Skinfaxi - 01.11.1917, Blaðsíða 2

80
.SKINFAXI
bands. Tiu ára reynsla sýnir á Iiinn bóg-
inn, að sárfá sambandsfélög hafa týnst
úr tölunni. Það eru utansambandsfélögin,
sem deyja. Og deyi þau. Stefnunni er
lítill skaði að fráfalli slíkra félaga, sem
forsprakkarnir bvorki geta baldið í lifinu
utan sambands, né hafa skyn eða skiln-
ing á því úrræði að láta þau taka bönd-
um saman við heildina. Þar sem menn
vilja félög, en ekki samband.
Þó að bér hafi því verið haldið fram,
að félagsska|»urinn sé í framför, þá er
slíkt ekki gert til þess að vagga mönnum
í værð, né heldnr með þeirri sannfæring,
að honum sé í engu ábótavant. Slíkt er
fjarstæða. Ahyggjuefnin eru mörg, og
skal eitt þeirra nefnt bér stuttlega.
Af 74 sambandsfélögunum, eru aðeins
10 i kaupstöðum og sjóþorpum. Þar við
bætist og að eitthvert áhrifamesta og besta
félagið, sem verið hefir, félag sem margir
menn eiga hiklaust bamingju sína að
þakka, virðist nú láta mjög lítið á sér
bæra. Það er U. M. F. Reykjavikur.
Hvað veldur þessu? „í kaupstöðum er
kæti | sem kunnugt er, | en dans og líf-
Ieg Iæti | er lítið um í sveitum hér“. Þvi
mæla sumir menn, að félögin baldist við
í sveitunum, en í kaupstöðum sé „kætin“
hvort sem er og því þurfi þeirra þar ekki
við. Gengst þá sveiíafólkið einvörðungu
fyrir glaðværðinni? Og eru bæjarbúar svo
léttúðugir, að þeir þoli ekki alvöru félags-
skaparins, né böndin, sem hann bindur.
Varla er það sennilegt, enda of sorglegt
ef satt væri. Er þá síður þörf þjóðlegs
félagsskapar i bæjum en sveitum? Fé-
lagsskapar, sem reynir að vernda móður-
málið, endurreisa beimisiðnaðinn, prýða
híbýlin, styður að bættri alþýðumenlun,
með bókasöfnum og fyrirlestrum, stundar
íþróttir, heldur uppi glaðværð og heíir þó
um leið mikla siðlega alvöru að færa?
Nei, hans er full þörf.
Kennarar og aðrir hugsandi lesendur
Skinfaxa! Viljið þið nú ekki gerskoða
stefnu Ungmennafélaganna og viljið þið
ekki, ef ykkur finst hún verð stuðnings
góðra manna, gefa henni eitthvað af tóm-
stundum ykkar og koma á fót Ungmenna-
félögum í nokkrum kauptúnum þar sem
þau nú eru engin. Eg er viss um að það
hitar ykkur. J. K.
Tryggvi Gunnarsson.
„Gleymdur eftir tiu ár!“
Tryggvi Gunnarsson átti að verðagleymd-
ur íslensku þjóðinni tíu árum eftir að
hann félli frá, samkvæmt skoðun eins
meiriháltar embættismannsins í Reykjavik.
Ættu þessi ummæli við rök að styðjast
mundi mörgum segja þunglega hugur um
framtið þjóðarinnar. En svo er nú fyrir
þakkandi að allur almenningur mun
hafa fylstu ástæðu til þess að gera sér
vonir urn hið gagnstæða, gera sér vonir
um að þjóðin muni Tryggva Gunnarsson
eins og þá sem hún man lengst af sam-
tíðar mönnum hans. Hann var þar hvort
sem er i brjóstfylkingu, og bar uppi það
hlutskiftið sem svo mikið reið á. Hann
var mestur framkvæmdamaður sinnar
tíðar. Og hann var óeigingjarnastur fram-
kvæmdamaður sinnar tíðar.
Mannkostirnir og hæfileikarnir voru
áskapaðir. Uppeldið spillir hvorugu né
afvegaleiðir. Löngunin til þess að vinna
mikið gagn, hlýtur að hafa verið rik, hún
þrifst hvort sem er best þar sem eigin-
girnin er minst fyrir. Og þess vegna kom
traustið. Tryggvi var við smiðar sínar
meðan á fundinum stóð í Grenivik, þar
sem bændur bundust samtökum um að
hlýta eigi kúgun norðlenskra kaupmanna,
lieldur eiga verslun við kaupmenn á Suð-
urlandi sem þá buðu mun betri kjör.
Þetta var árið 1858, og var Tryggvi þá
að eins 22 úra gamall. Var Tryggva