Fálkinn - 10.04.1942, Blaðsíða 13
fa-lkinn
13
KROSSGÁTA NR. 410
Lárjett. Skýring.
1. hrúgald, 7. leikpersóna, 11. smá-
þorp, 13. glæp, 15. tveir eins, 17.
i'jötruð, 18. ull, 19. streng, 20. ganga,
22. frumefni, 24. upphafsstafir, 25.
afkimi, 26. líffæri, 28. svifta fjöri,
31. löstur,32. ungviði, 34. afkvæmi,
35. heiður, 36. á fugli, 37. óviðráð-
anleg, 39. tónn, 40. litur, 41. vissa,
42. málskjöl, 45. verslunartákn, 46
skammst., 47. með spilum, 49. fugl-
ar, 51. stöðvun, 53. álfa, 55. far,
56. blökk, 58. mann, 60. liljóða,
61. upphrópun, 62. bar, 64. svar,
65. tónn, 66. dýrafæða, 68. endir,
70. endinp, 71. byggingarefni, 72.
trje, 74. ómjúk, 75. fær.
Lóðrjett. Skýring.
1. eftirnafn, 2. tvihljóði, 3. ný, 4.
Biblíunafn, 5. kend, 6. busl, 7. lík-
amshluta, 8. fæði, 9. tveir eins, 10.
gælunafn, þgf., 12. styrð, 14. veiða,
16. ókind, 19. timamark, 21. vara,
23. þraut, 25. greið, 27. upphafsstaf-
ir, 29. hávaði, 30. samhljóðar, 31.
ull, 33. híbýlis, 35. veiðarfæri, 38.
dýki, 39. draup, 43. liafa ónot, 44.
syngja, 47. titill, 48. áhald, 50. hljóð-
stafir, 51. ull, 52. boðháttarending,
54. fornafn, 55. eldhússáhalds, 56.
búr, 57. á hendi, flt., 59. dýr, 61.
lán, 63. kona, 66. atviksorð, 67.
þrír eins, 68. dýr, 69. líkamsliluti,
71. orðtæki, 73. tveir eins.
LAUSN KR0SSGATU NR.409
Lúrjett. Ráðning.
1. ferma, 7. lirædd, 11. Pétur, 13.
flóar, 15. ró, 17. lagð, 18. fólk, 19.
sr, 20. mas, 22. rl, 24. il, 25. sag,
26. asni, 28. alein, 31. lóga, 32. auðs,
34. err, 35. hóað, 36. urð, 37. kk, 39.
ar, 40. rið, 41. Þjóðólfur, 42. mmli,
45. óð, 46. ín, 47. aka, 49. alir, 51.
efi, 53. dýna, 55. hlíð, 56. Grund,
58. sirs, 60. Rín, 61. ho, 62. el, 64.
sek, 65. un, 66. sorg, 68. skal, 70.
lá, 71. ræsta, 72. ekkja, 74. aldir,
75. kálfi.
Lóðrjett. Ráðning.
1. ferma, 2. rp, 3. mél,4 . atar,
5. urð, 6. eff„ 7. Hóll, 8. rak, 9. ær,
10. dorga, 12. ugla, 14. lóin, 16.
óasar, 19. sagði, 21. snuð, 23. Herj-
ólfur, 25. sóar, 27. ið, 29. LE, 30. ir,
31. ló, 33. skjár, 35. íirund, 38. kóð,
39. afi, 43. Malin, 44. Hlín, 47. anis,
48. Karel, 50. ið, 51. er, 52. in, 54.
ís, 55. hruma, 56. gort, 57. dekk, 59.
skáti, 61. liosr, 63. lakk, 66. sæi,
67. gal, 68. sem, 69. ljá, 71. rd, 73. al.
litu þorpunum og á bæjunum fyrir utan
borgina. Því þar var hennar land og henn-
ar fólk, sem hún þekti út í þaula. Aftur á
móti var blaðið orðið frekar úrelt í borg-
inni og dálitið innantómt. Frú Lýðs gat
aldrei skilið Grikkina, Italana og Irana.
Hún hvorki skildi nje kunni við þetta fóllc,
sem var að hnappast sainan i borgum.
Meðan hún var að skrifa niður frjettirnar
hjeldu þessir fiinin sveitakarlar áfram að
skrafa og gantast við liana milli þess að
þeir reyktu og spýltu mórauðu í sagdoll-
una. Allir liöfðu þeir þekt hana síðan hún
var smátelpa og nú þegar öll voru orðin
gömul, töluðu þeir samt við h'öna eins og
þeir væru ungir og upprennandi og á bið-
ilsbuxunum og hún blómarós á einhverri
sveitaskemtun, endur fyrir löngu, þegar
jiá munaði ekkert um að aka fjörutíu míl-
ur vegar, til þess að sækja slika skemtun.
Þeir vissu vel, að slitna kápan hennar,
skáldaði loðkraginn og skrítni hatturinn
méð fjöðrinni í, voru hlægileg útlits, en
jafnframt þektu þeir dugnað hennar,
hreinskiftni og heiðarleik og hið góða
hjarta, sem sló undir liinum óglæsilega
búningi. Og allir höfðu þeir verið vinir
J. E. sáluga og allir þektu þeir viljafestuna
sem einkendi ætt hans, jafnvel Sjönu Bald-
vins, sem þó hafði verið i skóla austan-
lands.
„Þetta er smitandi,“ var Jabbi Nýborg
vanur að segja um stoltið og viljafestuna
í Lýðsættinni. „Hver, sem giftist inn í ætt
ina, verður gripinn af þessu sama — ekki
svo að skilja, að Villa gamla hafi ekki
komið með neitt af slíku með sjer í heim-
anmund.“
Þegar frú Lýðs fann, að hún liafði feng-
ið allar fáanlegar frjettir kjá körlunum
kring um ofninn, sagði hún: „Jæja strák-
ar, jeg verð að fara að hypja mig. Ef þið
heyrið eitthvað gott, þá sendið þið mjer
línu.“ Síðan gekk hún út undir kórsöng
karlanna: :„Bless, Villa, og líði þjer vel!“
Hún gekk yfir litla blettinn fyrir fram-
an húsið, lirest og endurnærð. Það var alt-
af gaman að koma til Jabba og hitta gamla
s\eitunga, en það, sem framundan var,
kom henni ekki í eins gott skap. Næst
varð hún að fara í rjettarsalinn, sem var
ieiðinlegur, og lögreglustöðina, og því næst
varð hún að tala við Dorta gamla, og loks
við Gasa-Maríu, ef tími ynnist til. Aðeins
í síðasta staðnum var von um nokkra
ánægju af heimsókninni.
Þegar hún gekk eftir strætinu, lleilsaði
henni hjer um bil þriðji hver maður, sem
hún hitti, og sagði góðan daginn. Einu
sinni hafði hún þekt hvert mannsbarn og
enn þekti hún næstum alt roskið fólk.
Helmingur þeirra, sem buðu henni góðan
daginn, voru svertingjar, sumir þeirra á
aldur við hana sjálfa eða jafnvel eldri.
Hún gekk niður Louisianagötu að Aðal-
stræti, sem hún liafði þekt síðan það var
ýmist forar- eða moldargata, en til beggja
lianda voru hestaslár og diykkjukrár. Nú
var það eins og Aðalstræti í þúsundum
annara amerískra borga, með samanhang-
andi búðum og stórverslunum og bifreiða-
stæðum. Ekkert minti hana á hennar eigin
elli jafn vel og Aðalstræti. Það var sama,
hve oft hún gekk eftir því, alt af fann
hún til einhvers kiprings um hjartað og
ógleðikendrar heimþrár.
Hana langaði svo sem ekki til að heilsa
upp á Dorta gamla, en skrifstofa lians var
alveg í leiðinni til Gassa-Maríu, og liún fann
það með vissu, að hún mundi hressast við
að tala við liana. Siðan gat hún farið i rjett-
arsalinn og loks í lögreglustöðina, þó hún
hefði reyndar litla von um neitt efni þar,
út yfir þetta alvanalega.
Hún hefði forðast lögreglustöðina og öll
þau leiðindi, sem lienni voru samfara, ef
það liefði verið unt, því öll slík mál, eink-
um eins og þau voru rekin af Dorta gamla
og árum hans, fyltu liana meðaumkun og
örvæntingu. En almennilegur fregnritari
mátti ekki setja slíkt fyrir sig. Lesendur
Gunnfánans vildu fá frásagnir um innbrot,
morð og rán, og það vissi bún, og i lög-
reglustöðinni komst bún stundum yfir við-
burði, sem liöfðu gildi, frá almennu mann-
legu sjónarmiði sjeð, og liún vissi vel, að
slíkar frásagnir voru aðalstoðirnar undir
útbreiðslu blaðsins.
En það var varla liægt að finna neitl
mannlegt við rekstur lögreglustöðvarinnar
og fangelsisins. Villi Flanki, dómarinn, var
altaf í hennar augum miklu fremur okrári
á mannlegum veikleika en dómari. ()g hann
var allra manna grimmastur við veslings
ræflana, sem flæktust til Flcsjuborgar, til
þess að leita sjer at-vinnu, og þar er ckki
átt við flakkarana, sem þektu borgina og
höfðu vit á að forðast liana, heldur ærleg
mannagrey, seni ætluðu raunverulega - að
fá sjer' vinnu og byrja nýtt líf. En Villi
gerði aldrei mun á þessum tveim mannteg-
undum. Enginn þeirra átti sjer neina von,
af því að liver þeirra var sama sem pening-
ar í vasa Dorta gamla og óaldarflokks lians.
Kæra fyrir „flakk“ gat þýtt næstum livað,
sem vera vildi. Hún gat þýtt það, að atvinnu-
laus aðkomumaður átti það á liættu að
verða settur inn í 2—3 mánuði, til þess að
vinna fyrir Dorta gamla. Hann gat orðið
að þræla í skurðgreftri, hlaða múrsteinum
eða lireinsa sorp fyrir bæjarfjelagið í Flesju-
borg, en skattgreiðendur borgarinnar liöfðu
bara ekkert upp úr þessu, þvi Dorti ljct þá
greiða fult verð fyrir vinuna og birti svo
peningana sjálfur. Frú Lýðs vissi vel að
þetta ástand var gjörspilt, hvernig sem á
það var litið, því við þetta urðu sjálfir íbú-
ar borgarinnar atvinnulausir, þeir, sem ann-
ars hefðu getað fengið þessa atvinnu. Hún
þekti þetta út í æsar, en hinsvegar gat
lienni ekki dottið neitt ráð í hug til úrbóla.
Það var til lítils að koma fram með kærur
og geta ekki sannað mál sitt.