Fálkinn - 23.08.1930, Blaðsíða 11

F A L K I N N
11
Yngstu lesendurnir
Elstu loftför.
Loi'tbelgurinn er elsta loftíar
heitnsins. Hann er nú að verða al-
Serlega úreltur. Þið sem nú eruð
|>ng og ekki hafið heyrt talað um
bessa fluglist hafið ef til vill gaman
nf að jeg segi ykkur eitthvað af eldra
uróður flugvjelarinnar.
Montgolfiere-belgurinn.
1783 var fyrsti loftbelgurinn fyltur
ilf heitu lofti hafinn til flugs og send-
llr til Parísar. Hann var skírður eft-
‘r manni þeim, sem fann hann upp,
•Montgolfiere.
Loftbelgurinn var gjörður úr ljer-
«ti og fóðraður innan með þappír,
nann líktist einna helst stórum ljer-
eflspoka á hvolfi. Undir opinu var
jtálítið eldstœði og' þar var kynt
‘‘álmi og ull. Heita ioftið, seih steig
bpp frá bálinu, hóf belginn inörg
Púsund metra í loft upp. Við fyrstu
lilraunirnar, sem gerðar vofu var
etlginn maður með í loftfarinu svo
eldurinn sloknaði náttúrlega von
úráðar og loftbelgurinn seig aftur til
larðar.
Fgrsti brintbelgurinn.
. Sama ár var það annar uppfynd-
. “gnmaöur Charlier að nafni, sem
jem gerði tilraunir með aé fylla
,Jeiginn af brinti, var þessi tegund
p. lfnra skírð eftir honum og kailað
líll-lier. Til lengdar gat belgurinn
ee heita loftinu náttúrlega ekki
«18 samkepnina við brintbelginn,
. Hta eru slikir loftbelgir tii ennþá,
0 sjaldgæfir sjeu.
( J'85 eða tveimur áruin eftir að
\ rst var reynt að fljúga viidi fyrsta
v fslysig til. Maðurinn sem fórst
r flugmaður, Pilatre de Rogier að
nafni. Ætlaði hann að reyna að
fljúga yfir Ermarsund í loftbelg, sem
var-gerður úr einskonar samsteypu
af þessum tveimur, sem frá hefir
verið sagt. Steyptíst hann niður og
fórst ásamt samferðamanni sínum.
Fgrsti belgurinn, sem komst gfir
sundiS.
Nú toru ýmsir að gera tilraunir
með að fljúga yfir Ermarsund. Tóku
menn þátt í því um alla Evrópu.
Fyrsti maðurinn, sem tókst að fljúga
yfir sundið frá Dover til Calais,
hjet Blanchard; í fylgd með honum
var frægur amerískur iæknir.
Franskur striö'sbelgur.
Ekki leið á löngu áður en farið
var að hugsa um að nota loftbelginn
i þágu styrjalda.
Hann gat orðið að miklu gagni
þegar setið var um borgir og þurfti
að komast á snoðir um varnarráð-
stafanir herliðs fjandmanna. Var þá
flogið yfir borgunum og gátu menn
úr hengikörfunum gert ýmsar at-
huganir og siðan ráðist á vigin þar
sem minsl vörn var fyrir.
Aðeins það, að óvinaherinn hafði
loftbelgi til njósna skaut fjandmönn-
unum svo mikinn skeik í bringu að
vörnin var oft mjög slæleg. í styrj-
öldinni mikiu hafði franski herinn
marga loftbelgi til aðstoðar stór-
skotaliðinu.
Það var mjög hættulegt að stjórna
slíkum loftbelgjum og margir voru
skotnir niður eða kveikt í þeim og
það var ekki altaf að flugmannin-
um tókst að forða sjer með því að
slá úr fallhlífinni.
Þegar Þjóðverjar sátu um París-
arborg árið 1871 hepnaðist 160
manns að flýja úr borginni i loft-
belgjum.
Aðalgallinn á loftbelgnum er sá,
hve erfitt er að stjórna honum og
hve eidfimur hann er. En þó ber að
minnast þessarar uppfundningar með
þakklæti og virðingu, því hún hefir
oi-ðið til þess að mennirnir lærðu
að fara loftleiðina.
Felumgnd.
Kennarinn er alveg utan við sig,
hann er búinn að týna öllum læri-
sveinunum, geturðu reynt að finna
þá fyrir hann.
DJÖFULL í MANNSMYND.
Uppþot og gauragangur er dag-
legt brauð í Texas einkum út af
pólitik. Ekki alls fyrir löngu komst
þó alt i uppnám í litla bænum E1
Paso af ait öðrum ástæðum.
Það byrjaði þannig að fólkið i
fátækrahverfum E1 Paso fór að heyra
all óskemtileg hljóð og vein úr húsi
gamallar feitrar konu, sem hjet María
Lopez. Þessu fór. fram dag eftir dag
og viku eftir viku og altaf urðu vein-
in sárari og ógurlegri, það var að
heyra eins og það væri barn seln
verið væri að kvelja. Að siðustu gátu
nábúarnir ekki lengur afborið þetta
og sóttu lögregluna. Allir sem bjuggu
í húsunum í kring söfnuðust saman
til að vita hverju þetta sætti. Þegar
lögreglan kom vildi konan ekki
hleypa þeim inn og það varð að
brjóta upp dyrnar. Þegar þeir komu
inn bar slíka sjón fyrir augu þeim
að þeir munu seint gleyma henni. í
óþrifalegu og skítugu eldhúsinu stóð
gamalt og slitið járnrúm og upp í
þvi sat dálítill drengur á að giska
9 ára gamall. Nágrannarnir þektu
hann strax. Hann hjet Gerardo
Derma, drengur sem Maria Lopez
hafði tekið í fóstur fyrir föður hans,
sem hafði farið burtu til að leita
sjer atvinnu. Drengurinn var bund-
inn við rúmið. Fætur hans voru
heftir með venjulegu hundhálsbandi
og var þvi læst með hengilás, svo
það var ómögulegt fyrir hann að
slíta sig lausan. Keðjan var bundin
svo fast að hún hafði skorist inn í
leggina á drengnum og hún var svo
stutt að hann gat ekki hreyft sig.
Litli fanginn var angistarfullur á
svipinn, andlit hans var náfölt og
magurt og á annari kinninni var
stórt sár eftir misþyrmingar. Þegar
lögreglan var búin að leysa hann
var hann svo afllaus að hann gat
ekki staðið. Hann var spurður hvort
hann væri veikur. — Nei, sagði hann,
jeg er svangur. Jeg hefi ekki fengið
neinn mat i marga daga, af því að
jeg var óþægur i vikunni sem leið.
Ein af nágrannakonunum ætlaði að
taka hann upp og bera hann heim til
sín, en hann kveinaði upp yfir sig.
Kom þá í ljós að líkami hans var al-
■
Pósthússt. 2 :
■
■
ReyRjavlk ]
i
Simar 542, 254 •
of
■
309 (framkv.stj.) ■
Alíslenskt fyrirtæki. ;
Ailsk. bruna- og sjó-vátryggingar.;
Hvergi betri nje áreiðanlegri viöskifti. ■
Leitið uyplýsinga hjá nœsta umboðsmanni. ■
M á I n i n g a- j
- s
■
■
vörur
■
■
Veggfóður
Landsins stærsta úrval.
»MÁLARINN«
Reykjavík.
■
þakinn sárum og örum eftir mis-
þyrmihgar.
Múgurinn var svo utan við sig af
bræði yfir meðferð kerliiigar á litla
drengnum, áð hann vildi fara með
hana og grýta hana. En ÍÖgreglunni
lieppnaðist með iniklum erfiðismun-
um að ná henni á sitt vald og var
henni ekið i lokuðum vagni til fang-
elsisins. Hún komst þó ekki hjá þvi
að vera slegin og sparkað í hana
af fólkinu sem var utan við sig af
hræði.
Þegar farið var að yfirheyra kerlu
fanst henni hún ekki hafa gert neitt
rangt, hún sagðist meira að segja
vera vön að hengja hann upp á lot-.
unum og láta hann hanga þannig
um stund og fanst svo sem ekkert
við það að athuga.
— Ilversvegna gerði hún þetta,
spurði dómarinn drenginn.
— Af því að hún sagði, að jeg væri
óþekkasti drengurinn í E1 Paso.
Hún varð bálreið ef jeg lá út i glugg-
anum og liorfði á drengina sem ljeku
sjer út á götunni.
lverla fjekk tiltölulega milda resfi-
ingu. 60 daga koldimt fangelsi. En
tveir mánuðir eru varla nógu langur
tími til að slökkva hina ógurlegu
reiði, sem ræður i E1 Paso. Sem
stendur er hún undir læknisrann-
sókn.