Samvinnan - 01.10.1952, Page 10

ingu meðfram ströndinni. Töldu
nú menn í Vík, að þetta hlyti að boða
það, að skip væri strandað á sönd-
unurn og gátu þess til, sem rétt var,
að varðskipið Ægir væri úti fyrir
ströndinni að reyna að lýsa upp
strandstaðinn.
Menn bjuggust nú til ferðar og
hugðust leita að strandstaðnum. Fóru
sumir ríðandi, en björgunartæki voru
flutt á bílum að Kerlingadalsá og yf-
ir hana á íshafti. Fannst strandstað-
urinn þá um kvöldið, og reyndist vera
austan í Kötlutanga. Var þegar kom-
ið fyrir línubyssu og eftir tvær til-
raunir tókst að ná sambandi við
skipsböfnina. Var nú sent boð í flösku
eftir línunni og ræddu björgunar-
menn þannig við skipstjóra. Varð það
að ráði, að björgun var frestað til
morguns, enda virtust skipverjar ekki
vera í yfirvofandi hættu. Hafði nú
veðrið lægt nokkuð, en þó var enn
töluverður sjógangur við skipið.
Klukkan tíu á laugardagsmorgun
bófst björgunin, og náðist öll áhöfn-
in í land í björgunarstólnum. Voru
það 44 menn, fimmtán þeirra enskir,
einn norskur, einn rússneskur, en bin-
ir allir Belgar, þar á meðal stýrimenn
og vélstjórar. Var farið með mennina
til Víkur og þeim skipt á heimili þar.
Voru skipbrotsmenn allir ómeiddir og
óþjakaðir.
Skipshöfnin á Persier dvaldist rúm-
lega hálfan mánuð í Vík. Tókst góð
kynning með Iienni og þorpsbúum, og
ekki versnaði hún við það, að einn
hinna belgísku sjómanna vann það
hreystiverk að bjarga íslenzkum sjó-
manni, er bát hvolfdi við Vík nokkr-
unr dögum síðar. Kastaði hann sér til
sunds út í brimið, og tókst að ná
tveim mönnum í land. Gerði Heusers
skipstjóri árangurslausar lífgunartil-
raunir við annan þeirra, en um þess-
ar mundir var læknislaust í Vík.
ATHUGUÐ BJÖRGUN.
Þegar næstu daga var farið austur
að skipinu með það fyrir augum að
athuga möguleika á hjörgun. Virtust
vera allmiklir möguleikar á að bjarga
að minnsta kosti hluta af farminum,
og síðan skipinu sjálfu. Hófust nú
samningar um björgunina rnilli eig-
enda og vátryggjenda skipsins (en
umboðsmenn þeirra á Islandi voru
Trolle og Rothe h.f.) og Skipaútgerð-
ar ríkisins, og lauk þeim samningum
þannig, að Skipaútgerðin tók að sér
að reyna björgunina.
BJÖRGUNIN HEFST.
Tíu dögum eftir strand Persier var
þessum samningum lokið og fyrsti
stýrimaður á Ægi, Guðmundur Guð-
jónsson, kominn austur á strandstað-
inn til þess að athuga þar allar að-
stæður. Hafði hann tal af Heusers
skipstjóra og fóru þeir um borð í skip-
ið. Var ljóst, að Iosa þurfti sem mest
af farmi skipsins á sandinum til þess
að létta það, áður en reynt yrði að ná
því út.
Farmur skipsins var tvenns kon-
ar. Neðst í öllum lestum var hrá-
járn í stöngum, samtals 6000 smá-
Iestir, en efst í lestunum 100 bif-
reiðar, og voru það bceði GMC
vörubifreiðar og Dodge fólksbif-
reiðar. Lá því fyrst fyrir að koma
bjfreiðunum í land, og var byrjað
að lyfta bómum og undirbúa los-
unina á annan liátt um borð í skip-
inu.
Við rannsókn kom það í ljós, að
stýri skipsins og hæll höfðu brotnað
af, en aðrar skemmdir sáust ekki ut-
anborðs. Þó var tuttugu feta sjór í
öllum lestum, en allmikið af bifreið-
unum virtust vera þurrar. Var nú haf-
izt handa um að ráða menn til los-
unarinnar, og voru þeirra á meðal
margir af áhöfn Persier, sem voru á
launum hjá Skipaútgerðinni, eins og
aðrir verkamenn, meðan þeir unnu
við björgunina.
Ymsir erfiðleikar voru á björgun
farmsins úr skipinu. Blautakvísl rann
rétt hjá því, og hafði hún áður runn-
ið vestan við skipið, en rann nú aust-
an þess. Var reynt að brej'ta farvegi
hennar aftur vestur fyrir, en það
tókst ekki, svo að strengja varð vír
og hala vörurnar yfir ána frá skips-
hlið.
Vegna sjós í skipinu var ekki hægt
að kynda undir kötlum fyrst í stað,
er björgunin hófst. Varð því að losa
það með handafli og talíum, sem var
að sjálfsögðu seinlegt verk. Þá reýnd-
ust bifreiðakassarnir vera helzt til
stórir sumir, og þurfti stundum að
opna þá á skipinu og flytja einn og
einn bíl, en ekki tvo og tvo eins og
þeir voru pakkaðir saman. Var nú
gripið til óspilltra málanna við að
koma bílunum í land og bvrjað á tvö-
lest.
Allan marzmánuð og mestallan
apríl var unnið að því að korna bif-
reiðunum á land. Voru fengnar dæl-
ur til þess að dæla úr lestunum og
reyndist þörf á þeim mörgum og
sterkum. Hinn 23. marz var orðið svo
þurrt í vélarrúmi skipsins, þar sem
vélamenn þess höfðu unnið sleitulaust,
að hægt var að kynda undir kötlum
og nota vindur skipsins í stað hand-
afls við löndunina. Hinn 27. fannst
10