Samvinnan


Samvinnan - 01.08.1957, Blaðsíða 19

Samvinnan - 01.08.1957, Blaðsíða 19
Bláa skykkjan ★ ★ ★ ★ ★ ★ ★ Þegar hinn aldni myndhöggvari og lærimeistari, Leonidas Allori, sem kall- aður var Fjallaljóniið, var handtekinn fyrir uppreist og landráð og dæmdur til dauða, grétu lærisveinar hans og höfðu í hótunum, því hann hafði verið þeim andlegur faðir og þeir litu á hann sem erkiengil og einn hinna ódauðlegu. Þeir komu saman í hesthúsi Pierinos utan við borgina, eða í vinnustofu einhvers þeirra eða þakherbergi og gáfu sorg sinni og gremju lausan tauminn, grétu hver í annars barm, eða skóku tvo tugi krepptra hnefa í þyrpingu gegn himnin- um — eins og stórt tré í stormi, sem teygir greinar sínar uppávið — og hróp- uðu eftir lausn fyrir ástvin sinn og hefnd yfir harðstjórana. Aðeins einn þeirra hélt lífi sínu áfram eins og hann hefði ekki heyrt eða skilið hinar ægilegu fréttir. Það var sá læri- sveinn sem meistarinn hafði elskað öðr- um fremur — hafði kallað son sinn, eins og lærisveinninn hafði kallað hann föð- ur. Skólabræður Angelos Santasilia töldu þögn hans og einangrun stafa af tak- markalausum sársauka; þeir báru virð- ingu fyrir sorg hans og létu hann af- skiptalausan. En hin eiginlega ástæða fyrir sinnuleysi Angelos var sú, að hugur hans var fanginn af ást til hinnar ungu eiginkonu meistarans, Lucreziu. Kærleik- ar þeirra höfðu um þessar mundir kom- izt á það stig, að hún hafði heitið hon- um algerri uppgjöf. Það verður að segjast, henni til máls- bóta, að hún hafði um langt skeið veitt viðnám hinu guðdómlega og miskunn- arlausa afli sem hélt henni í höndum sér. Hún hafði svarið þess eið við hin helgustu nöfn, og látið elskhuga sinn sverja, að aldrei skyldi orð eða tillit, sem meistarinn ekki gæti glaðst af, fara á milli þeirra framar. En þegar henni varð ljóst að hvorugt þeirra myndi geta hald- ið það heit, hafði hún þrábeðið Angelo að fara til Parísar til náms. Loks kom að því, að henni varð ljóst að það myndi ekki gagna að heldur, og hún gafst upp. Hinn ótrúi lærisveinn hefði líka getað borið fram nokkrar málsbætur fyrir sig, þótt óvíst væri að nokkur dómstóll hefði tekið þær til greina. Angelo hafði átt í mörgum ástarævintýrum, þótt ungur væri, en ekkert þeirra hafði skilið eftir nein varanleg áhrif á hjarta hans eða huga. Það var því óumflýjanlegt að ein- hverntíma yrði eitt mikilvægast allra. Og það var eðlilegt og ef til vill óhjá- kvæmilegt, að hin útvalda yrði eigin- kona meistarans. Hann hafði engan elskað eins og hann elskaði Leonidas Allori; enga aðra mannlega veru hafði liann dáð af jafn heilum hug. Honum fannst að hendur meistarans hefðu skap- að sig eins og hendur guðs höfðu mótað hinn fyrsta mann, og frá þessum hönd- Fyrir réttum þrem árum birtist í Samvinnunni fram- haldssagan „Góða veizlu gjöra skal“, eftir Isak Dinesen. Nú hefst hér enn framhaldssaga eftir sama höfund, og skal hér gerð örstutt grein fyrir hver Isak Dinesen er. Isak Dinesen er höfundar- nafn dönsku slcáldkonunnar Karen Blixen, sem margir kannast við hér. Hún heitir réttu nafni Karen Christence Dinesen, en um skeið var hún gift dönskum barón, von Blix- en að nafni. Karen Blixen hefur lagt stund á málaralist víða um lönd og átt búgarð í Kenya í Afríku og búið þar. Hún skrifaði fyrstu bók sína „Seven Gothic Táles“, eftir að hún kom til heimalands sins frá Afríku, og hlaut strax heims- frœgð. V____________________________________/ Ný framhaldssaga eftir danska höfundinn Isak Dinesen um hlaut hann að þiggja maka sinn. Þegar hin sterka hneigð hans til ásta hnýttist listinni, sem var honum hin æðsta hugsjón og mesta tilfinningamál, kviknaði bál sem liann síðar gat ekki ráðið við. Leonidas var heldur ekki án sakar gagnvart þessum tveim. Dag eftir dag hafði hann gert fegurð Lucreziu að um- talsefni við þennan eftirlætis lærisvein sinn. Þegar hún sat fyrir hjá honum, sem fyrirmynd að hinni ódauðlegu högg- mynd hans af Psyche með Lampann, kallaði hann á Angelo og sagði honum að reyna hönd sína við sama viðfangs- efni við hlið sér í stofunni. Meira að segja hvarf hann af og til frá vinnu sinni til þess að benda lærisveininum á fegurð hins lifandi líkama, innblásinn af hrifn- ingu, eins og hann stæði framan við sígilt listaverk. Hvorugur þeirra virtist skynja hina djúpu samúð sem ríkti milli þeirra í viðhorfi til listarinnar. Það var unga konan sem renndi grun í hana, og greindi þá harðneskju og þann kulda sem fylgir hinu ópersónulega sjónarmiði listamannsins, jafnvel gagnvart þeim sem liann ber hlýjastan hug til. Og hjarta hennar kenndi harms í algerum einmanaleik. Um þessar mundir varð Leonidas þess var að að yfirvöldin héldu uppi njósn- um um hann og að honum var jafnan veitt eftirför. Af þeirri staðreynd dróg hann þá ályktun að líf hans væri í hættu. Hann varð svo gagntekinn af hugsun- inni um yfirvofandi dauða og endi lista- ferils síns, að öll meðvitund hans luktist um þá einu tilhugsun. Hann lét ekkert orð falla um þessa hættu við þá sem hann umgekkst. Þeir urðu óendanlega fjarlægir huga hans á fáum vikum og þess vegna óumræðilega smáir. Jafnvel þau listaverk, sem ætla mætti að hann hefði viljað ljúka við, urðu honum ósanngjarn og óþægilegur þröskuldur á þeim vegi, sem hugur hans tróð. Síðustu dagana áður en hann var samvinnan 19

x

Samvinnan

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Samvinnan
https://timarit.is/publication/340

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.