Morgunblaðið - 30.10.2008, Blaðsíða 14

14 FréttirINNLENT
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 30. OKTÓBER 2008
Eftir Elvu Björk Sverrisdóttur
elva@mbl.is
NOKKUR dæmi eru um það að fólk sem nýlega
hefur fengið arf eftir látna ættingja, sem áttu hluta-
bréf í íslensku bönkunum, hafi þurft að greiða skatt
vegna bréfanna, þótt þau séu verðlaus eftir fall
bankanna. Skatturinn miðast við verðmæti arfs á
dánardegi arfleifanda. „Það eru tilvik þar sem um
háar fjárhæðir er að ræða,“ segir Eyrún Guð-
mundsdóttir, deildarstjóri hjá sifja- og skiptadeild
sýslumannsins í Reykjavík. Þess séu dæmi að erf-
ingjar hafi nýlega greitt hundruð þúsunda króna í
slíkan skatt vegna bréfa sem nú eru verðlaus. „Við
höfum sent fjármálaráðuneytinu ábendingu um að
svona tilvik hafi komið upp,“ segir Eyrún. Eftir
andlát fá erfingjar leyfi til einkaskipta vegna dán-
arbús, en erfðafjárskatt skal greiða ekki síðar en ári
eftir andlát arfleifanda. Að sögn Eyrúnar kjósa þó
margir að ljúka skiptum fyrr og greiða erfðafjár-
skattinn. Hún bendir á að þegar leyfi til einkaskipta
sé fengið hafi erfingjar rétt til þess að ráðstafa eign-
um úr dánarbúinu, hlutabréfum þar á meðal.
Böðvar Jónsson, aðstoðarmaður fjármálaráð-
herra, segir ráðuneytið hafa fengið ábendingu um
þetta, en málið hafi ekki verið skoðað.
Hann bendir á að meðan eignir hækkuðu mikið í
verði hafi skattlagning ekki verið endurskoðuð, þótt
eignir hefðu hækkað frá því að arfleifandi lést og
þar til bú viðkomandi var gert upp. „Það getur orðið
verðmætabreyting á eignum eftir dánardægur og
fram að uppgjöri og það getur orðið í báðar áttir,“
segir hann. Hann geri ekki ráð fyrir því tekið verði
sérstaklega á málum sem þessum.
Hægt að neita að gangast við búi
Brynhildur Flóvenz, lektor í lögfræði við Háskóla
Íslands, segir að aðstæður erfingja geti verið mis-
jafnar í málum sem þessum. Sumir kunni að hafa
selt bréf áður en til hruns kom, en aðrir ekki. Al-
mennt sé það svo að sé gerður einkaskiptasamn-
ingur í erfðamáli og erfingjar hafi talið að eign væri
í búinu, en svo komi í ljós að svo sé ekki, geti fólk
ákveðið að gangast ekki við búinu. Það fari þá í op-
inber skipti og sé gert upp hjá bústjóra.
Hún segir fremur ólíklegt að í búum sem hluta-
bréf eru í séu ekki jafnframt aðrar eignir.
Erfðaskattur af verðlausum bréfum
Morgunblaðið/Frikki
Erfðir Nýleg dæmi eru um að fólk hafi greitt
skatt af verðlausum hlutabréfum bankanna.
Í HNOTSKURN
»Erfðafjárskattur er 5%,en eftirlifandi maki arf-
leifanda greiðir þó ekki slík-
an skatt.
»Þá eru ívilnandi reglurum að fyrsta milljónin í
hverju dánarbúi er skatt-
frjáls.
» Í erfðamálum gildir aðerfingjar sem gangast við
eignum í búi gangist um leið
við skuldum þess. Fólk getur
ákveðið að gangast ekki við
dánarbúi viti það að skuldir
þess séu meiri en eignir.
VARASAMT er fyrir börn og aðra vegfarendur
að vera á ferð við Hvaleyrarvatn þessa dagana
þar sem ísinn er mjög ótraustur, eins og myndin
ber með sér. Af ummerkjum á vatninu mátti sjá
að einhverjir hefðu hætt sér út á ísinn en ekki
þarf að fjölyrða um hve mikið hættuspil það er.
Rysjótt veður er framundan en þó mun hlýna
það mikið að vötnin kringum höfuðborgarsvæðið
verða enn varasamari fyrir vegfarendur.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Ótraustur ís á Hvaleyrarvatni
Eftir Magnús Halldórsson
magnush@mbl.is
„ÉG held að það sé rétt hugmynda-
fræði að verðleggja lóðir miðað við
þann stofnkostnað sem fylgir því að
byggja upp hverfi,“ segir Óskar
Bergsson, borgarfulltrúi Framsókn-
arflokksins og formaður fram-
kvæmda- og eignaráðs Reykjavík-
urborgar.
Borgin hefur þurft að end-
urgreiða á þriðja milljarð króna
vegna innskila á byggingarlóðum á
þessu ári. Einkum eru það lóðir í
Úlfarsárdal sem hefur verið skilað
en þeir sem áður höfðu greitt fyrir
þær allt að sautján milljónir króna,
fá þær endurgreiddar að fullu ásamt
verðbótum lögum samkvæmt.
Eins og greint hefur verið frá í
Morgunblaðinu hafa sveitarfélög
þurft að endurgreiða um tíu millj-
arða króna vegna innskila á lóðum
það sem af er ári.
Þetta kemur illa við rekstur sveit-
arfélaga þar sem umtalsverður
kostnaður hefur þegar farið í að út-
búa og skipuleggja íbúðahverfi. Sér-
staklega eru innskilin á lóðunum
íþyngjandi fyrir Kópavogsbæ og
Hafnarfjarðarbæ, en mörg hundruð
lóðum hefur verið skilað inn þar.
Lóðaverðið hjá sveitarfélögum á
höfuðborgarsvæðinu fór stighækk-
andi samhliða mikilli uppsveiflu á
fasteignamarkaði, einkum frá haust-
mánuðum ársins 2004 þegar bank-
arnir hófu að bjóða fasteignalán.
Sveitarfélögin ákváðu á þessum
tíma að færa inn í lóðaverðið kostn-
að við heildræna uppbyggingu
nýrra hverfa, þar með talinn kostn-
að við uppbyggingu skóla, íþrótta-
mannvirkja, göngubrúa, þjónustu-
miðstöðva og þess háttar. Haft var
eftir Halldóri Halldórssyni, for-
manni Sambands íslenskra sveitar-
félaga, í Morgunblaðinu 22. október
að sveitarfélög á höfuðborgarsvæð-
inu hefðu tekið til sín fé í gegnum
lóðasölu til að standa undir öðrum
verkefnum en sveitarfélög á lands-
byggðinni. Þau hafi einungis inn-
heimt gjald fyrir gatnagerð, lýsingu
og gangbrautir.
Óskar segir Reykjavíkurborg
ekki hafa farið offari í því að inn-
heimta hátt verð í gegnum lóðaút-
hlutun. „Það voru margir tilbúnir að
borga hátt verð fyrir lóðir þannig að
það var úr vöndu að ráði í þessu
efni. Engin ein leið var óumdeild
þegar kom að lóðúthlutun en ég
held að sú leið sem farin var hafi
ekki verið ósanngjörn. Kostn-
aðarverð á einbýlishúsalóð var áætl-
að ellefu milljónir og svo settum við
fimm milljónir ofan á í viðbótargjald
til að koma í veg fyrir að það skap-
aðist eftirmarkaður með lóðirnar.
Þetta stendur en nýr meirihluti
Sjálfstæðisflokks og Framsókn-
arflokks hefur það á stefnuskrá
sinni að endurskoða úthlutunar-
reglur. Sú vinna fer af stað þegar
um hægist. Nú eru önnur mál mik-
ilvægari sem öll sveitarfélög þurfa
að leysa vegna efnahagsvanda,“ seg-
ir Óskar.
Segir lóðir ekki of dýrar
 Lóðakaupendur fjármögnuðu uppbyggingu skóla og íþróttamannvirkja í nýjum
hverfum  Stendur til að endurskoða úthlutunarreglur fyrir byggingarlóðir
Sveitarfélög á landsbyggðinni
höfðu allt annan hátt á, þegar kom
að lóðaúthlutunum, heldur en
sveitarfélög á höfuðborgarsvæð-
inu. Lóðaverðið tók mið af gatna-
gerðargjöldum, lýsingu og gang-
stéttum en ekki almennum
kostnaði við uppbyggingu nýrra
hverfa. Þannig kostuðu lóðir á Ak-
ureyri, og kosta í raun enn, marg-
falt minna en á höfuðborgarsvæð-
inu. Lóð á Akureyri kostar innan
við tvær milljónir á Akureyri en á
höfuðborgsvæðinu hafa sveitar-
félög verið að selja lóðirnar á allt
að átján milljónir króna. Munurinn
skýrist, eins og áður segir, af því
að sveitarfélögin á höfuðborg-
arsvæðinu hafa sett kostnað við
uppbyggingu mannvirkja og þjón-
ustu í nýjum hverfum inn í lóða-
verðið. Þannig hafa lóðakaupendur
í raun borgað fyrir byggingu skóla,
íþróttamannvirkja og opinbera
þjónustu, til viðbótar við gatna-
gerð, lýsingu og gangbrautir. Í öðr-
um sveitarfélögum en á höfuð-
borgarsvæðinu hefur uppbygging
bygginga og þjónustu verið borin
uppi af skatttekjum.
Margfaldur verðmunur milli sveitarfélaga
1. NÓVEMBER ár hvert eru haldn-
ar guðþjónustur í öllum kirkjum
Færeyja til að minnast þeirra sem
látist hafa á sjó. Um komandi helgi
heimsækir séra Sverri Steinhólm
færeyska sjómannaheimilið Örkina
og af því tilefni verður færeysk
guðsþjónusta í Háteigskirkju á
laugardag, 1. nóvember, kl. 14. Að
henni lokinni verður boðið upp á
kaffi í sjómannaheimilinu Örkinni
sem er í næsta nágrenni.
Færeysk
messa í
Háteigskirkju
REIÐHJÓLAVERSLUNIN Hvellur
í Kópavogi færði börnunum úr pal-
estínsku flóttafjölskyldunum sem
búa á Akranesi reiðhjólahjálma að
gjöf eftir að Rauði krossinn leitaði
til þeirra um það. „Við höfum út-
vegað Rauða krossinum hjálma um
árabil og brugðumst að sjálfsögðu
vel við þeirri beiðni að gefa þessum
hópi barna hjálma,“ segir Guð-
mundur Tómasson hjá Reiðhjóla-
versluninni Hvelli.
Guðmundur kom ásamt fulltrú-
um frá Rauða krossinum í heim-
sókn í Brekkubæjarskóla og færði
krökkunum hjálmana að gjöf. Jón-
as Ottósson, lögreglumaður á Akra-
nesi, var með í för og veitti hann
krökkunum fræðslu um umferð-
arreglurnar.
Börnin fengu
hjálma að gjöf
VEGAGERÐIN stefnir að því að
bjóða út á næstunni nokkur stór
verk, sem vinna skal á næstu tveim-
ur til þremur ár-
um. Þá verða
boðin út nokkur
smærri verk, sem
framkvæma skal
á næsta ári.
Fram kemur í
Framkvæmda-
fréttum Vega-
gerðarinnar, að
næsta stórverk-
efni verði tenging Norðausturvegar
um Vesturárdal til Vopnafjarðar.
Þetta verður 39 km langur vegur
með tengingum. Verkið hefur þegar
verið auglýst á Evrópska efnahags-
svæðinu. Verklok eru áætluð 2011.
Önnur stór verkefni, sem áformað
er að auglýsa á næstu vikum, eru
Vestfjarðavegur úr Kjálkafirði í
Vatnsfjörð, sem er 15 km langur
kafli, og hringvegur í Skriðdal fyrir
ofan Egilsstaði. Sá vegarkafli liggur
frá Litla-Sandfelli að Haugá og er 11
km langur. Að auki þarf að brúa
þrjár ár á þessum kafla. Nú er mal-
arvegur á þessum kafla í Skriðdal.
sisi@mbl.is
Vegagerðin
býður út