Skinfaxi - 01.05.1932, Síða 4
100
SKINFAXI
all-langa stund Ivö liin áhrifamestu félög. Ungmenna-
félögin erfðu frá Fjölnismönnum og leiðtogum stjórn-
málabaráttunnar viðhorfið lil Þingvalla. í augum þess-
ara ungu hugsjónamanna var Þingvöllur iielgistaður
þjóðarinnar, hinn glæsilegi bergkastaii þjóðernis og
sjálfstæðis. I augum þeirra var lirörnun staðarins, upp-
blástur sveitarinnar, eyðing skóganna og iiin hrörlegu
og iítl listrænu mannaverk á Þingvöllum táknmvnd
um niðurlægingu þjóðarinnar. í liugum þeirra varð
endurreisn Þingvalla sameinandi merki í baráttunni
fyrir þeirri gla'silegu þjóðarframlíð, er þeir létu sig
dreyma um.
Einn af þessum ungu draumsjónamönnum var pilt-
ur alinn upp norður i Vatnsdal í Húnavatnssýslu. Hann
var skógræktarmaður á sumrin og kennari á vetrum
við barnaskólann i Reykjavík. Þessi maður var Guð-
mundur Davíðsson, höfundur hugmyndarinnar um
þjóðgarð á Þingvöllum.
Nú liðu nokkur ár. Guðm. Davíðsson vann með
þrautseigri elju að því, að fræða landa sína um það,
hvað þjóðgarður væri, og hvers vegna svo vel ætti
við að friða Þingvallaliraun að nýju og láta það verða
aftur helgistað íslendinga. í þessari baráttu varð hon-
um hinn mesti styrkur að samherjum sínum i ung-
mennafélögunum víðs vegar um landið. Þeir unnu lika
Þingvöllum og þeir tryggðu stefnunni meira fylgi, el't-
ir því sem árin liðu.
Og þess var fidl þörf, því að Þingvellir urðu nú á
vegi nýrrar og aðsteðjandi hættu. Akvegur hafði ver-
ið lagður til Þingvalla. Ferðamannastraumurinn fór
að beinasl þangað. Um aldamótin hafði verið byggt
fremur iítilfjörlegt gistihús, í miðri þinghelginni, skírt
veglegu nafni og kallað Valhöll. Litlu síðar lét landið
reisa fremur ólánlegt timburskýli við vellina, neðan
við fossinn. Þella skýli var kallað konungshús, af því
að konungur landsins hafði eitt sinn gisl þar. Annars