Skinfaxi - 01.12.1930, Síða 4

192
SKINFAXI
verið siður að búa til laufabrauð fyrir jólin. Annarstað-
ar á landinu mun það ekki liafa verið venja að gjöra
]jað, nema þá á utöku heimilum, þar sem Norðlending-
ar liafa ráðið húsum, því kunnugt er mér um það, að
þeir Jiafa lialdið við þessum fallega sið þótt þeir liafi
flutzt í aðra landsfjórðunga. Mig brestur söguleg rök
til að segja, hvað þessi list er gömul, eða livaðan hún
er upprunnin í byrjun. Það veit líklega enginn. Mér er
ekki kunnugt um, að hennar sé getið í gömlum ritum
eða öðrum heimildum frá fyrri öldum. Yæri þó þörf
að rannsaka það, því að hugsast gæti, að um laufa-
brauð væri getið í einhverjum gömlum heimildum. En
hitt er víst, að hún hefir verið stunduð hér norðan-
lands öldum saman, jafnhliða stafabrauðinu, sem inun
hafa verið algengt um land alt, en sem nú er alveg liorf-
ið. Það er líka efni, sem þarf að rannsaka. Þó að telja
megi vist, að það sé komið frá útlöndum, því að þar
mun stafabrauð liafa verið algengt hjá ýmsum þjóð-
um. En aftur er víst ekki kunnugt um, að nokkur þjóð
bafi búið til laufabrauð — í nokkurri mynd — og mun
sú list því vera alislenzk að uppruna og því enn meiri
þörf að halda lienni við og eins að rannsaka aldur henn-
ar og uppruna.
Það er venja, að búa til laufabrauðið einhvern dag í
vikunni fyrir jólin, og er sá dagur nefndur laufabrauðs-
dagur. Er talið betra, að það hafi verið geymt nokkra
daga, áður en það er borðað, því að við geymsluna
mýkist það. Eru þann dag öli störf lögð til hliðar á
heimilinu, nema matreiðsla og skepnuhirðing, þvi að
flest eða alt heimilsfólkið hjálpar til við brauðgerðina.
1 laufabrauð er valið gott hveiti. En áður en iiveitið
var almennt til notkunar i brauð, var laufabrauð liúið
til úr mjöli. Var kornið malað eins vel og liægt var í
kvörn. En þá voru kvarnir til á flestum eða öllum
heimilum. Siðan var mjölið sigtað vandlega og síðan
notað til laufabrauðsgerðar. Ein ekki var brauðið eins