Fálkinn - 22.06.1929, Page 7
F Á L X I N N
7
BJARGRÁÐ.
Þau litu áhyggjuaugum á hjel-
aðar rúðurnar, Vlkur-hjónin. —
Stormurinn gnauðaði við þekj-
una.
Konan andvarpaði. „Það lítur
ekki út fyrir gæftir á næstunni.
Sífeld kólga og uppgangs-veður“.
„Jeg er hræddur við það“, seg-
ir hann dapurlega.
„Það verður að hafa einhver
úrræði, — ekki dugir að láta
börnin tærast upp af hungri; það
geta sjálfsagt einhverjir bjargað
í bili, og einhverntíma gefur á
sjó, ef Guð lofar“.
„Þú veist það kona, að það er
þungt að leita til annara, og jeg
geri það ekki fyr en í síðustu
lög“. Þau horfast í augu og
þegja.
„Bærinn er matarlaus“, segir
hún eftir stutta þögn. „Ekki
nokkur hiti til“.
Hann lítur undan. „Þá er víst
ekkert undanfæri“. Hann horfir
snöggvast á börnin, sem hjúfra
sig saman í rúmunum, tvö og
þrjú, fimm litlir sakleysingjar.
„Guði sje lof að þau sofa; þeg-
ar þau vakna, þá biðja þau um
brauðið, sem ekki er til. Aum-
ingja Þórdís!“ Hann lítur á konu
sína og honum finst móðurhjart-
að muni þá og þá stöðvast, af
nýstandi hugarkvöl. Honum
vöknar um augu.
„Hvar eru skórnir mínir?“
spyr hann blíðlega.
Hún rjettir honum þá þegj-
andi. Hann bindur skóna og set-
ur trefil um hálsinn, gengur til
barnanna og kyssir þau, eitt og
eitt. Elsti drengurinn rumskar.
„Jeg er svo svangur". Þórhall-
ur snýr sjer undan. ■— „Það
lagast bráðum“, segir hann
klökkur. Hann kveður konu sína
i dyrunum.
„Hvert ætlarðu?“ spyr hún.
„Jeg veit ekki ■—■ til oddvitans
liklega. — Eiginlega er hvergi
mat að fá í þessum harðindum.
Hálf sveitin verður bjargarlaus,
ef ekki raknar bráðlega úr“.
„Góði, farðu nú varlega, hann
kann að fenna og ísinn á Þverá
er líklega ekki traustur".
„Það skeikar að sköpuðu",
segir hann og snarast út, — lit
i óvissuna.
Þórdís gekk inn til barnanna
og miðlaði seinasta brauðmol-
anum.
Þórhallur gengur hægt áleið-
is iit á melana. Hugurinn dvelur
með sársaukakend við líðandi
stund. — Og hjartað slær ótt af
kveljandi óvissu. Þegar sjórinn
bregst þá er fátt til bjargar
þurrabúðarmanninum með fimm
barnamunna, sem biðja ákaft
um brauð. Það dugir eigi þó
landrými sje nóg.
Síðasta úrræðið er sveitin. —
Góðsemi manna við þann sem
lifir á bónbjörgum er hreppur-
inn. En sporin, sem liggja að
hlekkjum sveitarómagans eru
þung fyrir stórlyndan mann og
tilfinningaríkan.
Hversvegna sendir hann hon-
um ekki björg — hann sem veit-
ir björg með barni, heldur að-
eins börn og bjargarleysi? Var
það hefnd fyrir bernskubrekin
EFTIR VALÞJÓF GAMLA.
hans? Hversvegna urðu börnin
þá að gjalda þess, og konan? —
Var þá ekki skárra að hann færi,
ofurseldi sig hefndinni?
Hann var kominn í hvarf frá
bænum. Hann var staddur i
hvammi hjá Þverá. Fyrir fram-
an fætur hans valt áin fram milli
skara, kolgræn og straumhörð.
Hún rann áfram flughratt lit í
lrostmóðuna og lá við fætur
hans eins og beinn vegur til
Heljar. Honum fanst hlóðið
liætta að renna og hugurinn nam
slaðar. Þegar hann væri farinn,
þá mundi —- börnunum líða vel.
Þá væri ekki hægt að hefnast á
þeim fyrir hann. En konan, —-
lienni mundi líða illa. En — leið
henni þá vel nú? Hann hallaðist
fram yfir ísskörina. Hann hafði
tekið ákvörðun. Hann leit upp;
það var enginn nálægt. — Jú,
að baki hans stóð maður, lágur
vexti, en kvikleg augun skutu
neistum, annars huldi lambhús-
hetta meiri hluta andlitsins. —
Maðurinn var í skinnsokkum og
hlýjum ullarfötum og ófentur.
Þórhalli varð felmt við. —
Honum flaug í hug, án þess að
litlit mannsins gæfi þó tilefni til,
sagan um kölska, sem breyttist
jafnvel í ljóssins engla líki; —
því gæti hann þá ekki hirst í
skinnsokkum, með lambhús-
liettu?
„Lífið er stutt“, segir maður-
inn. „Og ekki rjett að stytta það
um örlög fram. Þú getur lifað í
efnum mörg ár enn, reiknings-
skilin koma síðar. Niður við ár-
ósinn liggur f jársjóður". Hann
bendir með stafnum. „Komdu
hjer eftir þrjú ár, þá tölumst við
betur við“, segir maðurinn og
brosir.
Þórhallur leit eftir bending-
unni. Hann stóð eins og sturlað-
ur. Eftir dálitla stund Josnaði
hugur hans úr læðingi og sál
hans fyltist hryllingi; hann leit
við. Þar var enginn. Ný för lágu
fram á skörina, en hurfu í
gljánni.
„Frain við ósinn liggur fjár-
sjóðurinn“. Hann gekk í leiðslu
niður með ánni.
Fyrir nokkrum augnablikum
var hann rjett orðinn bölsýni og
þrekleysi að bráð, og á síðasta
augnabliki samdi hann við
Kölska —- eða hver gat það ann-
ar verið? — Það var þó frestur,
og inargt skeður á langri leið.
Hann greiltkaði sporið, það rof-
aði í huga hans. — Var þetta
nema dularfull bending, eða var
það veruleiki. Hann ákvað að
fara eftir þessari bendingu. Hann
hafði engu að tapa nema ofur-
lítilli von, — von, sem barðist
við örvæntingu.
Áður en hann varði var hann
kominn fram á fjöru; ísgljá
þakti fjöruborðið fram á sjó; það
var útfiri, og dálítinn kipp fram
á fjörunni var þúst; ísinn hafði
brotnað og fram úr hrönninni
gægðist eitthvað svart. Þórhallur
var sem á glóðum. Hann gekk
nær, og hjelt niðri i sjer andan-
um. Var þetta draumur eða veru-
leiki? Á fjörunni og það hans
eigin fjöru, lá dauður hvalur —
□ '
'□
Matar
Kaffi
Te
Ávaxta
Þvotta
Reyk
Stell
Urvalið mest.
Verðið lægst.
Verslun
Jóns Þórðarsonar.
□.»___________________-<□
◄
i
i
i
i
i
i
i
i
i
i
Vandlátar húsmæður
nota eingöngu
►
►
►
►
Van Houtens ►
►
heimsins besta
suðusúkkulaði.
Fæst í öllum verslunum.
stór hvalur.
Nú þurfti skjótra úrræða, hráð-
um tók að flæða. Hann tók
sprett heim á leið. Hjartað dans-
aði af fögnuði. Vegalengdin var
ekki mikil, en honum fanst hún
teygjast. —- Hann munaði í að
leggja munninn við eyra konu
sinnar og hvísla að henni tíðind-
ununl. Og loksins var hann kom-
inn heim. Hann gekk rakleitt í
bæinn. — Hvað hann varð hissa,
börnin stóðu við borðkrilið og
voru að gæða sjer á brauði og
nýju smjöri, sem Þórdís miðlaði
á milli. Hún gekk á móti honum.
„Ertu kominn?“ segir hún
fagnandi.
„Já, jeg er kominn“.
„Það kom hjer maður með
glaðning og hann sagði okkur að
þú kæmir með meira. Þetta er
blessaður dagur“, segir hún og
auguri ljóma af fögnuði.
„Já“, segir hann dræmt. —
„Þetta er blessaður dagur — fyr-
ir ykkur“.
Daginn eftir var hvalfregnin
komin um alla sveitina. Þeir voru
ekki svo fáir, sem komu þessa
dagana til Þórhalls og föluðu af
honum hval; margir vildu kaupa
og flestir gáfu vel fyrir. Þetta
var verulegur fjársjóður.
Þórhallur- mældi og vóg, og
taldi aurana. Loksins var hvalur-
inn á þrotum, en enn þá voru
nokkrir, sem ekkert höfðu feng-
ið, þar á meðal var oddvitinn,
lágur maður með lambhúshettu
og í skinnsokkum. Þórhallur
bograði yfir hálfvættarstykki af
spiki.
„Þetta gefurðu nú til guðs-
þakkar, Þórhallur minn; það er
ekki mikið fyrir þriggja ára
sælu“. Þórhallur hrökk A'ið. —
Hann þekti röddina, sem hafði
vakið hann einu sinni áður. —
Hann lítur á manninn. Þeir horf-
ast í augu. Andlit oddvitans
verður eitt bros og augun leiftra.
„Kannske þú ætlir að gefa
Kölska þetta bitakorn?"
Nýtt ljós rennur upp fyrir
Þórhalli. „Varst það þú, —, sein
—- sem færðir konunni minni
björgina?" Hann stígur fram fæt-
inum og rjettir manninum hönd-
ina. Hann tekur fast í hönd hans.
„G,uði sje lof og dýrð“, segir
Þórhallur fagnandi.
„Svo það er þá jeg, sem á að
fá spikbitann“, segir oddvitinn.
Þórhallur lítur til hans kími-
leitur.
„Ætli það sje ekki best. Þetta
er blessaður dagur“.
CHRYSLER - BYGGINGIN
í NEW YORK
í New York er nú verið að byggja
Iiæsta liús í lieinii. ÞaS ér hið heims-
fræga bifreiöafjelag W. P. Chrysler
sem byggir húsið. Það verður 809 fcta
hátt eða 246,58 metrar. Hvað hæðinni
viðvikur er aðeins ein bygging i heimi
sem er dálítið hærri, nefnilcga Effel-
turninn í Parisarborg, sem tæplega
verður kallaður liús. Þegar Chrysler-
liyggingin er fullger gera menn ráð
fyrir að um 11,000 manns stundi þar
vinnu sína. 500 manns verða ráðnir
fastir starfsmenn byggingarinnar. M.
a. verða þeir á hverjum degi að þvo
3750 glugga. Byggingin er alls 68
liæðir.
Ungfrú Iliane Chamberlain, dóttir
utanrikisráðlierrans breska, var um
daginn í Rómaborg og lieiinsótti
Mussolini. Hún færði honum að gjöf
skjaldböku og á baki hennar stóðu
stafirnir B. M. settir gimsteinum.
Skjaldbakan er nú á skrifstofu
Mussolinis. Blöðin fluttu fregnina með
fyrirsögninni: „Latasta dýr heimsins
í Palazzo Cliigi“, en Jiar lieldur Musso-
lini til.