Sjómannablaðið Víkingur - 01.03.1940, Qupperneq 28
Borgarfjarðarsýslu. Félagatala hinna nýstofn-
uðu deilda mun samtals nema háttáannað þús-
und manns, og ætti þá meðlimatala Slysa-
varnafélags Islands að hafa verið rúmlega 11
þúsund um síðastliðin áramót, og deildir inn-
an félagsins samtals 100.
Auk þess, sem hér hefir verið talið, voru
þeir félagar með 10 deildir í smíðum um s.l.
áramót, og mun nú vera lokið við stofnun átta
þeirra.
Þessi mikla aukning er m. a. talandi vottur
þess, að Slysavarnafélagið virðist eiga vísan
stuðning almennings, ef vinsælir áhugamenn
taka sér fyi-ir hendur að tala máli þess.
Frá félögunum
Skipstjóra- og stýrimannafélag Reykjavík-
ur hélt fund hinn 26. fyrra mánaðar.
Á fundinum voru samþykktar tillögur þær,
er birtar verða hér á eftir.
1. A. Fundurinn skorar á Alþingi og ríkis-
stjórn að hlutast til um, að útvegsmönnum
verði gefinn kostur á láni úr sjóði síldarverk-
smiðja ríkisins til veiðarfærakaupa fyrir kom-
andi síldarvertíð, gegn 3,5% ársvöxtum, og
sé þeim jafnframt séð fyrir greiðri yfirfærslu
á erlendum gjaldeyri til nefndra kaupa.
B. Að sú fjárhæð, sem myndast af vöxtum
þessara lána, sé látin í sérstakan sjóð, sem
skal varið til styrktar ekkjum og afkomend-
um þeirra sjómanna, er farast við síldveiðar.
Greinargerð með A-lið: Síðastliðið sumar
var góðæri hið mesta fyrir síldarverksmiðjur
landsins. Getur því ekki hjá því farið, að
safnast hafi stór sjóður hjá Síldarverksmiðj-
um ríkisins. Telja má að sjóður þessi hafi ein-
göngu myndast vegna þess, að fæztir útvegs-
menn voguðu að leggja síldina inn til vinnslu,
þar sem fjárhagsástæður þeirra og skuldbind-
ingar gagnvart lánardrottnum leyfðu ekki
aðra áhættu en þá, sem jafnan getur stafað
af ófyrirsjáanlegum aflabresti. Hér hafa því
verksmiðjurnar grætt stórfé af völdum ófrið-
arins á sama tíma, sem telja má, að afkoma
útvegsmanna og tekjur sjómanna hafi tæpast
náð meðallagi, miðað við ,,normal“ tíma.
Það er hinsvegar víst, að allmikið af þeim
veiðarfærum, sem notuð voru síðastliðna síld-
VÍKINGUR
arvertíð, eru nú mjög úr sér gengin, og telja
verður að frekari notkun þeirra verði ekki
einungis til þess að skapa enn rýrari tekjur
til handa sjómönnum og útvegsmönnum, held-
ur og jafnframt til ómetanlegs tjóns fyrir
land og lýð, en með því, eins og áður er sagt,
að útvegsmenn hafa ekki enn orðið aðnjót-
andi þeirrar hæklcunar, sem skapast hefir af
völdum ófriðarins, myndast nýir örðugleikar
til endurnýjunar veiðarfæranna með þeirri
verðhækkun, sem orðin er og þeim viðskipta-
hömlum, sem nú eru.
Þegar þess er gætt, á hvern hátt sjóður
þessi hefir myndast, sýnist .ekkert eðlilegra
en að þeir, sem fyrst og fremst hafa orðið
til að skapa sjóðinn, njóti góðs af honum og
það því fremur, sem fyllilega má gera ráð
fyrir, að innlendar lánastofnanir eigi örðugt
með að veita útvegsmönnum lán til veiðar-
færakaupa svo fljótt, að það komi að veru-
legu gagni.
Fundurinn væntir þess, að ráðamenn lands-
ins hafi skilning á því, hversu skjótrar úr-
lausnar þetta mál þarfnast, þar sem búast má
við, að því lengur sem líður, verði æ örðugra
að fá þau veiðarfæri, sem bezt henta hér, og
gæti jafnvel svo farið, að þau yrðu ófáanleg
með öllu.
Greinargerð með B-lið: Sú V.enja hefir ver-
ið hér viðhöfð þegar skip hafa farist með allri
áhöfn, að gengið hefir verið með söfnunarlista
meðal almennings í landinu. Þessi aðferð hef-
28