Skinfaxi - 01.09.1920, Blaðsíða 7

SKINFAXI
39
fordæmi í „frelsi, framförum og heill
sjálfra sin og annara, mannúö og rétt-
sýni,“ eklcert viljaö gera til a8 temja sjálfa
sig, og misþyrmt móSurmálinu í ræöu og
riti.
Þarna er eg kominn aö þeim þjóöarlest-
inum, sem víðtækust áhrif hefir í þjóðlíf-
inu íslenska, sem hefir gegnsýrt alt og alla.
Við vitum af lögbrotum alt um kring, bæöi
embættismenn og aörir, af svikum og
prettum, lygum og rógburöi og nær öllu
illu, en ekkert er gert til þess að hnekkja
]>essu valdi. Landslög og félaga eru gerö
sem loðnust og götóttust til þess aö hrapp-
arnir geti smogiö sem lengst. Og gerist
þeir svo gróf'ir aö þeir flækist samt í
þeim, þá er þeim klappaö í staöinn fyrir
aö hegna þeim. En oftast eru öll lög látin
sofa i friöi, enginri þykist vita neitt, lofa
öllu að drasla svona einhvernveginn á
meðan þeir lifa, hvaö sem svo tekur viö.
Þaö er hvergi von á góöu þar sem svona
gengur, hvorki í hinu opinbera þjóölífi,
lífi og starfi félaga eöa einstaklirfga. Og
svona framferði vekur altaf viöbjóö og ó-
viröingu þeirra sem betur sjá, jafnvel þó.
þeir sjálfir séu litlu betri. Því eins og
fornkveöiö er, sjá flestir betur flísina i
aug'a annara en bjálkann i sínu eig'in.
Og þegar þetta á sér stað meö félögiri,
er þess varla von, aö foreldrar hvetji börn-
in sín í þau.
Því hljóta líka allir aö finna aö betra er
aö vera sárfá í félagi og vinna af alhug
að hugsjón þess, öll samtaka og samhuga,
heldur en aö vera mörg, og hafa í hópnum
ýmsa, sem eru þar bara til að leika sér
eöa korna betur ár sinni fyrir borð að ein-
hverju leyti, eri brjóta allan anda félags-
skaparins og vanviröa hugsjónir hans aö
meira eöa minna leyti.
Viö veröum aö byrja inst, byrja á sjálf-
um okkur, síðan á náunganum, með því aö
mynda félagsskap er getur göfgaö, eins
og þessi félagjsskapur olckar, ef rétt er
íæktur. En viö megum hvorki líöa sjálf-
um okkur né öörum nokkur fráhvörf eða
hvik, heldur halda strykinu beint; þó hægt
fari gerir minna til. Og höldum félagsskap
okkar fyrir okkur, en blöndum því alls
ekki inn í utan aö komandi hluti eöa mál,
fremur en heimili okkar.
Viö eigum aö ná til æskunnar, barnanna,.
fá þau strax meö og láta þau finria, aö þau
eru mikilsveröur liöur í starfinu, aö þau
geta líka starfað fyrir félagið, og finnum
þeim hverju um sig viöeigandi viðfangs-
efni.
Þannig má og á að ala upp yngra félagiö
til aö taka viö starfinu af okkur hinum, er
viö verðum of göntul til aö virina beinlínis
aö félagsmáluiium — þegar viö þuirfum
aö fara aö sinna opinberu störfunum og
færa hugsjónir okkar út í lífið, til aö laga
eftir megni gallana á þjóöfélagsskipuninni.
„Hrörnar þöll sús stendr þorpi á, hlýrat
henni börkr né barr.“ Svo fer og þeim
manni, sem engan á æskumanninn aö, er
hann eldist, ekkert á barnið. Þannig er
Hka því félagj, sem enga á ungu kynslóö-
ina innan sinna vébanda. Og svona hefir
lariö og fer fyrir alt of mörgvtm ung-
merinafélögum. Þeir þekkja þaö hér í Vík.
Hér hefir æskuna vantað, annaö hefir
gleypt hana, gjálífi og andlaus sollur. Þaö
má svo heita, aö hér hafi vantað ungmenna-
félag um hríö. En þanriig má þaö ekki
vera. Þiö félagar hér i Reykjavík, og þiö
utanbæjarfélagar, sem dveljiö hér um
lengri og skemri tíma, og sem unnið fé-
lagsskapnum og hugsjónum hans. Þiö
finnið aö hér má ekki vanta slíkt félag,
gott félag. Þaö rná gjarrian vera fáment
félag og hægfara, þarf ekki að láta bera
mikið á sér né gala hátt, bara aö þaö sé
gott. Félag, sem heldur dyggileg'a vörð
um öll hin fögru og góöu sérkenni þessara
félaga og hugsjónir þeirra. Þið ættuð nú
öll aö leggjast á eitt meö aö útvega þeim
hér ungt blóö, góöa drengi og stúlkur, alt