Fálkinn - 24.08.1945, Page 10

10
FÁLKINN
VMft/tU
l£/&NbUftNIR
€ijöf fiikiini
Einu sinni var óðalsherra, sem
var bæði stoltur og ríkur. Hann
átti miklar jarðeignir og skrautlegt
sveitasetur, sem hann átti heima á
með einkabarni sínu, sem var yndis-
leg ung telpa.
Fyrir ofan óðalssetrið var litill
bær, og þar átli ungur piltur heima,
hann var iðinn og vænn, laglegur
og alúðlegur — en fátækur var liann.
Samt höfðu þau oft sést, í'átæki
Jörgen og' Hilda hin fagra; þau
höfðti Jeikið sér saman þegar þau
voru börn, en þegar þau stækkuðu
fengu þau ekki að sjást nema sjald-
an; þau liöfðu um svo margt að
liugsa og höfðu ekki tækifæri til
að liittast.
Fyrir neðan óðalssetrið rann stórt
fljót, og á einum stað gerði það
alltaf usla á liverju ári. — Á hverju
vori flæddi það yfir bakka sina og
yl'ir akra og engi; stundum komst
vatnið upp að óðalssetrinu, og það
var nú annað en gaman.
Óðalslierrann langaði til að af-
stýra þessu, en engin ráð voru til
að lilaða fyrir flótið því að það
breytti sér alltaf. Og það gramdist
honum,
Einu sinni varð annað til þess
að gera honum gramt i geði. Dóttir
hans kom til hans og sagði við
liunn:
„Góði pabbi! Mig langar svo til að
giftast!“
„Það er ekki nema alveg sjálf-
sagt,“ sagði hann, „en hverjum ætl-
ar þú þá að giftast? Það eru tii
margir tignir menn, herrar og ridd-
arar; þú getur vist fengið livern
þeirra sem þú vilt, því að þú ert
lagleg, og svo ertu líka einbirni,
svo að þú verður rík seinna.“
„Já, en pabbi — ég vil engan
nema liann Jörgen!" sagði Hilda.
„Jörgen? Hver er það?“ spurði
lierramaðurinn forviða.
Þegar liann fékk að vita það varð
liann lieJdur betur reiður. Hann
barði í borðið og sagði: „Fyrr skal
fljótið leggjast frá, en þú fáir þenn-
an fátækling! Heyrirðu það? Ef
liann getur veitt fljótinu frá — þá
skal ég segja já, — annars ekki.
Hilda greyið grét og bað, en það
stoðaði ekkert, og þegar Jörgen
kom til að Iieyra svar óðalsherr-
ans, fékk hann að vita sem var.
En jietta var djarfur, ungur mað-
ur og lét ekki hugfallast; hann
liugsaði sig um ofurlitla stund
og sagði svo:
„Eg ætla að reyna — það geíur
ekki farið ver en illa.“
Svo fór hann niður að fljótinu,
þar sem það rann í þrengslum i
djúpri gjá, og þar sat hann. lengi
og liorfði á það.
„Ef þessir klettar verða sprengdir
burt — ætli rennslið yrði þá ekki
jafnara í fljótinu?" hugsaði hann,
og svo fór hann að athuga hvort
björgin í bökkunum væru jarðföst
eða ekki.
Þá varð honum litið á lítinn fisk,
sem lá eins og hann væri dauður.
Alda hafði víst fleygt honum upp
á þurrt og þar festist hann milli
steina, og komst ekki í vatnið aftur.
„Amingja fiskurinn! sagði Jörg-
en og tók hann varlega upp, „ætli
liann gæti ekki lifað, ef ég setti
hann í vatnið aftur?“
Hann lét hann detta í vatnið aft-
ur og varð kátur þegar hann sá að
fiskurinn fór að synda. En í sama
bili heyrði hann rödd neðan úr
fljótinu. Það var hafmær, og hún
sagði:
„Eg skal uppfylia ósk þína fyrst
þú hjálpaðir fisknum mínum, en
þú verður að lofa mér því að hjálpa
til þess að allir fiskarnir komist
lieilir úr gamla farveginum og i
þann nýja!“
Jörgen horfði hissa á hafmeyj-
una, þakkaði henni og sagði:
„Eg skal gera allt sem þú vilt —
en hvernig er liægt að breyta far-
veginum?“
Þá rétti hafmærin honum glitr-
andi gimstein og sagði: „Ef þú
strýkur honum um klettana á gljúfr-
inu, koma glufur i þá, sem vatnið
kemst gegnum. En þú verður að
gera það sjálfur og gæta þess að
enginn fiskur festist í glufunum
eða þeytist á land og deyi.“
Nú tók Jörgen gimsteininn og
strauk honum við stóru björgin
og klappirnar. Þá var eins og jörð-
in klofnaði, og vatnið fór að suða
og vella, og rann í þá stefnu, sein
Jörgen benti.
„Nú verð ég að gæta vel að því
að fiskarnir komist allir með,“ sagði
hann og óð fljótið þangað, sem
það hafði runnið áður. Á leiðinni
bjargaði liann öllum fiskunum, sem
liafði fjarað undan, líka litla krilinu
sem liann liafði bjargað áður. Og
nú sagði liann:
„Jörgen, þú ert fátækur, og þó að
óðalsherrann hafi lofað þér dóttur
sinni þegar þú breytir fljótinu,
þá ertu fátækur samt!“
„Það er satt!“ svaraði Jörgen,
„en við þvi er ekkert að gera.“
„Jú,“ svaraði fiskurinn, „ég veit
hvar fjársjóðurinn er — komdu með
mér, þá skal ég sýna þér hann.“
Svo synti fislíurinn af stað og
sýndi honum hvar kista var í fljót-
/nu, full af gullpeningum. Þetta
voru meiri auðæfi en sjálfur kong-
urinn átti.
Jörgen gat ekki lyft kistunni, þvi
að lmn var svo þung, en liann opn-
aði liana og jós gullinu upp með
höndunum.
Svo fór hann í ferðalag og keypti
tígulegasti riddarakastalann í kon-
ungsríkinu, fékk sér föt úr silki og
flaueli, réð til sín marga þjóna, og
Auga fyrir auga.
— Ha? Hvað eruð þér að segja?
— Eg er ekki að tala, ég er að
borða brauð.
„Eg gæti dáið fyrir þig, elsku
lijartað mitt.“
„Þetta segirðu alltaf. En svo verð-
ur aldrei neitt úr því.“
= § =
„Hversvegna heldurðu að Gunna
og Aili séu trúlofuð?“
„Hún er með hring og hann er
blankur.“
'=§ =
bauð svo öllu fyrirfólkinu í landinu
i veislu.
Óðalsherrann og Hilda voru i
bestu sparifötunum sínum þegar þau
gengu inn í salinn í riddarahöllinni.
Þau vissu ekkert hver ungi maður-
inn í skrautlegu klæðunum var,
fyrr en þau komu fast að lionum.
Og þá urðu, þau hissa.
Óðaisherrann varð sneypulegur á
svipinn þegar hann sá aila þessa
dýrð, sem Jörgen átti, og enginn
prins gat verið betur klæddur en
liann.
En Jörgen var ekki stoltur, liann
brosti hlýlega þegar hann heilsaði
óðalslierranum og Hildu dóttur hans.
„Þér lofuðuð mér, að ég skyldi
fá Hildu fyrir konu, ef ég gæti
„Ég borga 25 krúnur ú timann
fyrir hnefaleikakennslu, — — er
nauðsynlegt að slú mig niður ú
svona hrottalegan hátt?"
„Sei, sei, nei — þaff oru til 25
aðrar úgætar aðferðir, og nú skal
ég sijna yður þær.“
Kaupmaðurinn i þorpinu reyndi
að telja gamlan bónda á að kaupa
sér reiðhjól.
„Nei, heldur mundi ég fá mér kú,“
svaraði sá gamli.
„Já, en imyndaðu þér, hvernig
þú litir út þeysandi um allt á belju.“
„Eg mundi sennilega gera mig
álíka lilægilegan með því að mjólka
reiðhjól.“
breytt fljótsfarveginum,“ sagði hann
við óðalsherrann, „það hefi ég nú
gert, og nú er ég meira að segja
orðinn ríkari en nokkur annar mað-
ur í ríkinu — ætlið þér nú að efna
loforð yðar?“
Óðalsherrann lét ekki á sér standa
og þegar Jörgen og Hilda héldu
brúðkaupið var mikil veisla hald-
in þarna í höllinni.
En þetta var allt því að þakka,
að Jörgen hafði verið góður við
litla fiskinn, sem var að deyja á
þurru landi — hann liafði borgað
fyrir sig.
Og þetta skuluð þið muna, ef
þið sjáið einliverntima lifandi fisk
á þurru landi — þó eklci sé nema
liornsíli.