Fálkinn - 28.05.1943, Blaðsíða 3

FALRINN
3
VIKUBLAÐ MEÐ MYNDUM
fíilsíjóri: Skúli Skúlason.
Framkv.stjórix Svavar Hjaltested
Skrifstofa:
Bankastr. 3, Reykjavík. Simi 2210
Opin virka daga kl. 10-12 og 1-6
Blaðið kemur út hvern föstudag
Allar áskriftir greiðist fyrirfram
HERBERTSpreu/.
Skraddaraþankar.
„Það sunirar svo seint á stundum“
segir skáldið, og í þetta skiftið hefir
vísuorðið reynst sannmæli. Nú er
komið fram í lok maímánaðar,
en tii skemsta hefir sumario ekki
látið á sjer bæra og kuldarnir hafa
hamlað öllum gróðri. Þetta er göm-
ul saga, sem jafnan lilýtur að endur-
taka sig — en þegar góðæri koma
mörg ár í röð, þá vill það gleymast,
að ísland hefir orðið að venjast
misjöfnu árferði og að gamla sagan
um mögru og feitu kýrnar hans
Faraó endurtekur sig líka hjer úti
á íslandi.
Það er alkunna að Jjrátt fyrir góð-
ærin hefir landbúnaðurinn átt við
allmikla örðugleika að stríða hjer
á landi undanfarin ár. Þeir örðug-
leikar liafa ekki sist stafað af þvi
að svo erfitt hefir verið að útvega
kaupafójk og vinnufólk yfirleitt.
Fólkinu fækkar i sveitinni i stað
þess að fjölga. En um ieið fer þörf-
in fyrir afurðir landbúnaðarins
vaxandi. Og vist er uin það, að
neysla hinna innlendu afurða mundi
verða þjóðinni til því meiri velfarn-
aðar jiví meiri sem hún væri. Það
er ekki að eins kjöt og mjólk, sem
riður á að hafa i nægilega rikum
mæli lianda hverjum islenskum
munni. Rófur og kartöflur gætu stór-
um sparað neyslu erlends korns
og framleiðsla grænmetis, sem all-
ir heilsufræðingar telja nú hina
bestu hollfæðu, þyrfti að margfald-
ast ef vel ætti að vera. Og í raun
rjettri ættum við að sjá sóma okk-
ar í þvi, að spara sem mest notk-
un innfluttra afurða ekki sist þessi
árin, því að minnast meguin við
þess, að mikið af þessum afurðum
er framleitt af konum og börnum
þeirra manna, sem nú hafa verið
kvaddir undir vopn.
í næst síðasta blaði Fálkans birtist
auglýsing til almennings frá Ráðn-
ingarstofu landbúnaðarins. í fyrra
starfaði þessi skrifstofa að því að
útvega bændum fólk til starfa á
sveitaheimilum, einkum yfir slátt-
inn. Hafi þörf verið á því að hag-
nýta sem mest það, sem jörðin gaf
í l'yrra þá er þess ekki síður þörf
nú. Oft er þörf, en nú er nauðsyn!
Það er sennilegt, að moldin verði
ekki eins gjöful i ár og hún var
síðast, og þess vegna verður að
halda uppskerunni vel til haga.
Það starf, sem unnið er að því að
auka framleiðslu landbúnaðarins, er
Friðrik Friðriksson
Ilins stórmerka brauðryðjanda
„Kristilegs fjelags ungra manna“
hefir verið minst á prenti jiessa dag-
ana í tilefni af því, að hann átti
75 ára afmæli á þriðjudaginn var.
En þeir munu margir, sem minn-
ast hans ávalt er þeir heyra góðs
manns getið. Því að sira Friðrik
hefir líklega kynst fleiri íslending-
um en nokkur annar lifandi ís-
lendingur, með starfi sínu i K.F.-
U.M., meðal skáta og víðar.
Sira Friðrik var námsmaður mik-
ill í skóla og búinn ágætum hæfi-
leikum. Latínumaður var hann svo
af bar, sögufróður vel, hagmæltur
og yel máli farinn. Sambekkingar
hans munu liafa talið, að þar færi
vísindamannsefni, sem hann fór. En
þetta fór á annan veg. Hann gerðist
guðfræðingur, varð fyrir kristilegri
lieittrúarvakningu og helgaði K.F.-
U.M. starf sitt siðan. Eru ýmsar
hliðstæður með honum og ólafiu
heitinni Jóhannesdóttur, að þvi er
snertir starf þeirra fyrir unglinga.
Síra Friðrik mátti ekkert aumt sjá
og var því vinur hinna vesælu, en
hann mat jafnframt mikils gleðina
óg aldrei inun lionum liafa liðið
eins vel og þegar hann sá glaða
stráka vera að ærslast kringum sig
á góðum veðurdegi í Vatnaskógi.
Hlutverk lians var eigi að eins það
að innræta æskunni guðsótta og
góða siðu heldur og að auka lik-
amlegt táp og viljaþrek jieirra, sem
hann tók að sjer að fræða og kenna.
Með því starfi liefir liann unnið
þjóðinni og þá einkum Reykjavíkur-
búum ómetanlegt gagn.
Sem ritliöfundur er síra Frið-
rik einkum kunnur fyrir endur-
minningar sínar, sem komu út fyrir
nokkrum árum og liafa jafnframl
komið út á dönsku. Þvi riti er ekki
enn lokið, því að þar vantar merk-
an þátt um lífsstarf lians. Síra Frið-
rik hefir nú um nær fjögra árá
skeið setið úti i Danmörku og starf-
að þar í unglingafjelögum, flutt
fyrirlestra um ísland og ritað bók
sína. Hjeðan úr fjarlægðinni munu
honum berast margar hlýjar kveðj-
ur í dag.
jijóðhollustustarf, sem ber nota-
drýgsta ávöxtinn. Þvi skyldi enginn
gleyma.
GARÐAR
Nýtt sjóslys hefir bæst ofan á
hin fyrri og stórt skarð verið högg-
ið í islenska togaraflotann, þvi að
síðastliðinn fösludag sökk togarinn
Garðar, úr Hafnarfirði, úti fyrir
austurströnd Skotlands. Var hann
á útleið, fullfermdur af fiski. í blind
þoku rakst hann' á skip um liádeg-
isbilið, sökk á IY2 mínútu og tók
með sjer þrjá af skipshöfninni, sem
var 13 manns alls.
Þeir sem fórust voru:
Oddur Guðmundsson vjelstjóri,
Smyrilsvegi 22 í Reykjavík, 48 ára.
Hann var kvæntur.
Alfreð Stefánsson kyndari, Kirkju-
vegi 5 i Hafnarfirði. — Hann var
kvæntur og tveggja barna faðir.
Ármann Óskar Markússon háseti.
Ættaður úr Þykkvabænum i Rang-
árvallasýslu. Ókvæntur.
„Garðar“ var hvorttveggja í senn,
yngsta og stærsta skip togaraflot-
ans, smíðaður i Englandi árið 1930
og 462 smálestir að stærð. Eigendur
hans voru Einar Þorgilsson & Co.
Alfreð Stefánsson.
FERST
Oddur Guðmundsson.
í Hafnarfirði. Hafði Garðar löngum
verið eitt af allra fengsælustu skip-
um togaraflotans.
Ármann Ó. Markússon.
Sígarettan er talin nálægt 110 ára
gömul. Er sagt að sá, sem fyrstur
hjó til sígarettu hafi verið liermaður,
sem var í herbúðum og týndi pip-
unni sinni. Datt honum þá það snjall
ræði í hug að vefja tóbakinu i
pappirsræmu og reykja það þann-
ig. Nú á dögum eru sigarettur fram-
leiddar miljónum saman af sömu
verksmiðjunni, i vjelum, sem afkasta
um 2000 stykkjum á minútunni..
í Dómkirkjunni i Köln gat enginn
prestur látið heyra til sín um alla
kirkjuna lijer áður fyr, en hinsvegar
gátu fleiri prestar en einn talað þar
samtímis, án þess að liver truflaði
nnnan. Síðar var gjallarhornum kom-
ið fyrir viðsvegar um kirkjuna, svo
að nú er hægt að heyra til sama
prestsins um alla kirkjuna, ef því
er að skifta.