Skinfaxi - 01.09.1920, Blaðsíða 3

SKINFAXI
35
þá hafSi hann þar meS fyrirgert mann-
gildi sínu í g-uSs augum og allra heiSvirSra
manna, og hann vakli því aS fylgja sam-
visku sinni og siSferðistilfinningu og
sporna á móti. Og meSaliS sem hann
neytti var ekki ofdrykkja né annaS þvi um
líkt, lieldur bæn og iSja, sem eitt sæmir
mönnum og eitt kemur aS gagni, þegar
þraut ber aS höndum.
Hann tók nú aS lesa af miklu kappi
rnörg af hinum bestu ritum heimsbók-
mentanna, t. d. rit Schillers og Oehlen-
schlágers, Eddurnar, Danasögu Saxa,
Heimskringlu Snorra og um miSald-
irnar meS hinum merkilegu kross-
ferSum. Og þaS sem nú mætti honum i rit-
um þessum, af fögrum og háleitum hugs-
unum skálda og sagiifræSinga, vakti
upp mentaþrá hans á ný og ást til föSur-
landsins og þjóSlegra fræSa, og þaS svo
mjög, aS hann lofaði þaS alt í hinum feg-
urstu IjóSum, sem nú lifa á vörum allra
norrænna þjóSa.
En eg sagSi einnig, aS Grundtvig hefSi
beSiS, og þaS er aS vísu satt, aS á'starharm-
urinn dró hann nálægara guSi — en aS
eins nálægara. Efugmynd hans var nú, aS
gerast skáld og vísindamaSur, og hljóta
frægS á þeim sviSum; en þá kom bréf frá
föSur hans, þar sem hann fór þess á leit
viS hann, aS hann nú gerSist aSstoSar-
prestur hjá sér. Þetta var Grundtvig á
móti skapi, en hann vildi þó gera vilja
föSur síns, og- lauk svo mentun sinni viS
háskólann meS prófræSu, og vítti þar mjög
kenningar skynsemistrúarmanna, sem hann
kallaSi ókristilegar. IiingaS til hafSi hann
veriS svo harSorSur í garS annara þegar
um trúna var aS ræSa, en nú lærSi hann
einnig aS vera harSorður i sinn eigin garS
í þessum efnum ; því nú vaknaSi hjá hon-
um þessi alvarlega spurning: ert Jnt nú
sjálfur, sem vilt leiSa og fræSa aSra, krist-
inn ?
Og Grundtvig varS aS viSurkenna fyrir
sjálfum sér, í þeirri miklu sálarbaráttu sem
þessi spurning olli honum, aS hann var
maSur breyskur, sem stóS í báðar fætur í
heimi syndarinnar, Jiar sem J>aS ekki altaf
er elskan til Jesú Krists, hins sanna og
réttláta leiStoga mannanna í baráttunni
fyrir aS finna veginn til guSs ríkis, og vilj-
inn til aS gera aS boSum hans sem ræSur
mestu, heldur alt of oft hinar illu hvatir
vorar, sem deySa svo óendanlega mikiS
af lífsafli voru, og sem myndu deySa JtaS aS
fullu og öllu, ef guS væri oss ekki til
hjálpar á hverri stundu.
En Grundtvig hlaut einnig, sökum sinn-
ar einlægu iSrunar, þessa hjálp guSs; hann
hlaut fullvissu um fyrirgefning, og aS
]>aS væri gnSi Jjóknanlegt, aS hann boSaSi
lians ríki, þrátt fyrir allan breyskleika, og
svo gerSist hann prestur.
ÞaS var svo Jtessi Grundtvig, sem áriS
1825 háSi J)á hörSustu baráttu gegn skyn-
semistrúnni í Danmörku, sem Jtar nokkru
sinni hefir háð veriS.
ÞaS ár reit einn af guSfræSisprófessor-
um háskólans í Kaupmannahöfn, aS nafni
H. N. Clausen, mikiS guSfræSislegt rit
(,,Katolicismens og Protestantismens
Kirkeforfatning, Lære og Ritus“), þar sem
hann á meSal annars sagSi, aS kristin-
dómurinn aS vísu væri bygSur á Nýja
testamentinu, en JjaS væri nú bók, sem
væri full af mótsögnum, sem ekki gætu
staSist rannsóknir hans og annara lærSra
manna, og Jmr þyrfti því skynsemin aS
strika yfir margt, ef sannleikurinn ætti aS
geta komiS í ljós.
Grundtvig, sem ekki hafSi öSlast trú
sína á guS viS bóklega fræSslu, heldtir
rniklu fremur viS hina miklu reynslu lífs-
ins, svaraSi Jtessu riti prófessorsins
meS öSru riti sem hann nefndi „Vörn
kirkjunnar“ og Jtar sagSi hann af-
dráttarlaust, „aS þessi Clausen prófessor
væri falskur kennari, sem afvegaleiddi
söfnuSinn og græfi hinn rétta grundvöll