Rauði fáninn - 01.02.1932, Blaðsíða 4

4
RAUÐI FÁNINN
Fasismmn
heldnr innreið sína i islenzka
stéttabaráttn fyrir alvörn.
Það haustar og hallar að sumri í
hinum kapitalístiska heimi. Hvar-
vetna dregur að með geigvænleg
pólitísk ofsaveður. Byltingablikan
færist hærra og hærra í öll-
um löndum og stéttirnar hervæða
sig til lokabaráttunnar. — Þetta er
í stuttu máli það, sem skapar þá sögu,
sem mennirnir eru nú að leggja drög-
in að og komumst við því ekki hjá
því að athuga nokkuð hvar við stönd-
um í þessari allsherjarbaráttu — eða
hvort við yfirleitt heyjum nokkra
baráttu, sem sé nokkuð skyld þeirri
alheimsstéttarstyrjöld, sem nú er háð.
Á þeim tímum þegar ísland var
að mestu leyti óháð umheiminum at-
vinnulega og viðskiftalega séð, þá
bergmálivðu allt af að nokkru hér
heima þau stórtíðindi. sem voru að
gerast úti í heimi. Það átti því engum
að koma á óvart, þótt hin alþjóðlega
stéttabarátta endurspeglist hér í lík-
um formum og hún er úti í heimi, á
þeim tímum, þegar ísland er orðið
algjörlega samtvinnað heimsauðvald-
iW———M—■WMBig—
Fórnir.
Stuttgart . . . Hádegi. Fólkið streym-
ir aftur og bak og áfram um breiðar
götur borgarinnar. Sumir eru skraut-
lega klæddir, í hlýjum, sk.jólgóðum
fötum, og ánægjan, ábyrgðarleysið og
dýrsleg værðarlöngun skín út úr svip
þeirra. Aðrir eru tötralegir, magrir og
kaldir. Vonleysi öreiganna hefir rist
rúnir sínar á andlit þeirra. Auður og
örbyrgð renna saman á steinlögðum
götum stórborgarinnar.
Skrautlegir þílar renna eftir götun-
um. Það eru auðkýfingar og arðræn-
ingjar, sem aka heim til sín t.il þess að
neyta þar miðdegisverðar, sem tekinn
er frá munninum á hungruðum börn-
um og horuðum öreigum. En fátækl-
ingarnir verða að ganga eftir hörðum
steinstéttunum. Þeir hafa ekki einu
sinni efni á að kaupa sér far með spor-
vögnunum, þreyttir og bognir á sál og
líkama ganga þeir heim.
Eg sit í skemmtigarði við eina að-
algötu borgarinnar, og horfi á fólks-
strauminn á götunni. í gegnum skrölt-
ið og hávaðann heyri eg óglöggt óm af
söng í fjarska. Eg kannast við lagið.
Á fundi í Framsóknnrfélagi Reykjavíkur
nú nýlega barðist Hernmnn lðgreglustjóri af
mikluin (‘lclmóði fvrir lögskipaðri ríkislög-
reglu, til nð berja n verkamönnum, ef þeir
létn sér detta í hug nð krefjast atvinnu eða
hnfa í írammi aðra slíka ósvífni. Ymsir af
fundarmönnum þóttust mótfnllnir tillög-unni
nð svu komnu. Mnnii þeir álitn hepjiilegra
vegnn nhnenningsálits enn sem komið er, nð
látn leynihvítliðn nægjn.
inu, enda hefir orðið sú raunin á.
Síðan krepan byrjaði hefir auð-
valdið gert óvenjulega harða hríð á
kjör verkalýðsins með launalækkun-
um, atvinnuleysi og hverskyns hörm-
ungum. Islenzka auðvaldið hefir ekki
verið neinn eftirbátur í þeirri her-
ferð. Það byrjaði á því þegar í
kreppubyrjun að ljósta verkalýðinn
með hrammi atvinnuleysis. Síðan,
þegar því þykir örbirgðin vera orðin
Það er ,,die Internationale". Söngurinn
smá-skýrist og hljómarnir stíga hærra
og hærra, ógnmiklir og kraftmiklir
eins og öldur úthafsins.
Stór flokkur atvinnulausra verka-
manna kemur eftir götunni. Þeir raða
sér skipulega þvert yfir hana, ganga
áfram eins og herfylking, og veifa
rauðum fána, — fána öreiganna.
Umferðin teppist á götunni. Fyrir
framan mig lendir fólkið, bílarnir,
h.jólreiðamennirnir og strætisvagnarn-
ir í eina bendu, og þrengslin eru svo
mikil, að farartækin komast hvorki
aftur á bak né áfram. Hér er aðal-
gata borgarinnar, og hér hafa atvinnu-
leysingjarnir séð sér leik á borði að
teppa umferðina. Hvað varðar hungr-
aða, klæðalausa, smáða og vonsvikna
atvinnuleysingja um það, hvort verzl-
unarbraskarar eða atvinnuarðræningj-
ar komast leiðar sinnar, og geti notið
þess fjár í ró og næði, sem þeir hafa
stolið, samkv. lögum, frá verkalýðnum,
og hvort þeir komast heim til að borða
krásirnar í næði, sem þeir hafa tekið
frá sveltandi börnum þjóðfélagsins?
Hvað varðar hungraða menn um þær
reglur, er þjóðfélag hefir sett, sem læt-
ur þá hungra og deyja úr sulti, sem
nægileg, þá hefir það hina fasist-
isku kaupkúgunar- og ofsóknarárás,
sem nú hefir staðið í undanfarnar
vikur og mun enn halda áfram. —
Skulu nú í stuttu máli athuguð helstu
atriðin úr þessum hildarleik.
Keflavíkurdeilan, sem staðið hefir
undanfarnar vikur og nú loksins er
lokið, er alg.jörlega frumleg fyrir ís-
lenzka alþýðu. I þeirri deilu þótti
auðborgurunum svo mikið við liggja,
að þeim þótti nauðsyn á að brjóta
hegningarlögin og notuðu ,,handafl-
ið“ alveg eftir hentugleikum, þetta
„ógurlega vopn“, sem auðborgararn-
ir hafa haft fyrir grílu á alþýðuna,
til að hræða hana frá Kommúnistum.
Og auðvaldsblöðin eru ekki fyr búin
að fá fréttirnar af ofbeldisverkunum
í Keflavík en að þau flytja langa og
áberandi leiðara, sem eru innblásn-
ir hriíningu og aðdáun á hinum
keflvísku þjóðhetjum, sem hafi dáð
og drenglund til að ver.ja atvinnu-
veg sinn i kreppunni fyrir óróasegg.j-
um.
Annar atburður, sem íslenzk al-
þýða hefir ekki átt að ven.jast, var
grimdaræði lögreglunnar á bæjar-
stjórnarfundinum. Þar sameinaðist
(Krstindóms eldmóður Knúts, sam-
Framhald á bls. 6.
vilja vinna, en hina, sem aldrei snerta
á neinu, og aldrei hafa nennt að vinna,
skemma sig á alls konar óhófi? Það
gagnar ekkert að setja hung'ruðum
manni reglur. Hungrið hlýðir engum
lögum, nema sínum eigin . . .
Öreigunum miðar hægt áfram eftir
götunni, og loks eru þeir alveg stöðv-
aðir af blóðþyrstum leppum auðvalds-
ins, lögreglunni. — Hún skipar sér í
þétta fylkingu fyrir framan verka-
mennina, og reynir að dreifa þeim með
kylfunum. Þeir standa þétt saman, og
með skipulagðri baráttu ráðast þeir á
lögregluna. Stuttar ryskingar. Lög-
reglan hopar til baka. Öreigarnir veifa
nokkrum kylfum, sem þeir hafa tekið
af lögreglunni, og æpa að böðlum sín-
um. —
En þetta er að eins fróðafriður. Lög-
reglan hefir að eins hopað, en ekki
gefist upp, og nú býr hún sig undir
nýtt áhlaup. — Lögreglan þyrpist að
hvaðanæva, og gatan að baki öreig-
anna er rudd af lögregluþjónum. Þeir
skipa sér í fylkingu fyrir framan
verkamennina, og eru auðsjáanlega að
bíða eftir skipun frá æðri stöðum um
hvað þeir eigi að gera.
Tveir lögreglumenn ganga til verka-