Náttúrufræðingurinn - 1972, Blaðsíða 36

156
NÁTTÚRUFRÆÐ INGURINN
bæði á efra og neðra borði, og ber xnest á þeirn meðfram sogfóta-
raufunum, en þar mynda þær næstum óslitna röð. Efri liliðin er
tígulsteinarauð á litinn en neðri hliðin gulleit. Tígulstjarnan nær
talsverðri stærð, verður allt að 25 cm í þvermál. Um lifnaðarhætti
hennar er ekkert vitað. Alls staðar þar sem tegundin hefur fundizt
er lnin talin fágæt. Hún er þekkt frá Noregi, S-Grænlandi, Vestur-
Indíurn og eitt eintak hefur fundizt hér við Suðurland á 957 m
dýpi. Það er athyglisvert að á nefndu útbreiðslusvæði lifir tegundin
á 470—957 m dýpi, en þau eintök, sem nú hafa fundizt hér, eru
öll fengin innan 400 m dýptarlínunnar. Dýptarsvið tígulstjörn-
unnar er því stærra en áður var vitað. Af tegund þessari hafa alls
fundizt fjögur eintök. Eyrsta eintakið fékk Jón Bogason í humar-
troll á 100 m dýpi SV af Eldey í ágúst 1966. Næsta eintak veiðist
svo á 250—260 m dýpi í Víkurál, nánar tiltekið 65°55'N 26°35'V
(mynd 1) í fyrsta rannsóknaleiðangri hafrannsóknaskipsins Bjarna
Sæmundssonar í janúar síðastliðnum. Tvö eintök fengust svo suður
af Reykjanesi í marz síðastliðnum og enn í rannsóknaleiðangri á
Bjarna Sæmundssyni, annað á 63°11'N 22°41'V á 270—300 m dýpi
og hitt á 63°22'N 23°02'V á 190-210 m dýpi.
Það er jrví ljóst að tígulstjarnan hefur haslað sér völl hér við
vesturströndina og bendir stærð hennar til þess, að hún hafi þar
afbragðs vaxtarskilyrði, þvi að eintökin, sem fundizt hafa, eru frá
10—22 cm í þvermál. Tígulstjörnurnar fundust ýmist á sand- eða
leirbotni.
Ættbálkur: Spinulosa
Ætt: Pterasteridae
Ættkvísl: Diplopteraster
Diplopteraster multipes (M. Sars)
Barðastjarna
Barðastjarnan tilheyrir fitstjörnuættinni (Pterasteridae). Milli
broddanna á efra borði fitstjarnanna er strengd himna — bakhimna
(Supradorsalmembran), sem myndar nokkurs konar hvolfþak yíir
alla efri hliðina. Smágöt eru víða á bakhimnunni, en á henni miðri
er stórt op. Umhverfis það eru stórir broddar sem myncla fimm-