Fálkinn - 29.03.1930, Side 3

F Á L K I N N
3
VIIÍUBLAÐ MEÐ MYNDUM.
. Ritstjórar:
Vilh. Finsen og Skúli Skúlason.
>' ranilcvæmdas'j.: Svavar Hjaltestcd.
r> Aðaiskrifstofa:
öankastræti 3, Reykjavik. Sími 2210.
k>pm virka daga kl. 10—12 og 1—7.
Skrifstofa í Oslo:
A n t o n S c h j ö t h s g a d e 14.
Blnðið keniur út hvern laugardag.
Askriftarverð er kr. 1.70 á tnánuði;
kr. 5.00 á ársfjórðungi og 20 kr. árg.
Erlendis 24 kr.
Allar áskriftir greiðist fyrirfram.
Auglýsinjjaverð: 20 anra millimcter
Herbertsprenl, Bankastræti 3.
Skraddaraþankar.
--x--
Napoleon sagði einu sinni, að alt
sem ekki væri eðlilegt væri ófultkom-
Og menn hafa oft gripið til þessa
'"'ótaks til þess að sýna fram á, að
I væri heimskulegt að reyna að
"eyta Iundarfari sínu. Víst er um
}‘u®' að þeir eiginleikar, sem menn
J'a(a tamið sjer án þess að þeir-va^u
heini meðfæddir, eru ekld nema eins
málning eða skurn utan á því,.
sem nieðfætt er. Og þetta skurn er
Pmit og brothætt.
~7 En hver er tilgangur lífsins, ef
e. Ei sá að reyna að göfga sjálfan
Vitanlega er það tilgaíigur lífs-
u's- En liitt er ekki tilgangur þess,
? . reyna að skapa sjer nýja eigin-
eika úr engu, þvi þá fer eins og lijá
asnanum, sem náði í ljónshúðina.
, Enginn getur bætt alin við hæð
Sjna. En menn geta með þolinmæði
s(ipað af sjer vankantana og fágað
máð af sjer bletti og jivi um líkt,
sem 1 ífifs reynir sjáifkrafa að gera,
sem gengur fljótar ef maður
'Jalpar til þess sjálfur.
Vaske er sú hættan stærst við fuli-
'°imnmarstarfið á sjálfum sjer, að
naðurinn gerir of mikið úr þvi sjálf-
s'.e; Eað þarf víðsýni til þess að ala
'Jalfan sig upp. Kvíðnir menn eru
siiellu að nudda og núa sálina og
ainviskuna, svo að persónueinkenn-
n hverfa; alveg eins og málningin
‘ 11 mmðiniii hjá húsfreyjunni, sem
‘ a er að þvo hana. I'etta verður
ieiðinlegt fólk
og einkennalaust.
■ ís J*1?henliauer ráðíéggur mönnum
...v 'aia með leynd glöggt auga með
f. ll,I't. Og i hvert sinn, sein maður
mnur einhvern ljóð á ráði þeirra,
S'Ulj^ maður athuga, hvort maður
Je ek,<i með sama inerki brendur
'}? llr; i’cir, sein ávall eru að athuga
a a s'g. gieyma að taka eftir öðr-
°g gera kröfur til þeirra. Það
j'. nefnilega nauðsynlegt hverjum
mllirigðum manni, að gera kröfur
Ijj annara. Því ef hann gerir kröfur
annara verður hann sóma síns
'iíl"1'1 nPPlyHa að minsta kosti
‘ l)ær kröfur, sem hann gerir
I að skyldu og helst dálítið
li]1".1 a- Sjálfsvirðing hans knýr hann
l'ess- Með kröfunuin leggur liann
v "... a herðar skyldur, sem hahn
Verður að rækja.
Gulloa fangelsið.
Gaston stóð á miðju gólfi í stóra
salnum þegar konan hans kom inn.
Hún gekk hægt og var niðurlút. Iíald-
hæðni skein úr illilegu og öskugráu
andliti hans.
— Hvaðan kemur þú Fleurette?
Röddin var eins og í rannsóknardóm-
ara. Fleurette er kornung. Hún drýp-
ui' höfði eins og sekt bárn;
— Ulan úr garðinum ....
Hann gengur að henni og þrýstir
vörum sinum á íiiunn lienni. — Varir
þínar eru kaldar eins og þú hclðir
kyst lík, Fleurette!
Hún snýr sjer við skjálfandi og
vefur kápuna enn fastar að herðuin .
sjer og grípur i bakið á þunguni stól.
— Þú keniur frá honum elskliuga
þínuni, sem nú er dauður, er það
ekki‘>. Maðurinn þinn er gamall ein-
vígi^niaður og hittir vel.
— ,Jeg skil þig ekki. Jeg hefi ekki
verið þar! ,
— Reyndu ekki að þrætal -jeg hefi
staðið ljjerna og fylgt þjer með kik-
inum. Þú liefir víst gleymt, góða mín,
að húsio er ekki langt undan, — að
við höfuni verið grannar og að allir
gluggar standa opnir i liúsinu, svo að
jeg sá þig þegar þú stóðst yfir lík-
börum hans. Þú ert rög, Fleurette
litla. Og þú getur ekki slitið ]jig frá
gullinu, sem ginti þig. Gullinu mínu.
Hún þagði.
•—- Hafðu nú fataskifti. Við ökum á
grímudansleikinn i Palais Royal kl.
10. Og þú lætur mig ekki þurfa að
bíða eftir þjer! Hann hringdi og her-
bergisþernan kom inn.
— Hjálpið þjer frúnni iindir eins
með að hafa fataskifti. Hún fer í
rauða samkvæmiskjólinn og liefir
svarta blævænginn. Og hárið sett upp
með grisku sniði.
Hann hneigði sig fyrir konu sinni,
sem gekk út niðurlút, eftir skipun
lnisbónda síns. Herbergisþernan hafði
fyrir löngu vanist af að verða hissa
á aðförum liúsbóndans.
Fleurette staðnæmdist fyrir utan,
eins og húii gengi í svefni. Þarna fyr-
ir handan lá elskliugi liennar drep-
inn, nábúinn í hvita húsimi. Þau
höfðu ætlað að flýja saman í morgun.
Kasimir, vinur liins dána hafði lofað
að lijálpa þeim.
En hann gat afstýrt þessu, liann,
sem ill örlög höfðu gert að manni
hennar og harðstjóra. Og nú heimlaði
hann að hún færi á dansleik í Palais
Royal. Flýja? lif til vill var það
mögulegt enn, alt var búið í haginn.
Hún gat reitt sig á Kasimir, liann
mundi ekki yfirgefa ástmey vinar
sins í neyð. Peninga? Gaston hjelt
spart á við hana. Hún átti að vera
dægradvöl hans og lifa i gullnu búri,
en sjálf átti hún ekkert: aðeins fall-
eg föt, en enga skartgripi að kalla.
Hann gaf henni aldréi dýrgripi og þvi
var liún algerlega háð honúm. En
það skyldi ekki hindra liana. Hún
vildi koniast burt frá kvölinni i faðmi
gamla harðstjórans.
Herbergisþernunni varð litið á hið
unglega vaxtarlag og limaburð frú-
arinnar, meðan hún var að hafa fata-
skifti og gladdist því með sjálfri sjer
yfir því að vera frjáls og geta kosið
hvern sem lnin vildi.
Fleurette liripar nokrar línur í flýli
og biður þernuna að koma brjefinu
til viðtakanda án þess að nokkur
verði þess var.
„Kasmir! Jeg vonast eftir yður.
Hjálpið mjer vegna hans sem er dá-
inn, og sem okkur jiótti báðum svo
vænt um! Fylgið ntjer yfir landa-
mærin í kvöld. Hann neyðir mig til
að fára með sjer á grímudansleikinn
i Palais Royal i kvöld. Komið þangað
og bíðið með vagninn fyrir utan lilið-
ið. Jeg kem grímuklædd og þekki
vagninn yðar á hvítu hestunum.
Yðar þakkláta
Fleurette.“
Hún festi grímuna fyrir náfölt and-
litið. Þegar liún var kominn inn i
vagninn hjá inaniii sínum, fann hún
hvernig tárin runnu niður kinnarnar.
Vagninn ekur fram hjá hvítjt granna-
húsinu, þar er dimt í öllum glugguni.
Innan þeirra glugga liafði hún ver-
ið svo sæl.
Frá hliðinu í Palais Royal leggur
birtu yfir langa röð af vögnum. Hún
á að dansa þar inni.
— Jeg get það ekki, lof mjer að
aka heini! segir hún biðjandi. Hann
tekur ját-ngreipum um úlflið hennar,
hún verðúr að stíga út. Lipri hræsn-
arinn við lilið henni hefir lag á að
láta sýnast eins og liann unigángist
konuna með lipurð og kurteisi, er
hanii hjápar henni út úr vagninum.
Hann hefir tekið að sjer umkomu-
lausa stúlku og gert hana að konu
sinni tii þess að geta drotnað yfir
henni.
Oft hefir hún reynt að losna úr
piiísxindinni, . en allur íburðurinn
heima fyrir hefir neytt hana lii þess
'að sitja kyrra. Hún hefir vanist um-
hverfinu uin of, loftháum sölum, þar
sem hann hefir komið fyrir öllu því
skr’auti, sem heimurinn girnist: pers-
neska gólfdúka, málverk,spegla, liögg-
myndir og skrautblóm. Hún cigin-
kona frægs stjórnárerindreka og þarf
ekki annan lireifa höndina til þess
að þjónaliðið framkvæmi skipanir
hennar. En liún er fáækust af öllu
þessu þjónaliði. — í dag skal hún
slíta okið af sjer. Ef aðeins Kasimir
kemur?
Hljómsveitin leikur zigaunalög og
kætin er mikil. Gaston heldur sig
bak við hana; en bráðum skilur
fjöldinn þau að. Fleurette dregur
andann ljettar. Allir dáðst að henni,
allar hendur útrjettar eftir henni.
Hún gæti æpt og lainið jiessa menn
í andlitið.
Enn eru tvær stundir til miðnættis.
Ef Kasmir kæmi ekki? Hún varð að
dansa. Tárin koniu fram i augunum
á henni.
Hversvegna eru allir á eftir henni
í kvöld? Loftið er kæfandi vegna
blíðunnar og ókunnar varir hvisla
ástarorðum í eyru hennar. Hún er
eins og dauð og gleðin kringum hana
fyllir hana viðbjóði. Þvi í hvíta hús-
inu liggur elskhugi hennar dáinn.
Grhnuklætt andlit mannsins henn-
ar kemur fram i fjöldanum. Hvössu
augun hans leita hennar. Hún reynir
að fela sig í örmum ínannsins sem
hún er að dansa við. Hann misskil-
ur jiettn og þrýstir henni áfjáður að
sjer.
Miðnætti. Fætur hennar hraða sjer
niður mjúkan dúkinn í sliganum. 1
bjarmanum frá ljósunum sjer hún
vagn með tveinnir hvitum hestum.
Vagnhurðiii opnast og liönd er rjett
út á móti lienni. Hún hverfur inn í
vagninn.
— Jeg jiaka yður fyrir, Kasimir.
Ef þjer vissuð, hvað jeg hefi kval-
ist í kvöld.
Og hún hágrjet.
Loksins staðnæmdist vagninn við
ljósker, sem bar daufa birtu. Hann
hleypur út og hjálpar henni út úr
vagninum.
— Gaston!
Hann hneigir sig hæðnislega:
Má jeg biðja jiig uin að koma með
mjer. Það er hálfkalt úti og 1>ú gæt-
ii orðið innkulsa. Og þú skalt aldrei
sénda liernuna með brjef oftar —
jeg er reyndar búinn að reka hana,
af því að hún reyndi að svíkja mig.
Komdu elskan mín, jeg er gamall
maður. Og jeg gæti fengið lungna-
bólgu af því að standa lengi hjerna
í kuldanum og snjónum. En manni
er aldrei lífið kærara en á minum
aldri. Á mínuin aldri dreymir mann
aftur i tímann, um æskuna. Og mað-
ur er kænni í baráttuniíi en unga
fólkið, og vill ekki sjá af því, sem
maður á. Heyrirðu liað, Fleurette
litla?
Hann lætur hana ganga á undan
sjer, inn um stóru aðaldyrnar. Hurð-
in fellur jiungt að stöfum bak við
þáu og Fleurette er aflur lokuð inni
í gullna búrinu.
RAUNALEG Það vekur enga at-
. ÖRLÖG. . hygli þó að maður,
------------- sem í eðli sínu er
illmenni verði böðull, en hitt máheita
nierkilegt, að ung og góð stúlka af
bestu ættum, sem fengið hefir upp-
eldi í klaustri, verði foringi fyrir
ræningjaflokki. Enski rithöfundurinn
Asliton Wolfe liefir nýlega gefið út
bók, þar sem hann segir frá ein-
kennileguin örlögum ýmissa manna
og' kvenna. Þar er lýst liatri og ást,
illmensku og hefndargirni fólks, sem
hefir komist svo langt á glæpabraut-
inni, að lesandinn telur höggstokkinn
mátulegastan handa jivi.
Höfundurinn er túlkur við saka-
málarjetttinn i London og hefir feng-
ið færi á að kynnast fjölda glæpa-
maiina. Einkennilegast þótti honum
að kyhnast ferli Carmen Perez de
Sylva. Hún var undurfögur, kurteis
og barnsleg jiegar hún kom i klaust-
urskólann á Spáni. Þá fór ungur og
fríður Spánverji, Manuel að nafni að
draga sig eftir henni og hún varð
mjög ástfangin af lionum. Bróðir
hennar samþykti ráðahaginn, hann
var eini ættinginn, sem hún átti á
lifi. Biðillinn var rikur og kvaðst þó
verða enn ríkari, er hann færi að
vinna silfurnámu er liann ætti. Hann
vantaði fje til jiess, en bróðir stúlk-
unnar útvegaði honum það. Brúð-
kaupsdagurinn var ákveðinn og alt
virtist leika i lyndi.
Don Manúel dvaldi við námuna og
systkinin heyrðu ekkert frá .honum
i marga’ mánuði. Loksins gerði Carm-
en sjer ferð til námunnar, fann hús
unnusta síns og spurði eftir honum.
Kona ein kom til dyra, og er stúlkan
sagðist jmrfa að finna Manúel, svar-
aði hin: Hann þarf jeg líka að hitta.
En hver eruð þjer og livað viljið þjer
honum? •— Jeg er unnusta hans, svar-
aði Carmen. — Það var gainan að
hitta yður, mælti hin. Jeg er nefni-
lega konan lians. Hann hefir jxá dreg-
ið yður á tálar lika. Hann lætur sjer
ekki nægja að vera fjárliættuspilari
og fjeglæframaður — hann ætlar að
gera sig sekan um fjölkvæni líka.
Konan var hamslaus af bræði og
Garmen fór burt, eins og i leiðslu.
Hún einsetti sjer að rannsaka málið
betur áður en hún dæmdi Manúel.
Hún fór í námuna lil liess að spyrjast
fyrir. Þegar hún hafði komist að því,
að Manúel væri þar, fór hún heim til
bróður síns til jiess að fá hann til
að koma með sjer og tala við Manúel.
Hún kom að honum dauðum. Hann
hafði heyrt tiðindin og skotið sig
vegna jiess að liann kaus dauðann
fremur en óvirðinguna.
Xokkrum klukkustundum síðar var
Manúel liðið lík. Carmen hafði skot-
ið á hann sex skotum og siðan tæmt
byssuna í höfuðið á hoiium. Svo flýði
hún, safnaði að sjer griðalausum af-
brotamönnum og tók námuna á sitt
vald. Herlið var gert út til l>ess að
taka námuna, en fjekk svo heitar
viðtökur, að það varð að hörfa frá.
Önnur sveit stærri var liá send til
námunnar en það fór á söimi leið.
Loks lókst stjórnarliernum að ná
námunni á sitt vald og unga stúlkan
flýði ásamt fjelögum sínum. í marga
mánuði háði hún og flokkur liennar
orustur við liðssveitir sem stjórnin
hafði gert út til jiess að ná í Carmen.
Eina nótt liafði hún kveikt í opin-
berri byggingu. Eldurinn hafði læst
sig um all húsið þegar liróp heyrð-
usl um, að tvö ungbörn væri inni í
liúsinu. Sáust þau í glugga á efstu
hæð hússins. Carmen óð inn i eldinn
til þess að bjarga börnunum, en eld-
urinn var svo íiiagnaður að þetta
. reyndist henni ofurefli og fórst hún
í bglinu og börnin lika. Þannig urðu
æfilok • þessarar einkennilegu stúlku.