Skinfaxi - 01.08.1919, Blaðsíða 7

SKINFAXI
63
Tóbaksbindinði.
Ræða flutt á aðalfundi Tóbaksbindindis-
flokks U. M. F. „Eflingar“
24. júní 1917.
Eg cr nú samt hræddur um, að hug-
sjónaleysið valdi nokkru u m óþarfa-
nautirnar. Sumir, sem fara að neyta á-
fengis af því þeir lialda, að það veiti
sér aukna ánægju, hugsa sem svo:
„Varla endist lengur líf, en litlir aur-
ar.“ En þcgar svo er leitað til þeirra
um fjárframlög til þarflegra fyrirtækja,
þá er féð ekki til. — Búið að eyða því
fyrir tóbak. petta er staðreynd, eg gæti
nefnt dæmi, ef vildi.
Aldraður maður, sem eytt hefir all-
miklu fé fyrir tóbak, hefir gefið okkur
það heilræði, að neyta aldrei tóhaks, en
verja í þess stað árlega svo sem 25
krónum lil einhvers þarflegs fyrirtæk-
is, sem gefur, ef ekki beinan arð,
þá að minsta kosti óbeinan gróða, i
þeirri þægilegu meðvitund, að hafa á
þann hátt orðið að liði. Hann þykist nú
sjá, að skemtilegra væri, að lita yfir
það, sem liðið er af æfinni, hefði tó-
baksskattinum verið varið til þarflcgra
fyrirtækja.
Fyrir okkur er nú næst skólaslofnun
sú, sem rætt hefir verið um hér í ung-
mennafélagiriu. I stað þess, að spilla
sjálfum okkur með tóbaki, og öðrum
með illu eftirdæmi, ættum við að verja
ofurlítilli fjárhæð árlega til að rækta,
menta og bæta fólkið í héraðinu, með
því að styðja skólastofnunina. Mundi
það ekki veita meiri ánægju, þegar við
á gamals aldri lítum yfir liðna æfi. Eg
ætla ckki að vera stórtækur, en 10 kr. á
ári hefi eg liugsað mér að leggja í skóla-
sjóðinn, á meðan eg er í tóbaksbindindi.
Vona eg og óska, að fleiri geri slíkt hið
sama. Ef til vill verða orð mín tekin
svo, að eg sé óvinur nautna og lifsgleði,
en slikt væri hinn mesti misskilningur.
pegar eiturnautnunum er hafnað, þá
verða göfugu og hollu nautnirnar eftir.
pá er eftir „lífsnautnin frjóa: alefling
andans og atliöfn þörf.“ Eg vildi að æfi-
skeið allra manna gæti orðið ein óslitin
nautnalceðja, en mér dylst ekki, að eitt
aðalskilyrði þess, að svo geti orðið, er
að forðast eiturnautnir.
í þriðja lagi höfum við gengið i bind-
indi til þess, að æfa okkur í orðheldni,
en hún er ein af nauðsynlegustu dygð-
unum í mannlegu félagi. það hefir ver-
ið sagt um einhverja í þessum flokki, að
þeir brjóti bindindið. Eg veit ekki, hvort
það er satt. Eg vona, að það sé ekki satt.
Eg veit að þetta getur komið fyrir, en
eg vil ekki reyna að snuðra það uppi,
þótt það væri ef til vill hægðarleikur,
því að þeir, sem koma öðrum til að
brjóta bindindið, gera það venjulega til
þess að segja frá því á eflir, og hæla sér
af þvi. En ef einhver hryti bindindið,
væri drenglega gert af honum að segja
formanni flokksins frá því. Eg sem for-
maður mundi dæma það vægt, því eg
lít svo á, að bindindið sé æfing i orð-
heldni á svipaðan hátt og það er æfing
að renna sér á skíðum i nokkuð brattri
brekku. pað getur komið fyrir, að menn
detti og meiði sig, en venjulega verður
það til góðs. pað gerir menn færari
til að standa. pað gerir mcnn sjálfstæð-
ari. Og þótt menn detti einu sinni, er
reynandi að renna sér aftur, en ef menn
detta sífelt i sömu brekkunni, er það ó-
tviræð bending um að brekkan sé of
brött, og drengurinn þurfi að æfa sig
í auðveldari brekku fyrst. pað er leiðin-
legt, að þurfa að detla í þeirri brekku,
þar sem aðrir geta vel slaðið. pað er
sárt að geta ekki haldið orð sín, þegar
svo margir aðrir geta það. Finst ykkur
það ekki? Eg er sannfærður um, að