Skinfaxi - 01.02.1919, Blaðsíða 6

14
SKINFAXI
Skaðsemi tóbaksins.
I.
Tóbakseitrið hefir geysimikil áhrif á
líffærin. Fyrsl í slað örvar það taug-
arnar, og því næst lamar það þær. það
stækkar hjarta tóbaksneytandans og
getur komið honum á vitlausraspítal-
ann. Jeg er læknir við nokkra drengja-
skóla, og er oft sóttur til pilta, sem fá
hjartameinsemd. Níu tíundu hlutar af
sjúkdómstilfellum þessum stafa af
vindlingareykingum. Sérhver læknir
þekkir vindlingshjartað. —.Jeg hefi séð
gáfaða pilta verða að skussum og djarf-
mannlega og hreinskilna drengi verða
að hræsnurum af vindlingareykingum.
Eg ýki ekki þetta, en segi að eins sann-
leika, sem sérhver læknir og næstum
því hver kennari þekkir.
Dr. mcd. C. A. Clinton.
II.
Tóbaksmaðurinn getur ekki komist
hjá eitri tóbaksins, það kemst inn í blóð
hans og fer út um allan líkamann. pað
hefir skaðleg áhrif á hjartað og á alla
blóðrásina. Eitrið ræðst á hvert einasta
líffæri í líkamanum. ]?að er erfiðara að
lækna bcinbrot á forföllnum reykinga-
mönnum, en á mönnum, sem ckki nota
tóbak.
Dr. Marshall Hall.
III.
Næst cftir áfengi er tóbak áreiðan-
lega það, sem með varanlegri eitrun
styður mest að því að úrkynja þjóðina.
Brot úr erinði.
(Flutt á sjómannasamkomu).
Háttvirta samkoma!
Á dökkum grunni sjást Ijósir hlutir
bezt og á Ijósum dökkir. þegar eg ber
saman nútíðina við næstliðna tíð, virð-
ist mér eg sjá ljósan lilut á dökkum
grunni. „það er svo bágt að standa í
stað, og mönnunum munar annaðhvort
aftur á bak ellegar noklcuð á leið.“
pað er gleðilegt, þegar hægt er að
seg'ja og sanna, að tímarnir hafi breyst
til hatnaðar og mennirnir með. Mig'
langar til að gera ofurlítinn samanburð
í fáum, óákveðnum dráttum til þess
að sanna með, að brcytingarnar hafi
orðið til batnaðar.
]?ótt ekki sé litið lengra aftur í tím-
ann, en til 16. og 17. aldar, má heita
að hver blaðsiða sögunnar sé skráð
blóði og tárum ófrelsis og áþjánar,
hungurs og dauða. —
pá er ekki um neina aðra alþýðustétt
að ræða en bændastéttina, en hún reyn-
ir að bjarga sér eins og bezt gengur,
bæði af sjó og landi.
Einstöku smábátar sjást hér meðfram
ströndum við fiskiveiðar, örgrunt upp
við landsteina, með handvað úr liross-
bári eða logi, ef til vill útlent snæri,
er þeir hafa stolist til að kaupa af út-
lendum sjómönnum og mega búast við
refsingu fyrir, ef uppvíst verður.
Nokkur stærri skip sjást þó að veið-
um einkum hér suður með sjónum.
]?að eru svokölluð konungsskip, skip
er gerð voru upptæk af þjðvcrjum 45
að tölu, en aukin tala þeirra svo þau
urðu flest 90 tals. — Á skipum þessum
ákvað hans hátign konungurinn, að
hver bóndi væri skyldur að láta 1—2
menn róa um vertíðina eða árið um
kring, ef fógetanum bauð svo við að
horfa. — Og sjálfur hirti fógetinn handa
sér hlutina af helmingi þessa skipastóls.
Engum þýddi að mæla móti því, er kon-
ungur bauð, og af þessu leiddi að bænd-
ur urðu að láta sina eigin báta standa
uppi vertíð eftir vertíð og fúna niður,