Fálkinn - 14.06.1946, Blaðsíða 8

8
F Á L K I N N
Hversdagsleg saga
Örlögin og indverska sljórnin hafa breylt
Kashinia-stöðinni í fangelsi. Eg skrifa þessa
sögu vegna þess að l>etta veslings f(>lk þarna
veit ekki sitt rjúkandi ráð í ölliuu kvölunum,
og mœlist til þess að stjórnin vilji lesa söguna
og fallast á að dreifa Evrópufólkinu út i veður
og vind.
Kashima er umgirt al' snarbröttum Dosehri-
fjöllumun. Á vorin er bjarmi af rósum yfir
dalnum. Á sumrin deyja rósirnar og það i)læs
hlýr vindur frá fjöilunum. Hvita þokan frá
mýrunum grúfir yfir dalnum á haustin, og á
veturna eyðileggja frostin allt gróandi lif á yfir-
borði jarðar. Hvar seiri maður er staddur í
Kashima er útsýnið ]>að sama: marflatt land,
grasi vaxið eða plægt, sem teygir sig upp að
grábláu liengiflugi Dosehrifjallanna.
Þarna eru engar skemmtanir nema mýri-
snýpu- og tígrisdýraveiðar, en tígrisdýrin hafa
fyrir löngu verið flæmd úr bólum sínum í
fjöllunum og mýrisnýpan kemur bara einu
sinni á ári. Narkara, sem er 143 mílur undan,
er næsta stöðin við Kashima, en Kashimafólkið
fer aldrei til Narkara, en þar eru að minnsta
kosti 12 Englendingar. Það heldur sig innan
'múra Dosehrifjalla.
Öll Kasliima mun staðhæfa, að frú Vansuyt-
hen mundi aldréi vilja gera neinum mein, en
þó vita allir, að það er lnin ein, sem á sök á
allri eymdinni.
Boulte, verkfræðingurinn , frú Boulte og
Kurell kapteinn vita það. Þetta er allt enska
fólkið i Kashima þcgar undan er skilinn Van-
suythen majór, sem er vita þýðingarlaus, og frú
Vansuythen, sem er þýðingarmest af því öllu.
Jafnvel þó að fólk muni el' til vill ekki skilja
það þá verður það að muna það, að öll laga-
boðorð linast upp í því mannfélagi, sem ekki
hefir neitt almenningsálit. El' Israelsmenn hefðu
ekki verið annað en flökkukindur, hefði for-
inginn þeirra aldrei lagt það á sig að klifra
upp á ofurliátt fjall til þess að geta komið aftur
ofan með steinprentuðu útgáfuna af boðorðun-
um tíu, og þá hefði mannkynið komist hjá
mörgum áhyggjum. Þegar einhver er aleinn
einhversstaðar er nokkur liætta á því að hann
leiðist á afvegu. Þessi áhætta margfaldast með
hverjum manninum seni hætist við, alla leið
upp í töluna tólf — hámark meðlima í kvið-
dómi. Eftir það fer ótti og sjálfstilling og gera
vart við sig, og mannlegar athafnir verða ekki
jafn einkennilega hvikular.
Það var fróðafriður i Kashima þangað til frú
Vansuytlien kom. Hún var töfrandi kona, allir
voru sammála um það, og liún heillaði alla,
sem komu nálægt lienni. Þrátt fyrir þetta —
eða kariske einmitt af þessu, því að örlögin
eru alltaf svo öfugsnúin og illyrmisleg — var
það aðeins einn maður, sem hún kærði sig um,
og það var Vansuythen majór. Ef hún hefði
verið einföld eða heimsk, J)á hefði Kashima get-
að skilið þetta, en nú var ]>etta falleg kona, með
róleg, stór augu — augu eins og tjörn rétt áð-
ur en sólargeislarnir snerta vatnsborðið. Eng-
inn sem hafði séð þessi augu gat eftir á gert
grein fyrir hvernig konan liti út. Því að aug'-
un gerðu honum sjónhverfingar. Konurnar sögðu
að hún „liti ekki sem verst út, en að hún
eyðilegði það með því að gera sér upp þennan
EFTIR RUYARD KIPLING
alvörusviþ". En samt var alvörusvipur hennar
eðlilegur. Henni var ekki eðlilegt að brosa.
Hún gekk bara gegnum lífið og horfði á þá,
sem fóru hjá, kvenfólkið hafði ýmislegt út á
hana að setja, en karlmennirnir féllu fram og
tilbáðu liana.
Hún veit um ógæfuna sem hún hefir valdið í
Kashima, og er mjög mædd yfir henni, en Van-
suythen majór getur ekki skilið, hversvegna
frú Boulte ekki lítur inn til þeirra og fær sér
te upp úr nóninu, að minnsta kosti þrisvar í viku
— þegar aðeins tvær dömur eru á sama staðn-
um, ættu þær að vera mikið saman, segir Van-
suythen majór.
Löngu áður en frú Vansuythen kom hingað
frá fjarlægum stöðum, þar sem nóg var af
sámkvæmum og gleðskap, liafði Kurell upp-
götvað, að frú Boulte var eina konan í veröld-
inni, sem lionum hæfði og ekki er liægt að
hallmæla lionum fyrir ])að. Kashima var jafn-
langt frá heiminum eins og himnaríkið eða
hinn staðurinn, og Dosehrifjöllin mundu vafalaust
þegja yfir sínum leyndarmálum. Boulte var
þessu máli alveg óviðkomandi. Hann var hálfan
mánuð í senn á dýraveiðum, alltaf annað veif-
ið. Hann var þyrskingslegur náungi, þungur í
vöfum, og frú .Boulte og Kurell vorkenndu hon-
unl hvorugt. Þau áttu alla Kashima og hvorl
annað alveg ein, og Kashima var aldingarður
Edens í þá daga. Þegar Boulte kom heim úr
veiðiferðunum sínum, sló hann á öxlina á Kurell
og kallaði liann „gamla kunningja“ og svo átu
þau saman öll þrjú. Kashima var hamingju-
staður i þá daga, því að guðs dómur virtist
vera jafn langt undan eins og Narkara var
eða járnbrautin sem lá suður lil sjávar. En svo
var það að stjórnin, sem er þjónn örlaganna,
sendi Vansuythen majór til Kashima, og með
honum kom konan lians.
Siðalögmálið í Kashima er viðlíka eins og
á eyðiey. Skoli gesti á land þar, þá lilaupa
allir ofan, í fjöru lil þess að bjóða liann velkom-
inn. Kashima safnaðist saman á stéttinni við
Narkaraveginn og hélt te-samkvæmi fyrir Van-
suythenshjónin. Þessi athöfn var talin jafngilda
opinberri móttöku og nú voru hjónin orðin
aðnjótandi allra borgaralegra réttinda í Kasliima.
Þegar Vansuythenslijónin liöfðu komið sér fyr-
ir héldu þau dálítið samkvæmi fyrir Kashima,
og þar með var Kashima hoðið að ganga út
og inn um hús þeirra framvegis, samkvæmt
þeim lögum, sem voru þar á staðnum.
Svo kom rcgntíminn. Enginn gat farið á
veiðar og Kasúmfljótið skolaði burtu spildu af
Narkaraveginum. Kýrnar gösluðu upp á hækil á
engjunum í Kashima og skýin hrundu ofan úr
Dosehrifjöllum og huldu allt.
Undir lok regntímans breytti Boulte afstöðu
gagnvart konunni sinni og varð áberandi ást-
leitinn. Þau böfðu verið gift i tólf ár, og frú
Boulte leist ískyggilega á þessa breytingu á
manninum. Hún hataði hann hatri þeirrar konu,
sem ekki hefir átt að mæta öðru en velvild hjá
manninum sínum, og sem vegna þessarar velvild-
ar hefir gert honurn stórlega rangt til. Og auk
]>ess hafði hún sínar eigin áhyggjur að berjast
við — hún varð að hafa gát á eign sinni, Kur-
ell. í tvo mánuði höfðu regnskýin falið Dose-
hrifjöllin eins og svo margt annað, en þegar
þau lyftu sér aftur, sýndu þau frú Boulte að
„maður hennar umfram alla menn“, sem
hún kallaði Ted sinn í gamla daga, þegar
Boulte var að heiman var að ganga henni úr
greipum.
— Þessi Vansuythen hefir tckið liann frá
mér, sagði frú .Boulte við sjálfa sig, og þegar
Boulte var að heiman grét hún þennan missi
sinn jafnvel meðan Ted var að gæla við hana.
í Kashima var það eins með sorgina og með
ástina, það er enginn sem getur læknað þau
sár nema timinn. Frú Boulte hafði ekki með
einu orði minnst á þennan grun sinn við
Kurell, því að hún var ekki alveg viss í
sinni sök, og það var eðli hennar að vera alveg
viss áður en hún hefðist eitthvað að. Þess-
vegna fór hún nú að eins og hún gerði.
Þegar Boulte kom heim eitt kvöldið .hallaði
liann sér upp að dyrastafnum og tuggði skegg-
ið. Frú Boulte var að koma blómum fyrir í
glasi. Maður lætur eins og það sé talsverð sið-
menning í Kashima.
Iílsku konan, sagði liann. — Þykir ])ér vænt
um mig?
— Já, skelfing, sagði hún og hló. — Hvers-
vegna spyrðu svona?
— En þetta er alvara, sagði Boulte. — Þyk-
ir þér vænl um mig?
Frú Boulte lagði frá sér blómin og snaraði
sér við.
— Á ég að svara þér hreinskilnislega?
— Já, ég er einmitt að biðja þig um það!
Og svo talaði frú .Boulte í fimm mínútur
með lágri og rólegri rödd og mjög greinilega,
svo að ekki væri liægt að misskilja meininguna.
Þegar Samson spyrnti sundur steinsúlunum i
tíaza, var það bara smáræði, og ekkert í saman-
burði við ])að, sem eiginkona gerir, þegar hún
lætur heimilið steypast í rúst yfir höfuðið á
sér. Frú Boulte átti enga ráðsetta vinkonu, sem
hún gat höggvið að hjarta Boultes því að lienn-
ar eigin hjarta var sjúkt af tortryggni gagn-
vart Kurell og þreytt og þjakað af að bíða
alla þessa dimmu og löngu rigningardaga. Það
sem liún sagði var alveg fyrirhyggjulaust og
hafði livorki mark né mið. Setningarnar runnu
upp úr líenni sjálfkrafa, og Boulte hallaði sér
upp að dyrastafnum með hendurnar i vösunum,
og hlustaði á. Þegar rokan hætti og frú Boulte
fór að berjast við sjálfa sig til að stilla sig
um að gráta, hló hann og glápti beint fram,
út ti) Dosenhrifjallanna.
— Er petta aílt og sumt? spurði hann. — -
Þakka þér fyrir, mig langaði bara til að vita
það .skilurðu.
— Hvað ætlar þú að gera? spurði hún grál-
andi.
— tíera? Ekki neitt. Hvað ætti ég svo sem
að gera? Drepa Kurell? Senda þig heim, eða
sækja um skilnað? Það tekur mig tvo daga að
fara riðandi til Narkara. Hann liló aftur og
hélt svo áfram: — Nei, en ég skal segja þér
hvað þú skalt gera. Þú skalt bjóða Kurell i
miðdegismutinn á morgun — nei, á fimtudag-
inn, þá liefirðu tima til að taka sainan dótið
þitt áður — og svo geturðu flúið með honum.
Eg gef þér drengskaparorð mitt um að ég skal
ekki elta ykkur.
Hann setti á sig einkennislnifuna og fór út
úr stofunni, og frú Boulte sat eftir og hugsaði
og hugsaði ]>angað til Ijósræma frá tunglinu
kom inn á gólfið. Hún hafði í augnabliks geðs-
hræringu gert sitt besta til að láta húsið hrynja
í rústir — en það vildi ekki hrynja. Hún
skyldi ekki manninn sinn heldur, og liún var
svo hrædd. Svo sló það hana hve hlægileg þcssi
óvenjulqga hreinskilni hennar var, og hún
skammaðist sín fyrir að þurfa að skrifa Kur-
ell og segja: „Eg varð brjáluð og hefi sagt frá