Alþýðublaðið - 28.11.1922, Side 1
1922
Þriðjudagino 28. nðveœber
27$. tölublað
♦ í f w ♦ ■ *&X§0’lFPv$\... ®É|gg| jgr n $mrs' ♦ 8 ELEPHANT í CIGARETTES \ 1 SMÁSÖLUVERÐ 50 AURA PAKKINN $ % THOMAS BEAR & SONS, LTD., í ^ ^LONDON.^
Kaupgj aldsákvarðanir.
Eltir Pétur G Guðmundsson
I. OrnnðYollarian.
Þegar atvinnendur, sem á landi
vinna, 02 atvinnuatjórnendur géra
samninga um vinnulaun eðaj deila
um vinnulaun, er að Jafneði l*gt
til grundvallar eittbvert ákveilð
kaupgjald um klukkuitund hverja
sem unnið er.
1 fljótu áliti munu flestir telja
þetta sjilfragða aðferð Við nán
ari athugun munu fleitir geta séð,
mð þetta er í rauninni mjög léleg
ur mælikvarði.
Mcð kaupsákvörðun er meint,
mð verkamaðurinn skuli fá nægi-
!egt fé tii þess að standast þau
útgjöld, sem vlðhald lifs hsns og
fjölskyldu hans útheimtist.
En hér kemur margt til greina,
sem grfpur inn i og gerir þennan
mælikvaiða ónógan.
Þetta þrent er almennait og
veigamett:
1. Vinnustundirnar eru misjafnlega
margar á jafœlöngum tírna, t.
d. ári.
2. Þatfir verkamannsnna eru mis-
jafnlega miklar.
3 Veið iifsnauðsynja er breyti-
legt.
, Hvert eitt þessara atriða er
nægllegt til þess að ónýta tilgang
þannig iagaðiar kauptákvörðunar,
ef mikil brögð eru að.
Þvi meiri sem dýrtíð er, þess
hærra verður timakaup að vera.
Þetta mon Hka alment vera viður
kent af atvinnustjórnendum og
þsð strlðið. sem þeir sýna mestan
llt á að taka til greina, þegar um
ákvörðun kaupejalds er áð ráða,
Þvf færri sem vinnuitundimar
eru f árinu, þess bærra þtrf tfma
kaupið að vera. Þetta viðurkenna
msrgir atvinnnstjórendnr i orði,
en engir á borði
Þvf meiri framfærslukostnaður
aem hvflir á verkamanninum, þess
baerra þarf tfmakaupið að ve»a.
Til bessa er af esgum tlllit tekið.
Að þetta sé þó svona, virðlst
auðskilið og er auðvelt að sanná.
Tilgangurinn með vinnunni er að
viðhalda Ilfinu Víðhtld lifsins er
aðalatriðið Vinnan er hjálparmeð
al til að vlðhaida Kfinu. Hún er
aukaatrlðið Þetta er þó engin
sönnun fyrir þá, sem Ifta svo
á, að tllgangnr vinnnnnar aé að
skapa verðmæti til þess að safna
þvf saman tll geymsln f eign ein-
atakra, fárra manna eða f sjóðum.
En f opinberum skrifum um þetta
mál verður að gera ráð fyrir svo
3tálpaðri þekkingu og þroskuðu
siðgæðisástandi hji þjóðlnni, að
þeir muni vera miklu færri sem
þá skoðun bera fyrir brjóstl og aS
sú akoðun eigi engan rékt á sér.
verði hjá þvl komist að nota tfma-
kauplð sem mælikvarða lengl vel
og alment. En þó svo sé, verður
við ákvörðun tfmakaupsins að taka
sem fylit tillit tli þeirra þriggja
atriða, sem að fraunan eru nefnd.
Að einblfna að eins á eitt þeirra,
t d. dýitiðarhlut'öllln, ner engri
átt Hveit tfmakaupíð er, er lítjis
um vert á móti því hverjar árs-
tekjur verkamannsins verða og
hlufcfallið mllli írsteknanna og árs-
útgjaldanna. Við ákvörðun tfma-
kaupsins verður þvf að iafna sem
árelðanlegustum upplýsingum um,
hveijar meðalárstekjur verkamanns
hafa verlð sfðastliðið ir, og rann-
saka eftlr beztu getu, hvernig
atvlnnuhorfurnar eru fram undan.
Þetta er mikið vandaverk og etfitt.
En mikið mnndi það létta undir
með þeim mönnum, sem við kaup-
samninga fást, ef verkamenn létu
þeim f té sundurllðaðar skýralnr
um tekjur og vlnnustundafjölda
afðastliðna 12 mánnði. Það ættu
allir verkamenn að gera, aem sjálfir
vita glögg deili á þvf. Með þyf
einu móti er von nm að aamninga-
menn geti bygt kaupákvarðanir á
nokkurn veginn sanngjörnnm grnnd-
velll.
Sambasðsjiingið.
Yaramenn
í sambandsstjórn voru kosnir:
Björn Blöndaí Jónsson, Filippus
Amundason og Jón Bach.
Alybtanir.
4. Einkasala á saltfiski og síld.
,5. Samhandsþing Alþýðusam-
bands íslands skorar á næsta Al-
þingi að samþykkja lög um einka-
sölu á saltfiski og saltaðri síld.*
Samþykt.
Ástæður: „Reynsla undan*
farinna ðra hefir sýnt, að saltfisks-
og sildarsala hefir verið og cr í
Ég geri nú ráð íyrir að ekki hinni mestu óreiðu, svo að at-