Náttúrufræðingurinn - 1931, Blaðsíða 19

13
stækkunargleri, sjáum við marga
örfína dropa á skrúfuþræðinum en
ekki á liinum. Þessir dropar eru
úr límkendu efni, og er því þráð-
urinn límugur viðkomu, en auk
þess er hann sveigjanlegur.
Út frá miðju vefsins gengur
sterkur þráður, dorgþráðurinn, er
stendur í sambandi við skrúfu-
þráðinn, og nær oft meira en mtr.
iit fyrir netið. Hjer situr köngu-
lóin í einhverju skúmaskoti, og er
endi þráðarins festur um einn af
fótum hennar. Komi nú skordýr í
netið og festist við sltrúfuþráðinn,
skekur það vefinn af öllum kröft-
um til þess að reyna að losna, og
verður þá lcöngulónni eins og fiski-
manninum, sem finnur fiskinn
híta á krókinn. Hún fyllist veiði-
hug, en í stað þess að draga drátt-
inn, verður hún að hlaupa inn
í vefinn og ráðast þar að bráð-
inni.
Líkami köngulónna skiftist í
tvent, frambol og afturbol, er
greinast hvor frá öðrum með
djúpri skoru, og eru tengdir sam-
an með mjóum legg. Fremsti hluti
frambolsins er höfuðið. Framan og
ofan á því eru átta augu, og telja
sumir að nokkur þeirra sjeu notuð
í myrkri, en hin við dagsbirtu. —
Neðan á liöfðinu er munnurinn,
og' beggja vegna við hann eru
tvennir útlimir, bitkrókarnir
fremst en ltjálkarnir aftast. Bit-
krókarnir eru tvíliðaðir. f efri
liðnum er eiturkirtill, en fremri
liðurinn er krókmyndaður, holur
mnan, og streymir eitrið úr kirtl-
inum út um hann þegar dýrið
,,bítur“ með króknum. Kjálkarnir
eru langir, með litlum klóm á
endunum.
Á frambolnum, fyrir aftan höf-
uðið, eru fernir fætur, allir lið-
skiftir og nokkuð langir. Á hverj-
um fæti eru tvær kambmyndaðar
lvlær, og oft einföld aukakló auk
þeirra. Þegar köngulóin spinnur
eða hleypur eftir vefnum, heldur
Höfuð af könguló
sjeð að framan
hún þráðunum með kambmynduðu
klónum, en sagt er að hún geti
gefið þráðunum stefnu með liinum.
Á afturenda afturbolsins eru
vanalega sex, liðskiftar vörtur,
leifar af fótum, sem forfeður
köngulónna hafa liaft í fyrndinni.
Þetta eru spunavörturnar, og liöf-
um við sjeð árangurinn af starfi
þeirra, vefinn. Á hverri vörtu eru
mörg göt, er liggja inn í pípur,
sem enda í kirtlum innan við vört-
una. 1 þessum kirtlum myndast
silkikent efni, sem síast íít um
götin á vörtunum þegar dýrið
spinnur, og storknar í fíngerða
þræði í loftinu. Þræðirnar renna
saman í einn, hlutfallslega sterk-
an þráð.