Fálkinn - 30.01.1937, Síða 12
12
1-' Á L K 1 N N
DASHIELL HAMMET:
Granni maðurinn.
Leynilögreglusaga.
Dorotliy hrópaði: „Nei, hann gerði það
ekki“, svo hátt að Nora og Quinn hættu að
dansa, og hún sneri sjer við og leil á hróður
sinn. „Hvar er Kesse?“ spurði hún. Gilbert
leit af henni á mig og svo aftur á liana.
„Láltu ekki eins og bjáni“, sagði hann kulda
lega, „hann er úti með stúlkunni sinni
þessari Fentonsstelpu“.
Lað var ekki að sjá á Dorothy, að hún
trvði honum.
„Hún er hrædd um hann“, bætti hann við,
„J>að er jjessi móðurtilfinning“.
Jeg spurði: „Hefir hvorugl ykkar nokk-
urntíma sjeð þennan Rosewater, sem faðir
ykkar átti í klandrinu við, um það levti sem
við kyntumst fyrst?“
Dorothy hristi höfuðið. Gilbert sagði:
„Nei, hversvegna?“
„Mjer datl það svona í hug. Jeg hefi aldrei
sjeð liann heldur, en lýsingin sem jeg fjekk
af honum, gæti með nokkrum smábreyting-
um átl svo mætavel við þennan Kesse Jorg-
ensen vkkar“.
XIV.
Um kvöldið fórum við Nora á fyrstu sýn-
inguna í Radio City Musie Hall. Eftir
klukkutíma kom okkur saman um, að við
værum húin að sjá nóg af sýningunni, og
við hypjuðum okkur á hurt. „Hvert éigum
við nú að fara?“ spurði Nora.
„Mjer er alveg sama. Annars hálflangar
mig eiginlega til að lita inn í þennan Pigi-
ron-klúbh, sem hann Morelli var að segja
okkur frá. Jeg er viss um, að J)ú kant vel
við Studsy Burke. Hann var upprunalega
peningaskápaþjófur. IJann stendur fast á
því, að liann hafi brotið upp peningaskáp-
inn i Hagerstown-fangelsinu, þegar hann
sat ])ar í mánuð fyrir götuóspektir“.
„Við skulum fara J)angað“, sagði hún.
Við fórum í 49. götu, og eftir að hafa
spurt tvo bílstjóra, tvo blaðadrengi og einn
lögregluþjón til vegar fundum við staðinn.
Dyravörðurinn sagðist engan Burke þekkja,
en hann skyldi spyrja, hvort hann væri
þarna til. Studsy kom til okkar innan
skamms. „Hvernig líður þjer, Nick? sagði
hann. „Það er langt síðan við höfum sjest“.
Hann var þrekvaxinn og í meðallagi hár,
var orðinn talsverl lioldugur, en ekki skvap-
niikill. Hann hlaut að vera orðinn fimtugur,
en leit út fvrir að vera tíu árum yngri. And-
litið var breitt og góðmannlega Ijótt og bólu-
grafið, liárið gisið og litlaust, og jafnvel þó
liann væri með skalla var ennið lágt. Rödd-
in var djúpt bassaurg. Við tókumst i liend-
ur, og jeg kynti honum Noru.
„Svo ])ú er giftur“ sagði liann. „Sjáum til.
Og nú er það kampavín, annars skaltu eiga
mig á fæti“.
Jeg sagði, að þá vildi jeg heldur kampa-
vín, og við fórum inn í klúbbinn. Það var
notalegt þar, en dálítið snjáð. Gamanið var
ekki byrjað — það voru ekki nema þrír
gestir í salnum. Við settumst við borð úti i
horni, og Studsy gaf þjóninum nákvæm fyr-
irmæli um, hvaða víntegund liann átti að
koma með. Svo rannsakaði hann mig ítar-
lega og kinkaði kolli: „Þú hefir hafl gott
af að giftast“. IJann klóraði sjer hökuna.
„Það er langt síðan við höfum sjest“.
„Já, víst er það langl“, sagði jeg’.
„Það var liann, sem sendi mig í steininn“,
sagði hann við Noru.
Hún brosti til lians: „Var bann duglegur
njósnari ?“
Studsy hrukkaði alt það enni, sem á hon-
um var. „Þeir segja það, en jeg veit það nú
ekki. 1 eitt skifti sem hann hramsaði mig
var það tilviljun. Hann var örlitlu hand-
fljótari en jeg“.
„Hversvegna sendirðu þennan villimann,
Morelli, til mín?“ spurði jeg.
„Þú ])ekkir útlendingana", sagði hann,
„þeir eru móðursjúkir. Hvernig gat mjer
dottið í liug, að hann gerði allan þennan ó-
skunda. Nú er hann skíthræddur um, að
lögreglan muni hengja liann á morði þess-
arar Wolf, og svo sáum við í blöðunum, að
þú værir eitthvað að grúska i því, og þá
segi jeg við hann: Nick er góður, og þú þarft
að tala við einlivern. Og þá sagðist ha.nn
ætla að fara og tala við þig. En hvað gerðir
þú við hann. Varstu ósvífinn?"
„Hann Ijet veiða sig þegar hann reyndi að
laumasl inn til mín og svo lijelt liann, að
jeg væri valdur að því. Iivernig í ósköpun-
um fór hann að finna mig-“
„Hann liefir sín sambönd, og það er ekki
liægt að segja að þú hafir falið þig — finst
þjer það?“
„Jeg hafði ekki verið nema viku í New
York og blöðin höfðu ekki sagt neitt um,
hvar jeg ætti lieima“.
„Er það satl“, sagði Studsy með áhuga.
„Hvar hefirðu lialdið þig?“
„Jeg á heima í San Francisco núna.
Hvernig fann hann mig?“
„Það er indælis borg. Jeg hefi ekki komið
hingað í mörg ár, en það er indælis borg.
Það er ekki vert jeg segi þjer það, Nick.
Spurðu hann sjálfan. Það kemúr ekki öðr-
uin við“.
„Það kemur að minsta kosti þjer við, úr
því þú sendir hann til mín“.
„Ojæja“, sagði liann, „vitanlega að svo
miklu leyti, en þú skilur, að jeg var að reyna
að auglýsa þig“.
Hann sagði þetla graf alvarlegur.
Jeg sagði: „Þetta kalla jeg kunningja".
„Hvernig átti jeg að vita, að hann tæki
upp á því, að gera spell? Jæja, en hann hitti
þig ekki að neinu márki — var það?“
„Að vísu ekki, en þó var þetta ekki neitt
gaman, og jeg —“. Jeg þagnaði af því að
þjónninn kom með kampavínið i sömu
svifum. Við brögðuðum á því og sögðum að
það væri ágætt. Það var afleitt.
„Heldiírðu að hann liafi drepið stúlk-
una?“ spurði jeg.
Studsy hristi hqfuðið ákveðinn. „Kemur
ekki til mála“.
„Þá virðist ekki vera mikill vandi að fá
liann lil að skjóta“.
„Það veit jeg. Þessir útlendingar eru
svoddan hlóðhundar. En hann var hjerna i
klúbbnuni allan seinni part dagsins, sem
morðið var framið“.
„Allan ?“
„Já, állan. Jeg get svarið þess dýran eið.
Nokkrir af strákunum og stelpunum hjeldu
rall uppi á lofti, jeg veit alveg ákveðið að
iiann fór ekki burt frá borðinu og þvi síður
úr.klúbbnum, allan eftirmiðdaginn. Þetta er
ekkert rugl, lieldur staðreynd, sem liann gel-
ur sannað“.
„Nú, en livað er hann þá svona liræddur
við?“
„Hvaðan ætti jeg að vita það? Það er ein-
mitt ])etla, sem jeg er altaf að spyrja hann
um, en ])ú þekkir þessa útlendinga“.
Jeg sagði: „Ójú, þeir eru móðursjúkir, því
að það gæti víst ekki liugsast, að hann hefði
senl góðkunningja sinn í heimsókn til stúlk-
unnar ?“
„Jeg held að þú liafir fengið liann öfugan
i kokið“, sagði Studsy. „Jeg þekli kven-
manninn, hún kom liingað með honum öðru
hverju. Þau skemtu sjer bara saman. Hann
var ekki líkt þvi svo ginkeyptur fyrir henni,
að hann hefði getað fundið upp á svona til-
læki. Það máttu reiða þig á“.
„Var hún kókaínisti?“
„Það gel jeg ekki sagt um. Jeg liefi sjeð
l)ana taka sjer prís einstöku sinum, en það
getur vel verið að hún hafi bara gert það
til samlætis, ef lil vill l)ara af því að liann
gerði það“.
„Ilverjum var liún með öðrum?“
„Jeg veit ekki um neinn“, sagði Studsy úti
á þekju. „Það var hjerna náungi sen) lieit-
ir Nunheim, liann kom hingað stundum og
var að viðra sig upp við liana, en honum
varð ekkert ágengt, að þvi er jeg besl sá“.
„Jæja, svona fjekk Morelli heimilisfangið
mitt“.
„Vertu nú ekki að ígrunda það. Það eina,
sem Morelli langar til, er að fá færi lil að
hefna sín á honum. En hvað það er líka likl
honum, að hlaupa með ])að í lögregluna, að
Morelli þekli stúlkuna? Er liann vinur
þinn?“
Jeg hugsaði mig um og sagði svo: „Jeg
þekki hann ekki. Jeg héyri sagt, að liann
geri lögreglunni smágreiða við og við“.
„Þarna sjáum við. Þakka þjer fyrir orð-
ið“.
„Þakka fvrir livað? Jeg hefi ekki sagl
neitt“.
„Það má nú segja. En nú verðurðu að
segja mjer nokkuð: Hvað á þessi skollaleik-
ur að þýða? Það er svo sem auðvitað, að
þessi Wynand hefir drepið hana. Er þáð
ekki?“
„Þeir eru margir, sem halda það“„ sagði
jeg, „en jeg vil veðja 100 á móti 50 um, að
hann hefir ekki gerl það“.
Ilann liristi höfuðið: „Jeg veðja ekki við
þig í þínu eigin fagi“. Það Ijelti yfir svipji-
um. „En jeg ætla að segja þjer, livað jeg ætla
að gera, og það getum við veðjað um, ef þjer
sýnisl svo. Þú manst, að einu sinni þegar þú
gómaðir mig þá vai's það þú, sein hittir fyrst,
og jeg hefi allaf verið að hugsa um, hvorl
þú gætir gert það í annað skifti. Einhvern-
líma, þegar ])jer lientar, hefði jeg gaman af
að C-“'
Jeg liló og sagði: „Jeg þakka boðið, en jeg
er hættur að æfa mig“.
„Og jeg er búinn að fá ístru“, sagði hann.
„Auk þess var ekkert að marka ])etta.
Þú liafðir mist jafnvægið en jeg stóð fast i
háða fætur“.
„Þú ert að reyna að klóra yfir þetta“,
sagði hann — og síðan með þeirri íliugun:
„Þó að það væri víst reyndar svoleiðis, sem
þetta vildi til. Jæja, úr því að þú vilt það