Fálkinn - 01.02.1936, Síða 5

F Á L K 1 N M
;>
Otto Luihn: FARÐU VARLEGA MEÐ TRYGÐAPANTINN!
RAUNASAGA í EINUM ÞÆTTI.
I>að var eitthvað að mjer í mag-
anum. I>að er hægra ort en gjört að
útskýra hvað það var, en það var
einhver ónota-fiðringur. Og kóleru-
dropar og brennheitir bakstrar verk-
uðu ekki baun.
Og svo var það einn mónudag að
jeg afrjeð að leita læknis. Jeg veit
ekki af hverju það er, en flestir af-
ráða að fara til Iæknis ó mónudögum.
En mannleg náttúra er gefin fyrir
að draga á langinn það sem afróð-
ið er. Og þessvegna er aldrei eins
fult ó biðstofunum hjá læknunum og
siðustu daga vikunnar. Eftir að liafa
endurtekið mánudagsókvörðun mína
hæfilega oft, fann jeg svo sjálfan
mig einn föstudag í biðstofunni hjá
hlutaðeigandi magalækni.
Við heilsuðumst með tilbærilegum
hætti og jeg sagði: Það er eitt-
hvað að maganum. Og læknirinn
heilsaði og sagði: — Hm. Jæja, best'
að lita á liann. Gerið þjer svo vel að
færa yður úr. Manni finst altaf svo
notálegt hjá læknunum — lil að
hyrja með. Og þessvegna er maður
þægur og fer úr og leggur sig á þar
til gerðan dívan eða legubekk. Svo
kom læknirinn og rendi augunum
yfir magann ó mjer eins og lierfor-
ingi, setti ó sig heilabrotastút og
sagði: —- Þetta getur verið svo
margt. — Nei, sagði jeg. Þetta getur
bara verið magi. Og það er það.
En maður á aldrei að andmæla
læknum. í fyrsta lagi dugir það ekk-
ert og í öðru lagi espast þeir bara
við það.
Og nú fór hann að boxa mig i
kviðinn með kreptum hnefunum.
Þegar hann hitti reglulega vel njeri
liann staðinn eina eða tvær mínút-
ur ó eftir..... Jeg hefi einu sinni
sjeð bakarasvein taka meistarapróf
í að hnoða bolludeig. Hann komst
ekki í hálfkvisti við læknirinn. Og
þó getur verið að læknirinn hafi
ekki verið upp ó sitt besta því að
hann var að doka við öðru hverju,
dró andann og spurði hvort það væri
sárt.
— Já, sagði jeg. Og það er þar að
auki ekki samkvæmt leikreglum. Það
er fyrir neðan beltisstað.
Læknirinn virtist hugsa um þetta
um stund. Ef til vill varð hann svo-
lítið skömmustulegur yfir því, að
jeg skyldi ekki taka á móti honum.
Hann hætti að minsta kosti að boxa
og leit á ný yfir vígvöllinn og þreif
svo alt i einu harkalega í huppinn
á mjer. Þetta. kont mjer á óvart og
jeg veinaði.
— Ber ekki á öðru, sagði læknir-
inn ljómandi af ánægju. Það var
eins og jeg lijelt. Botnlanginn!
— Það kemur ekki til mála, svar-
aði jeg. Botnlanginn er hinumegin.
Og þar að auki er botnlanginn i mjer
ejns vel uppalinn og nýfermdur eng-
ill á molluskýi i logni.
— Hm??? sagði læknirinn á þessu
skýra máli sem liann talaði, og jeg
sá að honum kom á óvart. — Botn-
langinn hinumeginn Ja—hm. Það
kemur af því að þjer liggið öfugt.
Hann reyndi að afsaka fyrri frum-
hlaup sitt með því að gera nýja at-
lögu að hinum huppnum á mjer. En
jeg var viðbúinn og glotti hreykinn.
Þá breytti hann til og reyndi að
fara að mjer með góðu. Hann setti
visifingur og löngutöng vinstri hand-
ar á inagann á mjer og barði var-
lega á þá með vísifingri hægri hand-
ar. Það heyrðist tómaliljóð og mig
kitlaði dálítið, en þetta var einstak-
lega tilbreytingalitið til lengdar.
Læknirinn varð alvarlegri og al-
varlegri á svipinn og loks sagði
hann. — Þetta er ekki algengt til-
felli. Það htur út fyrir að vera bæði
alvarlegt og flókið. (Mjer datt í hug
garnaflækja þegar liann sagði flók-
ið). Þjer verðið að leggjast á spitala.
Við komumst sennilega ekki hjá upp-
skurði.
— Hjartans þakkir, sagði jeg og
skók hendina á honum. Þjer hafið
bjargað lifi minu. Svo borgaði jeg,
hysjaði upp um mig og fór með
þeim einlæga ásetningi að stíga
þarna áldrei fæti framar.
Og það gerði jeg heldur ekki. En
læknirinn var iðiiin við kolann. Efl-
ir fjóra daga kom sallafínn sjúkra-
bíll að búsdyrunum lijá mjer. Hvít-
klæddur sjúklingavörður kom inn
og krafðist þess að jeg yrði fram-
seldur viðstöðulaust. Jeg þverneitaði
og spertisl í móti. En hann hafði
betur. Hann var með skipunarbrjef
upp á vasann um að taka mig hvað
sem það kostaði og jeg varð að láta
undan. Nágrannarnir stungu saman
nefjum og liöfðu hátt, og þessi tvö
hundruð börn, sem eiga heima í
götunni voru öll saman komin þeg-
ar jeg var borinn og studdur og
dreginn út i sjúkrabílinn. Og öll
umferð staðnæmdist.
Jeg hafði aldrei legið á spítala
áður. En það var ekki sem bölvað-
ast. Það hafði þvert á móti ýmsar
góðar hliðar. Maður er svo blessan-
lega ábyrgðarlaus. Maður hefir rúm
og er ekki krafinn um lnisaleigu. Og
svo litil blessuð gyðja býr um rúm-
ið og tekur ekkert fyrir það. Matur-
inn kemur reglulega og þarna eru
hvorki þjónar nje þórfje. En við-
feldnar stúlkur eru á vakki fram og
aftur um stofuna og stjana við mann
eins og þær geta, spyrja hvernig
manni líði og mæla i manni hita-
stigið.
Jeg hefi aldrei haft þjón eða vinnu
konu. En nú uppgötvaði jeg að
þetta er íddeilis prýðilegt húsgagn.
Jeg skil ekki í þeim, sem eru að gera
sjer rellu út af vinnukonunum. Mjer
finst þær vera mesta hnoss og spurs-
málslaust tilveruhlunnindi að láta
brosandi ljóshærða og bláeygða
stúlku stjana við sig, með hvíta
svuntu í bak og fyrir og hvita hettu
yfir hárinu og móðurlegan umönn-
unarsvip i ungu andlitinu. Alt þetta
sagði jeg líka stúlkunni, sem hafði
tekið á sig aðalábyrgðina á mjer
þarna á spítalanum. Og hún sagði
að sjer findist það fallega sagt. Og
smátt og smátt sagði jeg margt fleira
fallegt við hana og við urðum bestu
kunningjar. Við töluðum visindalcga
um magann í mjer i samanburði við
aðra maga sem voru til athugunar
þarna á spítalanum. Og við urðum
sammála um, að eiginlega væri minn
magi mesti kostagripur. Jeg var al-
veg hættur að hafa óþægindi af
honum. Það var bara læknirinn sem
jeg hafði óþægindi af. Hann var dags
daglega að sletta sjer fram í mag-
ann á mjer og gera allskonar lil-
raunir með hann. Þegar jeg hafði
legið þarna nokkra daga, reyndi
hann að gera hann vitlausan með
því að sveltn hann. Jeg fjekk lág-
mark af litlum mat og mjer tókst
ekki að fleka ]>á ljóshærðu til þess
að stinga að mjer nokkrum kjöt-
bollum í laumi. Jeg álasaði henni
fyrir að hún væri harðbrjósta, og
jeg sá að hún tók sjer það nærri.
Ef sveltið hefði orðið lengra getur
vel verið að hún hefði komið með
bollurnar. Hvað veit jeg? Þegar mað-
ur heldur stúlku vera fjarlæga og
ósveigjanlega er hún máske nær og
sveigjanlegri en nokkru sinni l'yr.
Það hjelt jeg i raun og veru einn
daginn. Þvi að ]>á kom hún nteð
fallegasta brosið sem hún átti á vör-
unum og stóran disk af rúsínugraut
með sveskjum i höndunum. Jeg sett-
ist upp i rúminu, tók fast og innilega
i hendina á henni og át grautinn.
Jeg varð saddúr og ánægður og
hugsaði mjer að segja eitthvað ljóm-
andi fallegt við liana þegar jeg hefði
sofið miðdegisblundinn.
En áður en að því kom þá koin
læknirinn. Og með lækninum kom
slanga. Þið megið ekki misskilja mig.
Jeg meina hvorki stúlkuna nje nöðru
heldur langa mórauða gúmmíslöngu.
En stúlkan og tvær aðrar komu líka.
Læknirinn heimtaði að jeg gleypti
slönguna. Jeg svaraði nei og þakk-
aði fyrir og sagðist vera svo prýði-
lega saddur. En haldið þið að hann
hafi látið sig? Jeg leitaði hjálpar
og huggunar hjá þeirri móðurlegu
ljóshærðu. En hún forherti hjarta
sitt og i stað þess að rjetta mjer
hjálparhönd-sétti lnin upp biiðasta
andlitið sitt og bað mig nú um að
vera þægan. Hún lók í hendina á
mjer og horfði á mig bláu a.ugunum
sinum. Gat jeg annað en látið und-
an? En með sjálfum mjer þótti mjer
vænt um, að jeg hafði ekki fengið
tækifæri til að segja henni þetta
fallega sem jeg ætlaði að segja henni
fyrir rúsinugrautinn með sveskjun-
um.
Jeg át gúmmíslönguna eins og
hetja. Það var hálfgert kjánabragð
að henni, en mjer datt i hug að iækn-
irinn nuindi iðrast og gera yfirbót
er hann sæi hve mikið jeg legði á
mit til þess að gera honum til hæfis.
Jeg var kominn svo langt að það
stóð ekki nema rjett blá-endinn áf
þessari gúmmígörn út úr munnvik-
inu á mjer og var í þann veginn að
hakka liana i mig þegar læknirinn
greip í hann og hjelt í. Jeg reyndi
að mótmæla þessu háttarlagi. En það
er ekki blaupið að því að liaga orð-
um sinum ræðumannslega þegar
munnurinn og hálsinn er fullur af
ótugðu gúmmi. Þessvegna getur yer-
ið að læknirinn hafi ekki gripið það,
sem jeg sagði. Að minsta kosti þá
sinti hann því ekkert en dró upp
einskonar pumpu sem liann festi a
endaþarminn á slöngunni og fór að
pumpa eins og háseti á götugum
mótorbát, Og þarna kom brunandi
bæði grauturinn og rúsinurnar og
sveskjurnar. Jeg gat nú ekki að þvi
gert að mjer fanst það ómerkilegt,
að öfunda mig syona af miðdegis-
matnum. Það gat svo sem verið að
slúlkan hefði af gæsku sinni slolið
grautnum lianda mjer og hann ætti
að notast handa . öðrum. En þar var
nú hart samt.
En það var víst ekki svona sem i
þessu lá. Jeg skildi það þegar farið
var að grannskoða grautarspýjunn.
Læknirinn rýndi i þetta og sagði:
Tarna var skrítið? Jeg get ekki fund-
ið neitt!
()g svo fór hann og allar stúlk-
urnar út og jeg fór að brjóta heil-
ann um þetta. Hvort eldakonan
hefði kanske mist dýrmætan dem-
antshring ofan í grautarpottidn og
nú væri verið að leita að honum 1
öllum, sem hefðu fengið graut til
middags. Tilhugsunin um þetta hugg-
aði mig dálítið, en jeg var nú samt
dapur yfir því, hvernig stúlkan mín
hafði hagað sjer. Og það sagði jeg
henni lika þegar hún kom inn seinn i
um daginn. Og hún iðraðist af liug
og hjarta, þó að hún vildi ekki
meðganga það af eintómri blygðun-
artilfinningu. En hún sýndi sinn
innra mann i verki, því að upp frá
þessu fjekk jeg all það besta sem
jeg gat liugsað mjer: svínasteik með
súrkáli, apríkósugraul með vaniliu-
sósu, bumar og hörpudiska. Einn
daginn fjekk jeg þrjú linsoðinn egg
um morguninn og annan daginn
þrjú harðsoðin. Og allir voru svo
vingjarnlegir. Jafnvel læknirinn iðr-
aðist eftir að hann liafði tekið úr
mjer matinn og spurði hvernig mjer
líkaði nýja mataræðið. Og jeg þakk-
aði og mjer Iíkaði vel en....
Því að eina áhyggjuefnið var það,
að jeg kendi mjer ekki nokkurs
meins. Góði maturinn hafði læknað
mágann i mjer. En það gat jeg ekki
sagt lækninum. Þessvegna varð jeg
altaf þegar jeg sagði en.... að bæta
við einhverju framhaldi, um nýja
kvilla. Og hann skrifaði þetta altaf
hjá sjer og sagði að þetta væri af-
ar einkennilegt tilfelli. Það var eins
og hann hrestist við hverja nýja sjúk-
dómslýsingu og jeg yrði enn verð-
mætari fyrir hann.
En svo kom reiðarslagið einn góð-
an veðurdag.
— Við verðum að röntgenmyndfi
yður, sagði læknirinn.
— Með mestu ánægju, sagði jeg
án þess að detta nokkur ljæta í hug,
Þvert á móti — jeg lá og braut heil-
ann um, hve margár tylftir jeg ætti
að panta til þess að gefa vinum míri-
um og vandamönnum. Það væri ekki
amalegt að koma í heimboð til þeirra
síðar og sjá sinn innra mann i silf-
urramma á píanóinu!
Og svo var jeg Ijósmyndaður. Það
var talsvert öðruvísi en hjá öðrum
Ijósmyndurum. Jeg var ekki beðinn
um að brosa og vera vingjarnlegur.
Og jeg hafði aðeins örlitið meira
af fötum á mjer eri dansmær í ný-
tískuleik. Jeg fjekk riefriilega að
vera i nærskyrtunni.
Jeg beið úrslitanna með eftirvænl-
ingu. Morguninn eftir kom stúlkan
mín inn. Og hún horfði á mig eins
og krossgátu. Jeg spurði livort mynd-
in hefði tekist vel. En i stað þess að
svara varð hún stokkrjóð eins og
tómata, sneri hið bráðasta við og
hljóp til dyra. Og þegar luin hafði
skelt hurðinni í lás heyrði jeg rok-
ur af hlátri framan af ganginum.
Jeg varð forvitinn og órólegur og
önugur. Hvað gat verið svona hlægi-
legt við innýflin i mjer?
Jeg hringdi. Iin eriginn kom. Jeg
hringdi aftur. Ákaft. Önnúr stúlka
kom og stakk nefinu inn i gætina,
glápti á mig og rak upp roku eins
og belja sem er að springa af hlátri
og skaust burl aftur. Jeg varð mál-
laus og vissi ekki mitt rjúkandi ráö.
Var jeg ekki sterkur eins og björn?
Atti jeg að láta hafa mig að spotti
hjer á mínum eigin sjúkrabeði? Jeg
braut heilann um orð og atgerðir,
undirbúning undir dómadagsræðu og
sjóðbullandi skammargrein, þegar
jeg heyrði einhvern fyrirgang frain
i ganginum. Og innan skamms kom
heill borgarafundur þrammandi inn
til mín. Þar var yfirlæknirinn og
undirlæknirinn og aðstoðarlæknirinn
og aukaaðstoðarlæknirinn og 7—8
læknastúdentar og sandur af yfir-
og undir- og aukahjúkrunarkonum
og hjúkrunarkonuefnum. Og svo
læknirinn, sem hafði nauðgað mjer
á spítalann. Hann var skrambi mersk-
inn og jeg heyrði að hann var altaf
að segja hinurn, að það hefði verið
hann, sem uppgötvaði „tilfellið".
Það setti að mjer kvíða. Þvi að
þetta var alvarlegt. En ef ,jeg væri
að dauða korriinn — hversvegna
höfðu hláturgusurnar þá slaðið upp
úr stúlkunum? Var það kanske til
að leyna sálarkvölunum og hjarta-
sorginni yfir að missa mig? Hvað