Fálkinn - 20.09.1930, Blaðsíða 5
F A L K I N N
Sunntidags hugleiðing.
Eftir Pjetur Sigurðsson.
Cervantes og Don Quixote.
„Jeg er hinn sanni vínviður, og
faðir minn er vínyrkinn. Sjer-
hverja grein á mjer, er ekki ber
ávöxt, sníður hann af, og sjer-
hverja þá, sem ber ávöxtx
hreinsar hann, til þess að hún
beri meiri ávöxt. Þjer eruð þeg-
ar hreinir vegna orðsins, sem
jeg hefi talað til yðar. Eins og
greinin getur ekki borið ávöxt
af sjálfri sjer, nema hún sje á
vínviðinum, þannig ekki heldur
þjer, nema þjer sjenð i mjer.
Jeg er vínviðurinn, þjer eruð
greinarnar, sá sem er í mjer og
jeg í honum, hann ber mikinn
ávöxt, þvi að án min getið þjer
alls ekkert gjört“. Jóh. 15, 1—5.
Jesús var ekki mikið þektur
og langt frá því að vera heims-
frægur er hann sagði: „Jeg er
hinn sanni vínviður. Aldir hafa
runið, kynslóðir komið og farið,
margt merkilegt hefir gleymst,
margt, sem eittsinn gnæfði hátt,
hefir hrunið eða minkað, en
Jesús hefir vaxið. Hann er nú
sá eini eftir af öllum lcennurum
mannkynsins, sem eftirsóttur
er á> meðal manna.
Hann gnæfir hátt yfir alt ann-
að sem hinn „sanni vínviður“,
sem hið „græna trje“. Þetta við-
urkenna flestir og þessu trúir
þú, — þú vilt vera lærisveinn
Krists. Þú trúir því, að hann sje
stofninn. Trúir þú þá lika, að
þú sjert greinin?
Þú hefir heyrt um Jesús, heyrt
um hans sigursæla og fullkomna
lif. Þú hefir heyrt hans máttugu
orð, sem lægðu vindinn og æst-
ar öldur hafsins, sem hreinsuðu
hinn líkþráa, gáfu blindum sýn
og lífguðu dauða. Þú hefir aldrei
efast um fullkomleika hans,
aldrei efast um það, að liann
sje „vegurinn, sannleikurinn og
lífið“. Þú hefir aldrei efast um,
að hann sje hinn „sanni vínvið-
ur“, að hann hafi allan þann
kraft og ríkdóm náðar til að
bera, sem stofn þarf til þess að
geta gefið greinum líf. Því þá
ekki að trúa því, sem liann seg-
ir, að þú sjert greinin? Án þeirr-
ar trúar ertu fráskilin honum,
en i þeirri trú ertu honum sam-
gróinn. Greinin er eitt með stofn
inum. Allar hennar mörgu og
finu taugar eru fljettaðar inn
í hið mikla og sterka taugakerfi
stofnins, alt inn að merg hans,
sem greinin er hluthafi í. Grein-
in er sama eðlis sem stofninn.
Hinn lífgandi safi, sem stofninn
er svo ríkur af, tilheyrir einnig
greininni. Þvi þá ekki að gleyma
óverðugleika-tilfinningum þin-
um, sem stríða gegn útvalning-
unni, og festa hugann eindregið
við þessi sannleiksorð Meistar-
ans: „Þjer eruð greinarnar?“
Því ekki að snúa sálarsjón þinni
burt frá vanmætti þinum og
horfa á Jesúm, — horfa á sigur-
vegarann, horfa á ahnættið, liorfa
á stofninn sterka, sem ber þig?
Því eldci að þyggja náðargjöfina,
Fáar bækur hafa náð eins al-
mennri og varanlegri frægð og
hin nafnfræga gamansaga af
riddaranum Don Quixote, sem
barðist við vindmyllur og sá
hættur fyrir sjer livar sem hann
fór. Höfundur þessarar sögu var
spanska skáldið Miquel de Cer-
kom í heiminn og nú er. En víst
er um það að hann var af fá-
tækri aðalsætt og ennfremur
það, að hann hafði í æsku notið
betri og frjálslegri mentunar en
þá var títt um aðalsmenn. Fæð-
ingardagur hans er líka óviss en
fæðingarárið er 1547 og árið
ir i lífi söguhetjunnar Don Quix-
ote. I æsku var liann herbergis-
þjónn kardínála eins. Var hann
þá aðeins rúmlega tvítugur en
Vnnusta Don Quixite hjet Dulcinea
Hafði skáldið þar í huga bóndadótt-
ur eina í Toboso, en það þorp lœtur
skáldið verða að stórborg í augum
Don Quixote — og að sama skapi
verður bóndadóttirin altra kvenna
vænst og mest í sögunni. Myndin er
af húsi því, sem stúlka þessi átti
heima i.
vakti þá þegar athygli fyrir ljóð
er hann samdi. Næst ræðst hann
í hernað og tók meðal annars
þátt i sjóorustunni við Lepanto,
þar sem Tyrkir biðu ósigur, ár-
ið 1571. I þessari orustu misti
liann aðra höndina og fjell í
hendur óvinanna. Þrátt fyrir
handarleysið ljetu alsirískir vík-
ingar sem keyptu hann, hann
vinna þrælkunarvinnu næstu
fimm árin. Þegar hann slapp úr
þessari prísund var hann orðinn
33 ára gamall og hjelt hann þá
trúa og vera það, sem hann segir
að þú sjert? Þú ert ekld af sjálf-
um þjer. Þú ert vaxinn fyrir náð
lífsins, út úr liinum mikla og
frjósama stofni. Hann hefir fætt
þig, hann ber þig, hann gefur
þjer ávöxt þinn. Líf hans og
kraftur er líf þitt, heilagleiki
hans er heilagleiki þinn, rjettlæti
hans er rjettlæti þitt, sigur hans
er sigur þinn, sæla hans er sæla
þin, friður hans er friður þinn,
samband hans við föðurinn er
samband þitt við Guð, ríki hans
er riki þitt, eilífa lífið er i honum
og það er Þitt.
Framh,
Spanverjar hafa minning Cervantes í heiðri og hafa reist honum mörg
minnismerki. í Sevilla liafa menn reist minnismerki yfir Sancho Panza og
á bökunum á bekkjunum i kring eru lágmyndir af ýmsum æfintýrum
Don Quixote,
Hjer er mynd af hjeraðinu, sem Cerventes ferðaðist um þegar hann var
að innheimta skatta.
vantes Savedra og var hann uppi
í lok 16. aldar og fyrstu ár hinn-
ar seytjándu. Cervantes er tví-
mælalaust víðfrægasta skáld,sem
Spánverjar hafa nokkurntíma átt
og frægð hans er nær eingöngu
Don Quixote að þakka.
Menn eru i vafa um hvar
vagga Cervantes hafi staðið því
fæðingarskýrslur voru ekki jafn
nákvæmar á þeim tíma sem hann
1616 dó hann.
Þó Cervantes ritaði ýmislegt
annað en Don Quixote, var það
eins og áður er sagt þessi saga,
sem gerði nafn hans ódauðlegt.
Lífsferill Cervantes var æfintýra-
legur ekki síður en viðburðirn-