Sjómannablaðið Víkingur - 01.10.1948, Blaðsíða 5
Einar Kristjánsson
Hugleiðingar um sumarsíldina 1948
Grein þessi er skrifuð á sildveiðum úti fyrir
Norðurlandi í júll og ágúst.
Daðurdrósin.
Síldin er mikil daðurdrós. Þrátt fyrir það eru gerðar
miklar áætlanir til að veiða hana, rétt eins og menn
viti með vissu um síldargöngurnar og það langt fram
í tímann.
í trausti þess, að komandi sumar verði mikið síldar-
sumar eða betra en hitt sumarið, er búið svo í haginn,
að hægt verði að afla mikillar síldar. — Á flotanum,
í síldarverksmiðjunum, á söltunarstöðvunum eru hundr-
uð karla og kvenna reiðubúin að taka á móti aflanum.
Vor eftir vor er fólk að undirbúa sig í þessi störf
og væntir sér mikils. Sumir þykjast vita með vissu um
síldargöngurnar, sjá sennilega einhver' tákn og merki
í sjónum, líkt og í kaffibolla, og spá mikilli síld. —
Venjulega reynast spádómarnir illa. Á bak við þá ligg-
ur aðeins fróm ósk um mikla síld og góðar tekjur. —
Miklu oftar hefur fjöldinn borið lítið úr býtum í síld
en mikið.
Áður en maður leggur í síldina er bezt að gera það
upp við sjálfan sig hvers konar happdrætti hún er og
álykta rétt: Þetta miklum tíma verður þú að fórna af
sumrinu upp á von og óvon. Ef þú ert heppinn, get-
urðu borið nálega eins mikið úr býtum á þessum stutta
tíma og daglaunamaður á heilu ári, en veiðist ekkert,
hefurðu þó tryggingu fyrir nokkru kaupi.
Löngu áður en síldveiðin hefst, jafnvel áður en tryggt
er, að útgerðin fái tiltæk lán til úthaldsins, eru verzl-
unar- og f jármálaspekingar þjóðarinnar komnir á vett-
vang með sín plön.
Stórir verzlunarsamningar eru undirritaðir við
slungnar verzlunarþjóðir, samningar, sem fela í sér
kvaðir um, að aðrar þýðingarmiklar útflutningsvörur
hve djúprista þeirra er mikil og sundið grunnt
þegar lágsjávað er, hinsvegar er auðvelt að moka
upp úr sundinu. Jafnframt þarf að taka bugður
af innsiglingunni og gera hana beinni og breið-
ari. Ennfremur þarf að koma fyrir föstum stólp-
um með Ijósum við innsiglinguna í stað bauj-
anna sem nú eru.
Þingslit.
Þinginu var slitið fimmtudaginn 14. október,
megi ekki selja, nema svo og svo mikið af síldarafurð-
um fylgi með. Þetta þýðir, að lífsafkoma þjóðarinnar
og menning er ennþá á stigi ævintýrabúskaparins og
utanríkisverzlunin er tilviljunum háð.
Veiðin.
Mestallan veiðitímann, dag eftir dag, mátti spegla
sig í sjónum. Stöku sinnum var þoka á miðunum. Veru-
leg bræla kom ekki fyrr en um 20. ágúst. 1 fyrstu var
flotinn dreifður um miðin. Útlitið var vissulega ekki
gott. Fiskimennirnir skiptust aðallega í tvo flokka,
bjartsýna og svartsýna; þó voru nokkrir utanflokka,
er engu spáðu. Dagblöðin stóðu venjulega með þeim
bjartsýnu.
„Síldveiðin glæðist", stóð feitletrað á fremstu síðu
eins dagblaðsins. Það var á miðri sumarvertíðinni. Við
munum þá hafa verið á leið frá Siglufirði austur á bóg-
inn og stefndum á Grímsey. Síldarfréttir höfðu borizt
frá Grímseyjarsundi. Það reyndist upsi. Þá var keyrt
að Mánáreyjum. Þar vorum við í aftureldingu og sáum
nokkrar ágætar síldartorfur. Um fimmleytið fórum
við í báta. En það reyndist ógjörningur að kasta, til
þess var of grunnt. Við höfðum aðeins djúpnót með-
ferðis og vildum ekki eiga á hættu að eyðileggja hana.
Allan þennan dag sáum við ekki síld. Um kvöldið var
allur flotinn kominn á þessar slóðir. Rétt fyrir lág-
nættið komu upp nokkrar gullfallegar torfur bæði djúpt
og grunnt.
Kringum 100 skip taldi ég rétt hjá okkur, fæst þeirra
áttu menn í bátum. Sárafá skip fengu síld þetta kvöld,
eitt eða tvö 400—500 mál. — En síldin hélt áfram að
glæðast í blöðunum. Og frá Langanesi bárust nýjar
fréttir um síld. (Langanesið er hið dulafulla „nes“, ein-
hvers staðar þar úti fyrir hverfur síldin með öllu á
haustin og engin veit hvert).
hafði það staðið í 5 daga. Forsetinn, Ásgeir
Sigurðsson skipstjóri, sleit þinginu með ræðu.
Þakkaði hann fulltrúunum áhugann fyrir mál-
efnum sambandsins og ötult starf á þinginu.
Þingnefnd þeirri er hafði dýrtíðarmálin til
meðferðar hafði eigi unnizt tími til að ljúka
störfum, enda um yfirgripsmikið mál að ræða;
var sambandsstjórn falið að vinna úr ályktun-
um nefndarinnar.
V I K I N G U R
267