Skinfaxi - 01.05.1932, Blaðsíða 2

98
SKTNFAXI
ara, liafa þeir gert Þingvelli að liöfuðstað sínum. Þang-
að koma yngstu listamenn landsins og búa í tjöldum
að fornmanna sið og leitast við að skýra með litum
hina stórfenglegu, breytilegu og fögru náttúru. Og
þangað koma engu síður reyndustu og þroskuðustu
listamenn landsins, og einn af þeim þekktustu liefir síð-
ustu tvö sumurin málað þar ágætar myndir, sem skipta
tugum að tölu. Frá engum stað á íslandi eru nú þeg-
ar til jafn mörg merkileg málverk og frá Þingvöllum,
og þó eru engin tvö af þessum listaverkum beinlínis
h'k. Fjölbrevtni náttúrunnar á Þingvöllum, og Jiin
skjótu og undursamlegu litbrigði virðast vera ótæm-
andi guilnáma fvrir íslenzka málara og líkleg til að
geta verið það, meðan menning helzt í landinu.
í fornöld virðist mestallt láglendi i Þingvallasveit
liafa verið vaxið skógi, nema grundir þær meðfram
Almannagjá, sem Öxará lieíir myndað með framburði
sínum og staðurinn dregur nafn af. 1 þessu skóglendi
voru mörg býli, allt norður til f jalla, þar sem nú eru
blásin hraun og eyðisandar. Engjar voru litlar á ná-
lega öllum þessum jörðum og búskapurinn lilaut fyrst
og fremst að byggjast á því, að beila skóginn. Þelta
var gert. Búsmalinn eyddi skóginn meir og meir. Að
sama skapi blés landið upp og býlin eyddust livert af
öðru. Þegar Alþingi hélt þúsund ára liálíð sína voru
jarðirnar í Þingvallahrauni ekld nema þrjár, prest-
setrið Þingvcllir, Skógarkot og Hrauntún. Á öllum
þessum jörðum byggðist atvinnulifið fyrst og fremst
á því, að beita skóginn, enda voru tvær af þessum
jörðum næsta engja-litlar. Sauðfjárbeitin var þess
vegna vel á veg komin með að eyðileggja hið forna
skóglendi í ])essari fræguslu byggð á íslandi.
Fjölnismenn endurvöktu þjóðernistilfinningu Islend-
inga, og lögðu grundvöllinn að bókmenntum, stjórn-
frelsi og nútímamenningu og sjálfstæði Islendinga. í
augum þeirra var Þingyöllur heilagur staður. Það liafði