Fálkinn - 20.09.1930, Blaðsíða 14

14
FÁLKINN
FLIK FLAK
í smásölu kr. 0.60
7 :ýy/
!v.v
;!v! !v/!v! 181 1
Skáldsapahðfnndar i
ÞJskalandi.
---x----
Þeir höfundar þýskir, sem mest
eru lesnir cr Nóbelsverðlaunaskáldið
Thomas'Mann, Bernhard Kellermann,
Herman Hesse, Lion Feuchtwanger,
Emil Ludwig og Waldemar Bonsels.
Þrjár af bókdm hins síðastnefnda
liafa verið gefnar út í 310.000 elntök-
um, og bók hans „Ferðin til Ind-
lands“, sein er þýdd á frönsku hefir
bæði aukið frægð lians og auðæfi.
Frægust af bókum Thomasar Mann
er „Húsið Buddenbrook“ hún hefir
verið gefin út í ódýrri útgáfu í 800
000 eintaka og er öll uppseld. Skáld-
sögur Hermanns Hesses hafa verið
gefnar út í 120—150.000 eintaka.
Bók á 4320 mínútum.
Amerískur bókaútgefandi hefir
stofnáð til samkeppni um það hver
geti skrifað bestu bókina á þeim tíma
sem hann tiltekur. Þeir rithöfundar
sem taka þátt í samkeppninni fá hver
sitt lierbergi. Samkeppnin stendur yf-
ir i þrjá daga eða nánara ákveðið
4320 mínútur. Á þeim tíma verða
allir, sem taka þátt í samkeppninni
að skrifa heila skáldsögu, síðan verð-
ur valið á milli handritanna og það
þeirra, sem best þykir verður strax
gefin út í óhemju mörgum eintökum
og rithöfundurinn fær verðlaunin,
sem eru mjög há.
Olíupressunni var nú lokað fyrir alvöru
i þetta sinn og olíupressarinn gerðist nú
bóndi fyrir fult og alt.
Heit vorsólin varpaði gullnu ljósi yfir
akrana, geitungar og biflugur suðuðu kring-
um litla liúsið hennar zia Tatana, runnarnir
í garðinum stóðu alþaktir gulhvítum blóm-
um.
1 garðinum fyrir framan hús Anania safn-
aðist nú svo að segja á hverjum degi sama
fólkið og vant var að koma saman í pressu-
húsinu, zio Pera með lurkinn sinn, Efes og
Nanna, altaf meira og minna drukkin, fall-
egi skósmiðurinn, Carchide, Bustaneddu og
faðir hans ásamt ýmsu fólki úr nágrenninu,
annars var nú meistari Pane búinn að flytja
verkstæðið sitt út í kofa rjett framan við
garðinn. Þar var allan liðlangan daginn urm-
ull af fólki, sem hló og skrækti, reifst og
bölvaði.
Anania litli eyddi dögunum með þessu ye-
sæla óheflaða fólki, lærði af því ljót orð og
ósiði og vandist við drykkjuskap og vonlausa
eymd.
Innaf verkstæði meistara Pane í öðrum
kofagarmi, svörtum af reyk og köngur-
lóarvefjum, grotnaði veslings stúlku-aum-
ingi. Faðir hennar hafði farið til Afríku til
að vinna þar í einhverri námunni og hafði
aldrei neitt til hans spurst eftir það. Þessi
aumingi hjet Rebecka. Hún lá þarna ein-
mana og yfirgefin, öll flakandi í sárum á
hálmmottu einni umkringd hóp af flugum
og öðrum smáskorkvikindum.
Nokkru lengra burtu bjó ekkja ásamt
fimm böfnum sínum, sem gengu um og
beiddust- ölmusu; meistari Pane sjálfur beidd-
ist oft ölmusu.. Þrátt fyrir þetta var alt
þetta fólk glatt. Betlikrakkarnir fimm hlóu
altaf og gerðu að gamni sínu, meistari Pane
talaði upphátt við sjálfan sig, sagði gam-
ansögur og skritin atvik frá æskuárunum.
Én sólbjört síðdegin, þegar alt umhyerfið
var fallið i dýpstu kvrð og dvala. þegar geit-
ungarnir suðuðu á blómunum og sungu
vöggusöngva fyrir Anania htla, sem lá endi-
langur á arinhyllunni, skárust hin sáru vein
Rebecku gegn um heita kyrðina, hækkuðu
og lækkuðu, hættu, byrjuðu aftur, urðu há-
vær og skerandi djúp og ámátleg og svo að
segja boruðu sig gegnum loftið eins og regn
af hvinandi örvum. í kveinum þessum braust
fram niðurbældur sársauki og ilska, vesæld,
einvera og sorg mannanna og staðarins, það
voru kvartanir hlutanna sjálfra, steinanna,
sem hver á fætur öðrum hrundu úr hinum
æfagömlu múrum húsanna, þakanna, sem
sigu inn, ormsmognu tappanna og trjesval-
anna, sem komnar voru að því að rotna,
illgresisins, sem þakti múrana, fólksins sem
svalt, kvennanna, sem engin áttu fötin, karl-
mannanna, sem drukku vín til þess að sljófga
sig og börðu konur, börn og dýr af þvi að
þeir gátu ekki barið örlögin, sjúkdómana,
sem ekki var liægt að lækna, vesaldómsins,
sem tekið var jafnblint og hugsunarlaust og
lífinu sjálfu. En hver skeytti um það?
Anania, sem lá kylliflatur á arinhellunni og
bandaði frá sjer flugunum og geitungun-
um með kvistum, hugsaði með sjálfum sjer:
„Ó, hversvegna þarf hún nú endilega að
vera með þesum óhljóðum, núna? Af hverju
er hún eiginlega að æja? Það ættu ekki að
fá að vera til veikar manneskjur“.
Hann var orðinn hnöttóttur eins og hnoða
af nógri fæðu og aðgerðaleysinu, en eink-
um af því að fá nóg að sofa.
Hann svaf altaf. Og hin þögulu síðdegi
sofnaði hann einnig að lokum, þrátt fyrir
kvalaóp Rebecku, með greinina i htla rauða
hnefanum og nefið alþakið flugum. Hann
dreymdi að hann væri uppfrá i stofu ekkj-
unnar, í eldhúsinu þar sem svarta hempan
hje.lt vörð, hún kom honum fyrir sjónir eins
og hangandi vofa, en móðir hans var þar
ekki lengur, hún var á bak og burt, í fjar-
lægu landi, og munkur kom frá klaustrinu
og kendi litla einstæðingnum að lesa og
skrifa, svo að liann gæti farið og leitað móð-
ur sína uppi. Munkurinn talaði við hann en
Anania gat ekki skilið það sem hann sagði,
því frá hempunni komu skerandi vein, sem
yfirgnæfðu orð hans. Dio mio, hvað það var
voðalegt! Það var sál dauða bandittans, sem
emjaði. Jafnframt angistinni fann Anania
til óþæginda i nefinu og augunum. Það voru
flugurnar.
V.
Loksins rættust draumar hans.
Dag nokkurn í október, stóð hann fyr á
fætur en vanalega, zia Tatana þvoði lionum
og greiddi og færði hann í nýju bómullarföt-
in, sem voru hörð eins og fílshúð.
Stóri Anania, sem sat að morgunverði,
steiktu, hökkuðu kindakjöti, hló ánægjulega
þegar hann sá son sinn búinn til skólagöngu,
og sagði um leið og hann benti á hann með
vísifingurinn á lofti:
— Heyrðu nú til! Ef þú ekki verður dug-
legur þá sendi jeg þig til meistara Pane til
þess að smíða líkkistur.
Bustianeddu kom og sótti Anania og fylgdi
lionum í skólann með stoltuin verndarasvip.
Það var skínandi fagur morgun, í táhreinu
loftinu fanst veikur ilmur af mostri, kaffi og
skemdum þrúgum, hænsnin gögguðu á göt-
unum, verkamennirnir voru að leggja af stað
út á akrana með langar lcerrur, hlaðnar
þrúgnastönglum, hundarnir hlupu dansandi
á eftir.
Anania var ákaflega hamingjusamur með
sjálfum sjer, enda þótt fylgdarmaður hans
talaði illa bæði um skólann og kennarana.
— Kennarinn þinn Anania er alveg eins og
hani, með rauðu kollliúfuna sína og hása
róminn. Jeg varð að drasla með hann i heilt
ár, skollinn biti i rófuna á honum.
Skóhnn var í hinum hluta Nuoro, í klaustri
nokkru. í krihg um hann lágu tötralegir
trjágarðar. Kenslustofa Anania, á neðri hæð-
inni, vissi út að eyðilegri götu, ryklög þöktu,