Skinfaxi - 01.05.1917, Blaðsíða 2

84
SKINFAXt
um góðum félagsdreng ærna ástæðu til
umhugsunar um það, hvort ekki sé nú
kominn tími, til þess að vinna ósleililega
að samvinnu allra ungmennafélaga í land-
inu. Hvort ástæður þær, sem hingað til
hafa hindrað þessa samvinnu, eru ekki
léttvægar, skoðaðar í ljósi félagsnauðsyn-
innar. Hvort ágreiningsatriðin eru svo
alvarleg, að þau réttlæti svo alvarlega
sundrungu. Mér virðist, að með sann-
girni megi gera ráð fyrir því, að hagur
einstakra félaga og minni sambanda af
samvinnu við U. M. F. í. yrði hlutfalls-
lega þeim mun meiri, sem þau eru minni
heiidir.
Eg skal nú með fáum orðum minnast
á þau atriði í stefnuskrá U. M. F. í. sem
valdið hafa ágreiningi.
í lögum félagsins er ákvæði um það,
að félagsmenn allir skuli þúast. Eg hefi
álitið að þetta eigi að vera samúðarvottur,
— nokkurskonar kennimark félaganna.
Jafnvel þetta atriði hafa ungir menn í
sveitum sett á odd, þótt ólíklegtsé. Sann-
arlega væri það menningarmark ef æsku-
lýður landsins vildi andæfa gegn jafn hé-
gómlegu tildri og stétlagorgeir, sem of
mikið ber á hér á landi. Ólíklegt þykir
mér að almenningur í sveitum landsins
setji þetta fyrir sig, og að þingeysk félög
láti það miklu skifta, því óviða mun jafn
lítið þérast sem þar.
Þá er ákvæðið um það, að félögin skuli
byggja starf sitt á kristilegum grundvelli.
Ut af því hefir orðið mikill úlfaþytur í
sumum félögum. Sumum þykir orka tví-
mælis um það, við hvað sé átt, og skilja
það svo, sem hér sé um trúarskilyrði að
ræða. Nú er það augljóst, að starfsemi
ungmennafélaganna er skýrt mörkuð í
stefnuskrá og lögum þeirra, og eru trúar-
ákvæði né trúariðkanir hvergi nefndar á
nafn. Það er því auðsætt, að félögin hafa
aldrei ætlað sér að verja né halda að
mönnum neinum sérstökum trúarskilningi.
Hinsvegar lýtur þetla ákvæði að þvi, að
■■ i i ——■—mmmtmwmmmmtmrna—■<—M———
þessi starfsemi félaganna, sem þannig er
mörkuð, skuli bygð á kristilegum grund-
velli. Hér vr því átt við hinn siðferðis-
lega grundvöll kristinnar kenningar.
Raunar er kröftugasta röksemdin, sem
andmælendur hafa á takteinum sú, að á-
kvæðið sé óþarft! Ekki að það skaði
neinn. Um það má að vísu deila. Fleiri
siðferðisgrundvellir eru til, en hinn kristi-
legi. Er það ósanngjarnt, að ætlast til
þess af æskulýð landsins, að hann hafi ein-
hverja siðferðislega kjölfestu og geri sér
Ijóst hver hún er? Sumir slá um sig
með þessu: „Stríðsþjóðirnar þykjast líka
byggja á kristilegnm grundvelli".
Eigum við að láta djöfulæði hernaðar-
þjóðanna koma okkur til að trúa því, að
hinn kristilegi grundvöllur sé ekkert á-
kveðið?
Hinsvegar tel eg óþarft að orða þetta
svo í stefnuskránni, að vafi gæti leikið á
við hvað sé átt. Tel því rélt, vandfýsn-
innar vegna, að orða þetta: „Kristilegum
siðferðisgri ndvelli".
Þá er þriðja og alvarlegasta atriðið —
bindindismálið.
Fyrsta röksemdin, sem andstæðingar
þess hampa er sú, að það sé skömtn fyr-
ir þjóðina vegna hannlaganna.
Fyrst kemur hér til greina þelta: Hafa
bannlögin útilokað bindindisþörfina? Fáir
munu játa því. Ber þá ekki að líta á
þörfina fyrst fremur en yfirborðsáferð
þessa atriðis? Er þá ekki þessi röksemd
veigalítil og grunnhugsuð yfirborðsástæða?
Sé um skömm að ræða í sambandi við
bannlögin, felst hún í því, hversu þau eru
lítilsvirt og illa vernduð. Á þá skömm
auka ungmennafélögin ekki með bindmd-
isheiti, heldur þvert á móti minka hana á
þann hátt, að vernda æskulýðinn frá þess-
um lögbrotum.
Með bindindisstarfsemi hefir málinu ver-
ið hrundið þetta áleiðis, og með þeirri
starfsemi landsmanna mætti veita lögun*
um nokkura uppbót á því verndarlapi