Fálkinn - 09.06.1939, Blaðsíða 2

o
F Á L K 1 N N
GAMLA BIO
Gamla Bíó sýnir á næstunni Glor-
iakvikmyndina „Siðasti maður um
borð“. Mynd þessi er tileinkuð þeim
mönnum, er annast strandgæsiu
Bandaríkjanna. Aðalhlutverk mynd-
arinnar eru leikin af Victor Mc Lag-
len, Preston Foster og Idu Lupino.
Myndin sýnir heillandi atburði úr
lífi þeirra manna, sem strandgæslu
stunda og verSa ætiS aS vera viS-
búnir aS fórna lífi sínu í þágu nauS-
átaddra manna.
Malone er yfirbátsstjóri i strand-
gæslunni og nýtur mikillar virSing-
ar. Hann hræSist hvorki dauSann
uje djöfulinn, og hann er aldrei eius
í essinu sínu og þegar sjórinn fer
hamförum og strandgæsluskipiS þýt-
ur til liafs gegnum freySandi öld-
urnar; til þess aS aSstoSa nauSstödd
skip. En Matone er mjög metorSa-
gjarn og hefir úti öll spjót til þess
aS ná í hverskonar heiSurspeninga,
og jtessvegna hefir hann fengiS nafn-
iS „HeiSurspeninga-Mallone“.
Malone á unga og fallega dóttir,
er Doris heitir, og er ekki annaS
sýnilegt, en aS liún sje trúlofuð
skjólstæSing hans, Steve, ungum og
ItarSgerutn sjómanni. — En Dorts
kynnist öSrunt sjómanni — Mike —
og er mjög hrifin af honum. Malone
gamla Iíkar þaS mjög illa, og kemur
því til leiSar, aS Mike kemst undir
hans stjórn á strandgæslubátnum
„Taroe“. Þar lætur hann Mike vinna
öll erfiSustu störfin.
Malone ætlar aS binda enda a
samfundi dóttur sinnar og Mike,
meS jtví aS halda þeirn — Steve
og Doris — glatt kvöld og láta Steve
biSja hennar. Mike er látinn vera á
verSi í strandgæslubátnum þetta
kvöld, svo aS ekki þurfi aS óttast
hann. En þetta fer á aSra leiS, en
ætlast var til, því aS Mike vikur af
verSinum og syndir í land. —
SíSan rekur hver atburSurinn
annan, heillandi og tilþrifaríkur.
Hinir harSgeru menn, sem hafiS
hefir fóstraS, takast á og ástin blind-
ar og eggjar. Hreystimenskan og
fórnfýsin haldast í hendur viS
þröskuld lífs og dauSa, þar reynir á
hver maSurinn er.
Myndin lýsir afburSa vel hlul-
verki strandgæslumannsins, fórnfýsi
hans og hugrekki og ötullleik hans
viS hvaS sem er, — jafn vel þótt
sigS dauSans blasi viS honum.
Nýjar bækur.
Gunnar Gunnarsson:
ADVENTA.
í tilefni af 50 ára afmæli Gunnars
Gunnarssonar og heimkomu hans ,il
íslands hefir bókaútgáfan Heirns-
kringla gefiS út á íslensku síSustu
bók Gunnars, Advent, í þýSingu
Magnúsar Ásgeirssonar.
— Þetta er lítil bók aS fyrirferS,
tæpar 100 síSur, en þaS mun ekki
ofmælt, aS Adventa sje ein af allra
bestu bókum Gunnars.
Sagan er ramíslensk aS efni, eins og
aðrar sögur hans. HöfuSpersónan,
Benedikt fjármaSur, mun vera sann-
söguleg.
Bókin lýsir frábærri trúmensku
hans og fórnfýsi, er hann leggur upp
í erfiSa og hættulega ferS til öræf-
anna í svartasta skammdeginu til
aS bjarga fjenu úr heljargreipum
þeirra.
Benedikt er tekinn beint úr veru-
leikanum, og hefir átt sjer marga
bræSur fyr og síSar á íslandi —
og heldur vonandi áfram aS eiga.
Adventa er mjög falleg bók, seni
allir íslendingar verSa aS lesa. Hún
er lofsöngur um trúmenskuna og
fórnfýsina viS smælingjana. Hún á
erindi til allra, er skemtileg og göfg-
andi bók.
VIKUBLAÐ MEÐ MYNDUM.
Ritstjórar:
Skúli Skúlason.
Lúðvík Kristjánsson.
Framkv.stjóri: Svavar Hjaltested
Aðalskrifstofa:
Bankastr. 3, Reykjavík. Sími 2210
Opin virka daga kl. 10-12 og 1-0.
Skrifstofa í Oslo:
Anton Schjötsgade 14.
BlaSiS kemur út hvern föstudag.
AskriftarverS er kr. 1.50 á mán..
kr. 4.50 á ársfj. og 18 kr. árg.
Erlendis 24 kr.'
Allar áskriftir greiðist fyrirfram.
Auglýsingaverð: 20 aura millim.
HERBERTSpren/.
Skraddaraþankar
Ef bera ætti saman atvinnu-
vegi íslendinga og annara
þjóða, verSur niðurstaSan sú,
fyrst og fremst, aS áhættan af
islenskum atvinnuvegum sje
stórum meiri en af atvinnuveg-
um annara þjóSa. Þetta, sem á
norðurlandamálum er kallað
„risikomoment“.
Áhættan fylgir aS vísu öllu
því, sem ráðist er í. Jafnvel
hinn rótjgrónl landbúnaSur
Dana, sem í síSustu mannsaldra
hefir verið rekinn á vísinda-
legri grundvelli en nokkur
annar landbúnaSur í heirnin-
um, lenti i vandræðum. En
þaS var af utanaSkomandi á-
hrifum. — Sjálf framleiSslan
bregst ekki, kýrnar hætta ekki
aS mjólka, svínin ekki að fitna,
nje hænurnar aS verpa. — En
markaSurinn fyrir afurSirnar
getur brugSist, svo að til hruns
horfi.
íslendingar eru þeim mun
hættulegar staddir, aS þar getur
hvorttveggja brugSist: bæSi
markaSurinn og sjálf frain-
leiSsIan. ÞaS þarf ekki einu
sinni meinlítil eldgos, hvaS þá
Skaftárelda, til þess að gera ó-
áran til lands. Ekki einu sinni
hafís. Sjálf veSráttan getur vald-
ið grasbresti, ef henni líst,
maSkurinn eySilagt túnin og
rosinn svo komiS i ofan á lag.
Þessi áhætta btdtist ofan á
hina, sem stafar af markaSs-
hrttni.
Ennþá óviðráSanlegra er þaS,
aS aflinn bregSist. Vísindainenn-
irnir eru farnir aS rannsaka
göngurnar og þeir finna ástæS-
ur fyrir þeim. En þær ástæSur
eru enn óviðráSanlegri en til
landsins. Ekki getum við kælt
sjóinn, þegar þorskurinn flýr
hann vegna hita. En viS getum
þó hirt vothey í rosatíS. Og
kraftfóSur getur bjargaS bú-
stofni i heyleysisárum.
Danski landbúnaSurinn lenti
í kröggum, vegna þess, aS af-
urSir hans áttu ekki alheims-
markaS vísan. Okkar afurSir
eiga ennþá óvissari markaS en
þær dönsku. í því liggja erfið-
leikar okkar hin síSustu árin.
Hversvegna er allra von á
sildinni núna, eftir bága vertíS?
Vegna þess, aS nú er soSið og
malaS úr henni síldarmjöl og
olía, sem hefir nokkurnveginn
traustan markaS. Og svo mikil
eru sildarauðæfin, aS við getum
grætt á henni, þrátt fyrir aS hún
sje seld fyrir brot af matargildi
hennar. — En sildin getur líka
brugSist eins og þorskurinn.
Og markaðurinn er breytilegur,
þótt hann sje rýmri en þorks-
ins. Vissulega rekur ísland
áhættusamari atvinnuveg, en
nokkur önnur þjóS NorSur-
landa.
í NÆSTA BLAÐI FÁLKANS:
Grein um Eyju Greifans af Monte Christo, með mörg-
um myndum. — Grein um Fritz Kreisler — Daladier —
Negraguðinn í Harlem, Father Divine, — Sögur —
Fréttamyndir — Skrítlur — Barnadálkur — Litli og Stóri
— Mögnuð og fornfræg draugasaga — o. m. fl.
í síSasta mánuSi voru liðin 150 ár
siSan aS George Washington var
kjörinn forseti Bandaríkjanna. Hann
var, sem kunnugt er, fyrstur valinn
í þá tignarstöðu.
Síra Kaj Munk og Kjeld Abell eru
langfremstu leikritaskáld Dana nú
á dögum og báðir kunna aS láta
taka eftir sjer. Síra Munk sagSi t.d.
af sjer prestskap í vetur, og bar því
viS, að hann hefSi ekki tíma til
aS stíga í stólinn, en svo neyddist
blessaSur guSsmaðurinn til þess aS
taka aflur umsóknina, því aS allar
kerlingarnar í prestakallinu grjetu
svo mikið, þegar þær heyrðu, aS þær
ættu að missa hann. Þetta kom sjer
vel fyrir prestinn: það var talað
um harin þær vikurnar. — Og Kjeld
Abell bauð sig fram viS þingkosn-
ingarnar í Danmörku, 3. apríl, i
Gentofte af hálfu kommúnista. Ljet
hann blöðin tala við sig í tilefni af
þessu, og brýndi þaS vel fyrir þeim,
að hann vissi ekkert um stjórnmáí
og hefði enga stjórnmálaskoSun. - -
Það eru ekki allir frambjóSendm-
svo hreinskilnir.
Kvik myndaheimurinn.
BÓKAORMURINN SEM NJÓSNARI.
Leynilögreglumyndirnar hafa skift
um svip síðustu árin. Þær eru gam-
ansamari og meiri kröfur gerðar til
leiks en áður var, svo að þær hafa
meira gildi. Myndin „Njósnarinn,
maðurinn minn“ (Fast Company) er
af þessari gerð.
Ungur bókamaður (Melvyn Dougl-
as) hefir verið ráðinn af vátrygging-
arfjelagi til þess aS hafa upp á bóka-
þjófum, og konan hans (Florence
Rice) hjálpar honum. Þeim verður
lítið ágengt fyrst í stað, en þegar
vinur þeirra (Shepperd Strudwick)
er tekinn fastur, vegna falskrar á-
kæru, fer margt sögulegt að gerast.
Douglas rannsakar málið en í ákaf-
anmn lendir hann í morðmáli, en
uppgötvar jafnframt stórt bókaþjófa-
fjelag. Myndinni lýkur með fullum
sigri lians. Myndin er af Melvyn
Douglas og Florence Rice.
MARÍA ANTOINETTE.
Ameríkumenn hafa tekið til kvilc-
myndunar bók Stefans Zweig um
Maríu Antoinette og verður myndin
afar dýr og kostar margar miljónir
dollara. Fjögur ár liefir þurft til und-
irbúnings myndinni og í henni eru
152 leikendur auk mörg þúsund stat-
ista. Norma Shearer leiluir drotn-
inguna og kvað aldrei hafa leikið
betur. ÁSur en drotningin er leidd á
höggstokkinn í lok myndarinnar, fær
áhorfandinn sýnishorn af hinum
frönsku hirðveislum og ýmsum þátt-
um stjórnarbyltingarinnar. Myndin
sýnir Normu Shearer, sem Maríu
Artoinette.
Drekkið Egils-öl