Náttúrufræðingurinn - 1931, Blaðsíða 7

NÁTTÚRUPR.
21
Nú höfum við virt fyrir okkur haglendi sjávarins, því að
svifþörungunum má líkja við grasið á jörðunni, bæði hvað þýð-
ingu þess og magn snertir. En hvílíkur feikna mismunur á lifn-
aðarháttum! Grösin eru rótföst við jarðveginn, og vindgolan
fer leikandi um blöð þeirra og blóm, en svifþörungarnir svífa
í djúpi sjávarins, eins og örfínar vatnsagnir í þokulofti. Hér
kemur greinilega fram munurinn á lífinu á landi og í sjó. Loft-
ið er svo þunnt, og veitir svo litla mótstöðu gegn aðdráttar-
afli jarðarinnar, að það er miklum erfiðleikum bundið, og
kostar mikinn kraft að fljúga um það aðeins stutta stund, og
straumar loftsins, vindarnir, eru svo veigalitlir, að þeir geta
aðeins feykt nokkrum visnum trjáblöðum nokkra metra, eða
tekið þak af kofa, þegar af tekur. Ennfremur er sólargeislun-
um opin leið gegnum loftið, svo þeir hafa róttæk áhrif á allt,
sem lífsanda dregur á yfirborði jarðarinnar. En öðru máli er að
gegna með lífið í sjónum. Sjórinn er þéttur og fyrirstöðumikill í
eðli sínu, og í honum geta heilir bálkar af lífverum alið aldur
sinn frá vöggunni til grafarinnar, og svifið á vængjum um
djúpið, án þess að inna verulegan kraft af hendi. Svifdýr og
svifþörungar hanga svo að segja föst í þeim lögum sjávarins,
þar sem velferð þeirra er bezt borgið, og berast oft langar leiðir
með straumunum, því straumarnir rífa allt með sér, sem ekki
veitir mótspyrnu. Við þetta bætist svo, að sjórinn sýgur í sig
sólargeislana, svo hinna blessunarríku áhrifa þeirra gætir að
eins í efstu lögum hafsins, en þeir njóta sín ekki við botninn
nema á hrægrunnu, rétt við land. Verulegur sævargróður er
því að eins við strendurnar, þar sem fátt er um nytsöm dýr
til þess að njóta hans, og er hann því mjög lítils virði fyrir
mannmn.
Framh.