Náttúrufræðingurinn - 1953, Blaðsíða 32

140
NÁTTttRUFRÆÐINGURINN
2. mynd. Svörtu deplamir tveir sýna fundarstaði stararinnar. The two black dots
show the localities, where C. heleonastes has been found in Iceland.
sunnar í heiðinni en Vilhjálmur. Eintök Helga eru á mismunandi
þroskastigi og þvi hagkvæm til athugunar. Að lokinni rannsókn varð
niðurstaða mín sú, að umdeild starartegund sé engin önnur en C.
heleonastes (Ehrh.).
C. heleonastes eða Fljótsheiðarstörin (þannig hafa íslenzkir grasa-
fræðingar nefnt hana í daglegu tali) telst til samextu staranna
(Homostachyae) og er nákomnust rjápustör (C. Lachenalii Schkuhr).
Utan íslands vaxa 2 tegundir, sem eru mjög líkar henni: C. neuro-
chlaena (Holm.), amerísk, og C. amblyorhyncha (Krecz), er vex bæði
í gamla og nýja heiminum (6).
Eftir þeim eintökum að dæma, er ég hef með höndum, virðist
Fljótsheiðarstörin vera tilbrigðagjörn, en það er hún víðar en á Is-
landi. Sums staðar erlendis hefur henni tíðlega verið ruglað saman
við frændtegundir sínar; enda ber ekki lýsingum af henni fyllilega
saman í hinum ýmsu flórum.
Hér fer á eftir lýsing af störinni, gerð eftir íslenzkum eintökum:
„Strá og blaðsprotar venjulega í :grágrænum toppum. Stöngullinn 25
—35 cm hár, stinnur, beinvaxinn eða eilítið uppsveigður; hvassþrí-
strendur og mjög snarpur efst. Blöðin flöt, með kili, 1,7—2,0 mm
á breidd með ljósum slíðrum og löngum og mjóum, snörpum oddi,
oftast styttri en stráið. Axskipunin 1,5—1,7 cm löng, gulbrún eða
ljósbrún að lit. öxin 3 eða 4, sjaldan 5, smá og mjög náin, hnatt-
laga eða stutt-egglaga, lik að stærð, en venjulega er þó toppaxið ei-
lítið stærst. Stöku sinnum er neðsta axið greinilega aðskilið frá hinum
öxunum. Karlblómin örfá, neðst í hverju axi. Venjulega er ekkert
blaðkennt stoðblað, en sé það til staðar, er það vaxið fram í langan,
þráðmjóan odd, er stundum nær upp fyrir axskipunina. Axhlífarnar
breiðegglaga, snubbóttar eða stuttyddar, líkar að breidd, en lítið eitt