Skinfaxi - 01.03.1916, Qupperneq 4

28
SKINFAXl
jafnt til hressingar og ánægju félagsmönn-
um í Reykjavik og aðkomufólkinu. Von-
andi verður þessari venju haldið áfram
í höfuðstaðnum, og breytt eftir henni i
öðrum kauptúnum, þar sem ungm.félög
starfa.
Fastur starfsmaður.
I vetur hefir fengist reynsla fyrir því,
hve mikla þýðingu það hefir fyrir ung-
mennafélögin og hið andlega lif i sveitun-
um, að áhugasamir og vel færir menn
fari fyrirlestraferðir nm landið. Bersýni-
lega verður að halda fast við upptekna
stefnu, og fremur auka við en draga úr.
Sambandinu veitir alls ekki af, innan
skamms, að geta fengið fastan starfsmann,
sem bæði hefir með höndum yfirstjórn
sambandsmála, og færi jafnframt yfir hálft
landið á ári fyrirlestra- og eftirlitsferð. Þar
að auki þyrfti aðra menn til að íerðast
um og fylla upp í skörðin. Þetta mundi
þoka félögunum saman, og lækna þau af
deyfðarmókinu, sem víða hvílir nú á þeim
eins og martröð. En af fjörugu félagslífi leiðir
aftur betri sveitarbrag og meiri framsókn í
landinu. Til að geta komið þessu í kring
þurfa félögin meiri opinberan styrk. Það
er ekki sýnilegt, hvers vegna styrkja skal
stúdentafélagið til að balda uppi fyrirlestr-
um í kauptúnum, en klípa af fjárveitingu
til ungmennafélaganna, sem hægt eiga með
að vinna að þessari alþýðufræðslu í sveit-
unum. Má heita að furðu gegni, hve
miklu sambands- og fjórðungsstjórnir hafa
getað komið áleiðis i þessu efni nú í ár.
Ejða i lögin.
Á bverju þingi eru búin til fjölda mörg
lög, en þingmönnunum hefir láðst enn þá,
að gera ein lög, sem bagalegt er að hafa
ekki. Það eru lög, sem gera fjárglæfrar
að glæp. Nú hafa filistear, að minsta
ko-ti á einum stað á landinu, komið ár
sinni svo vel fyrir borð, að heilt hérað er
í uppnámi, stefnur og málaferli út af sví-
virðilegum fjárdrætti daglegir viðburðir og
mjög margir hrekklausir menn orðnir fé-
lausir fyrir vélabrögð nokkurra glæfra-
manna. Allir vita hverir sekir eru, en
lögin ná ekki til þeirra. Þó að þeir hafi
látið menn, viti sínu fjær af víni, undir^
rita miklar ábyrgðir, þá verður svikurun-
um samt ekki hengt fyrir það, og ábyrgðin-
er í fullu gildi. Sama er að segja um á
byrgðir, sem til er stofnað með blekking-
um og lognum fortölum. Þetta er alveg:
óviðunandi. Ef löggjöfin ekki reisir ramm
ar skorður gegn fjárglæfraseggjum, þá
verður ísland fyr en varir hið fyrirheitna
land stórhættulegra misindismanna, sem
sýkja og veikja þjóðlikamann.
Bræörubandiö.
Fimti hluti íslenska þjóðstofnsins býr
nú i Vesturálfu, og er af mörgum álitinu
glataður, drukknaður í úthafi engilsax-
neskrar menningar. Fjölda margir bestu
menn okkar, báðumegin hafsins, álíta þetta
viðgeranlegt böl. Þeir vilja halda við and-
legu sambandi milli íslendinga austan hafs
og vestan. Þeir vilja að íslensku nýlend-
urnar séu útibú í Vesturheimi. Þangafr
berist æ þjóðlegir straumar heiman af
gamla landinu, og þaðan berist aftur til
Islands stöðug áhrif af hinni öflugu verk-
legu menningu Vestmanna. Nú nýskeð
hafa Vestur-íslendingar boðið dr. Guðmundi
Finnbogasyni að heimsækja þá og dveljn
þar nm nokkra mánaða skeið, og er búist
við að hann verði þangað kominn í Iok
marsmánaðar. Helst virðast Vestmenu
skoða þessa heimsókn dr. G. F. sem byrjun
sikpulagsbundinnaferðavesturum haf. Þykir
sennilegt, að þar verði héðan af að staðaldri
einhver íslenskur fræðimaður kennari við
skóla Jóns Bjarnasonar, en að skift verði
um á tveggja ára fresti. Sú dvöl vestan
hafs mundi þykja eftirsóknarverð mörg'
um ungum manni, og áhrifanna fljótt gæta
hér heima. Á sama hátt þarf að greiða
götu Vestur-Islendinga hingað heim.