Náttúrufræðingurinn - 1931, Blaðsíða 21
15
lega miklu minna en kvendýrið, og
oft svo lítið, að það lifir sem
sníkjudýr á líkama ltonunnar alla
æfi. Þegar karldýrið girnist ástir
kvendýrsins, spinnur það vef og
lætur dropa af frjóefni drjúpa á
hann. Nú er vefurinn með drop-
anum borinn að dálítilli blöðru,
sem er á öðrum kjálkanum, og
dropinn soginn inn í hana. Þegar
að æxluninni kemur, notað dýrið
kjálkann sem æxlunarlim, og þess
vegna er þessi undirbúningur
nauðsjmlegur. En nú er eftir það
versta, og það er að ná ástum
meyjarinnar. Hún er nefnilega
mesti gallagripur bvað geðsmuni
snertir, og verður biðillinn að fara
að öllu varlega, ef hann vill var-
ast að verða etinn með liúð og
hári áður en bónorðinu er lokið,
því hann er veikur og þ.róttlítill
í samanburði við kvenskessuna.
Hann nálgast nú takmark ásta
sinna með ótrúlegri varúð og nær-
gætni, og oft stígur liann ein-
kennilega dansa eða gefur frá
sjer hljóð, ef takast mætti að
heilla konuna með söng eða iim-
leilcalist. Lítist nú stúlkunni þrátt
fyrir alt ekki á biðilinn etur lián
hann strax, ef hann kemst ekki
undan, og takist með þeim ástir
er honum oft dauðinn vís þegar
meyjunni fer að leiðast návist
hans.
Köngulærnar eiga sjer marga
óvini. Hjer á landi munu ýmsir
fuglar, og jafnvel mýs og rottur
eta þær mikið, og sagt er að sauð-
fjenaði þyki gott að gæða sjer á
þeim þegar þess er lcostur. Mesti
óvinur íslenslcra köngulóa mun þó
vera veturinn með fannkynginu og
frostunum. Iiúsaköngulóin spinnur
vef sinn á öllum tímum árs, en
lxvaða kjörum sæta „úti“-köngu-
lærnar undir vetrarsnjónum? Það
liefir enginn rannsakað, en telja
má líklegt að sumar þeirra, að
minsta kosti, liggi í dvala, því að
erfitt er að ná í næringu. Köngu-
lærnar lifa eins og getið er um,
mest á skordýrum, og gefur að
skilja, að fátt er um þau í vefjum
köngulónna á veturna, og kemur
henni þá fitan undir húðinni og
forðanæringin í pokunum út frá
maganum að miklu gagni. A hinn
bóginn geta köngulærnar sjálfsagt
oft náð sjer í lirfur og púpur, en
til þess dugir vefurinn ekki, enda
er ekki gott að koma lionum við
í klakanum,
í byrjun greinarinnar gat jeg
þess, að allir myndu þekkja köngu
íærnar frá öðrum dýrum, en þetta
mun þó tæplega rjett. Hjer á
landi er nefnilega til annar dýra-
flokkur, sem líkist köngulónum
mjög, og er þeim náskyldur, nefni-
iega langfætlurnar. Af þeim er
mjög mikið bæði í útihúsum og
eins úti um haga. Þær eru auð-
þektar frá köngulónum á því, að
frambolurinn er ógreinilega
greindur frá afturbolnum, fram-
bolurinn er greindur í þrjá hringa,
en afturbolurmn í átta (líkams-
hlutar íslenskra köngulóa skiftast
ekki í liringa), og augun eru að
eins tvö.