Skinfaxi - 01.04.1986, Síða 32

Jafnrétti
eða hvað?
Myndir Myndasafh Skinfaxa
Eitt af megin markmiðum ungmenna-
félagshreyfingarinnar hefur verið frá
upphafi, að rækta mannfólkið til átaka
og góðra verka fyrir samfélagið.
Ýmsir leiðtogar hreyfingarinnar hafa
kallað þetta "Aleflingu einstaklingsins"
þ.e.a.s. að starfið innan hreyfingarinnar
og öll þjálfun hefur miðast við það að
ná sem mestu, og bestu út úr hvetjum
og einum, enda verkefnaskráin fjölþætt,
og sömuleiðis störfin sem viðkomandi
einstaklingar koma síðar til með að
vinna fyrir þjóðfélagið.
—0—
Með hliðsjón af framansögðu veldur það
ýmsum vonbrigðum, að jafnréttisbarátta
síðustu ára hefur verið að taka á sig
hinar furðulegustu myndir, og virðist nú
helst stefna að því að draga þjóðina
niður á algjört meðalmennskustig á
ýmsum sviðum.
Nú stendur baráttan ekki fyrst og fremst
um jafnrétti kynjanna, sem var mjög
tímabær og þörf umræða. Baráttan
virðist snúast um það, að jafna allt út í
eina flatneskju, engin má helst vera
öðrum fremri, þrátt fyrir skýlausa
verðleika, og eða aðstöðu á ýmsum
sviðum.
—0—
Ýmsir halda því fram, að skólakerfið í
landinu fari hér í fylkingarbrjósti, og
vinni markvisst að því að steypa alla
einstaklinga í sama mótið, og að því er
virðist búa þannig til eina allsherjar
hópsál, sem síðar mætti ef til vill
stjóma eftir númerakerfi frá einu og
sama tölvuborðinu. Þegar þetta er
skrifað ríkir raunar hálfgert upplausnar-
ástand í sumum skólum landsins, því
megin orka kennarastéttarinnar virðist
fara í þeirra eigin kjarabaráttu, að
sjálfsögðu til þess að freista þess að ná
fram einhverskonar jöfnuði við aðrar
stéttir, en þó fyrst og fremst innan
fagfélaga stéttarinnar.
Kennarastörfin eru jafnvel lögð til hliðar
með skipulögðum hætti í vissum
landshlutum, en baráttuaðferðin sem er
umdeild, bitnar fyrst og fremst á þeim
sem síst skyldi, nemendum viðkomandi
skóla. Kennarar mæta í skólann, en ekki
til þess að vinna (kenna) heldur eins og
sagt er, til þess að hugleiða eigin stöðu
og funda um sín mál.
Aðstandendur nemenda leyfa sér stund-
um að hugsa til skólans sem vinnu-
staðar, sem hann og raunar er fyrir
nemendur jafnt sem kennara.
Hvaða áhrif hafa þessar síendurteknu
vinnustöðvanir hluta starfshópsins (þ.s.
kennaranna) á þann hlutann sem verður
að vinna, nemendur sem meiga ekkert
missa úr, til þess að fylgja áfanga-
kerfum, og eða til þess að ná settum
markmiðum á menntabrautinni? Dæmi
munu vera til um það, að röskun að
þessu tagi hafi valdið því, að nemendur
hafi gefist upp og hætt námi.
Þá eru einnig dæmi um það, að
nemendur hafi verið hvattir til þess að
gefa opinberlega út stuðningsyfirlýs-
ingar um bætt kjör kennurum til handa.
Ekki er mér kunnugt um hversu ígrund-
aðar slíkar yfirlýsingar hafa verið, en
veit að margir nemendur una því illa að
kennarar sitji í einskonar mótmæla-
aðgerðum innan veggja skólans. Launa-
Hafsteinn Þorvaldsson
kjörin eru svo sjálfsagt ekki í neinu
samræmi við álag og ábyrgð, frekar en
hjá öðrum launastéttum í þessu blessaða
landi.
Það fer auðvitað ekki á milli mála, að
vegna nálægðar nemenda við slíkar bar-
áttuaðferðir, verða þeir oft fyrir ýmsum
hápólitískum áhrifum, sem hlutdrægnis-
laust gæti auðvitað verið hluti af þeirra
námi, en vill miklu oftar valda veru-
legum ruglingi og töfum á mennta-
brautinni.
—0—
Eftir jákvæðar viljayfirlýsingar nemenda
um bætt kjör kennara, eru þeir þ.e.
nemendumir óspart studdir til magnaðra
kröfugerða á samfélagið, sem á að heita
jöfnuður til náms, án tillits til efnahags.
Þar er eins og flestir vita, nr. 1 réttur á
ódýru lánsfé, og jafnvel styrkjum, til
vissra námshópa, að sjálfsögðu sam-
kvæmt lögum, en í litlu samhengi við
önnur efnahagsmál í landinu hverju
sinni, þrátt fyrir stöðuga endurskoðun á
lögum og reglugerðum. Maður skyldi
nú ætla, að 50% til 70% hlutfall af
sannanlegum framfærslukostnaði lán-
þega væri talinn góður stuðningur, en
svo er ekki. Það skal vera 90% til 100%
ýmist í formi lána eða styrkja, og
stundum fá námsmenn hvoru tveggja.
Jafnréttið á þessum lánsfjármarkaði,
felst svo auðvitað í því að allir fá lán,
sem á annað borð eiga rétt á því vegna
sinnar skólagöngu, burt séð frá efnahag
foreldra, eða aðstöðu sem viðkomandi
kynni að hafa útlátalítið hjá aðstand-
endum í heimahúsum. Það eru hlutir
sem tekur ekki að tala um, því jafnt
skal það vera. Allt ætlar svo vitlaust að
verða, ef forráðamenn þjóðarinnar leyfa
sér að tala um spamað í þessu dæma-
lausa kerfi. Menn setja upp spekings-
svip og segja, menntun er það besta
sem þjóðin getur fjárfest í, jafnvel þótt
viðskiptafræðinemar og aðrir háskóla-
nemar leiki sér að því að ráðskast með
þetta fé í verðbréfa- og fasteignabraski,
32
Skinfaxi 2. tbl. 1986