Fálkinn - 31.08.1951, Síða 6

6
FÁLKINN
HVAR ER EVA?
Framhaldssaga eftir H. COURTHS-MAHLER.
„Gunnar Broberg! Já, nú rennur
ljós upp fyrir mér, en þaö er nú
eiginlega heil eilífð, síðan við sá-
umst síðast. Alltaf tuttugu ár, er það
ekki?“
„Jú, það eru rétt tuttugu ár síðan.
En hvernig í ósköpunum stendur á
öllu þessu. Eg hélt, að þú værir
dáinn fyrir löngu. Svili þinn sagði
mér, að svo væri, þegar ég talaði
við hann fyrir nokkrum árum. Og
nú situr þú hér Ijóslifandi og ....“
Ilann leit vandræðalcga á mann-
inn, sem hann hafði staðið í svo
nánu sainbandi við á æskuárunum.
Henrik Joachim sneri sér að
einkaritara sínum og sagði:
„Hafið þér nokkuð á móti því
að borða einn i kvöld, Brown? Þessi
maður er æskuvinur minn og við
höfum margt til að skrafa saman
um. — Þú sest hérna hjá mér Gunn-
ar, ekki satt? Eg er ekki svo lítið
forvitinn að lieyra eitthvað frá
gamla landinu.“ ,
Herra Brown stóð strax upp og
Gunnar settist við borðið í hans
stað.
„Þér vegnar vel, Gunnar? Annað
verður ekki séð af útliti þínu,“
sagði Henrik Joachim og brosti.
„Já, ég þarf ekki að kvarta. Eg
á ágæta verslun. Fyrirtækið annast
útflutning og ég er hérna til þess að
koma í kring mikilli scndingu hing-
að til borgarinnar. Auðvitað hefir
líf mitt þó ekki verið eintómur dans
og leikur. Þeir eru fáir, sem baða
í rósum alla ævi. Eg hefi oft vorðið
að berjast hatramlega, þegar fyrir-
tækið hefir staðið höllum fæti, og
■—• það sem verra er — ég missti
son minn í skæðum inflúensufaraldri.
En tíminn læknar öll sár, því held
ég að minnsta kosti fram. En nú er
ég kominn á fastan grunn fjárhags-
lega, og að öðru léyti er fátt af
mér að segja. En þú ert mér stór
ráðgáta Henrik. Eg hafði heyrt, að
heimsfrægur fiðlusnillingur ætlaði
að halda hljómleika í borginni, og
hgfði tryggt mér aðgöngumiða. Eg
hefi ekki lagt alvcg á hilluna að
leika á fiðlu sjálfur í frístundum mín
um. Það var alls ekki svo sjaldan,
sem við lékum saman á fiðlu í gamla
daga eins og þú kannske mannst.
Þú varst að vísu alltaf duglegri, en
en áhuginn varir samt ennþá við
hjá mér. En þcgar ég heyrði fólk
Iivísla allt í kringum mig, þegar þú
gekkst inn í salinn: „Þetta er Hen-
rik Joachim!“ þá trúði ég ckki min-
um eigin eyrum. Eg hugsaði með
mér, að þetta væri enginn annar
en hinn gamli, góði vinur minn,
Henrik Malte!“
Hcnrik Joachim brosti.
„Fullt nafn mitt er Henrik Joa-
cliim Malte. En þegar ég kaus frem-
ur að fara að leika með þriðja flokks
tónlistarmönnum fyrir mörgum ár-
um en að deyja úr hungri, þá vildi
ég ekki gera það undir ættarnafni
mínu, en lét nægja að ðganga und-
ir skirnanöfnunum Henrik Joachim.
En þá byrjaði einmitt að ðbirta til
fyrir mér. Undir því nafni ávann
ég mér hylli og þess vegna hélt ég
jiví áfram. Þá ferðuðumst við um
óhollustu héruð Merico. Eg þoldi ckki
loftslagið og fékk hitasótt. Félagar
mínir urðu að skilja mig eftir. Þeg-
ar ég loksins komst burðu frá sjúkra-
húsinu, fór ég að leika á fiðluna á
götum úti við húsadyr. Fiðluna átti
ég ekki sjálfur. Eg hafði fengið
hana að láni hjá einum félaga mín-
um, sem vorkenndi mér. Eg hefi haft
þá ánægju að geta goldið honum
fyrir þá hjálpsemi siðar með rentum
og rcnturentum. — Jæja, ég gekk
þarna húsa á milli lengi vel.
Síðar fékk ég að leika öðéu hvoru
á kvikmyndahúsi og loks á opnu
hljómleikasvæði. Eg lék þar með
mörgum öðrum, en fékk að leika
einleik á hverju kvöldi. Vakti það
hrifningu áheyrenda. Eg komst þá
i kynni við auðugan listavin, föður
scinni konunnar minnar — liún var
að visu ekki orðin konan mín þá.
Þá hafði ég fyrir skömmu fengið
vitneskju um að fyrri konan mín
væri dáin. Hún hafði skrifað mér
og sagt, að systir sin væri nýlega
dáin úr illkynjuðum hálssjúkdómi.
sjálf hefir lnin sennilegast smitast
og misst lífsþhóttinn, því að næsta
hréf tl hennar fékk ég endursient
með utanáskriftinni: „Dáin“. Gamli
vinur. Það er þungbært að verða
fyrir sliku. Mér þótti ákaflega vænt
um liana, þó að ég færi frá henni
til annarrar heimsálfu til þess að
reyna að koma okkur á traustari
fjárhagsgrundvöll. Og loksins þegar
ég tók að eygja bjartari tima fram-
undan, þá komu þessar fréttir. Eg
vildi ekki trúa því og sneri mér til
lögregluyfirvaldanna, og loksins fékk
ég fréttina staðfesta með dánarvott-
orði. Það var þá satt, að Annalisa
var dáin. Þá skrifaði ég svila mín-
um til þess að grennslast nánar fyr-
ir um dauða hennar, en það bréf
kom líka aftur. Viðtakandi var sagð-
ur fluttur í burtu. Eg leitaði hugg-
unar við fiðluna og gegnum sorgina
fékk ég þann skóla, sem fullkomn-
aði mig. Nafn mitt fór að verða
þekkt og hljómleikar mínir voru
vel sóttir. Vafalaust hefir seinni
konan mín stuðlað mcira að þessum
framgangi minum en ég þá gerði
mér grein fyrir. í stuttu máli: Eg leit
aði huggunar í tónlistinni og náði
þar þroska listamannsins, sem aftur
varð til þess að ég vann hjarta þeirr
ar konu, sem liefir verið mér hinn
besti vinur og förunautur i Jífinu.
Hún var tónelsk fram í fingurgóma.
Engin manneskja hefir glætt meira
„hinn innri eld“ listamannsins í
blóði minu en hún. Hún leiðbeindi
mér á öllum hijómleikaferðum min-
um. Þegar ég var orðinn frægur
sem fiðluleikari, fór ég að semja
lög og það heppnaðist dável. Það
var eins og lífið vildi nú bæta mér
upp öll þau vonbrigði, sem ég áður
liafði orðið að þola. Eg var sólar-
megin í lífinu, þangað til seinni
konan mín dó. Sá missir hefir orðið
mér þungbær. Eftir það hefi ég
misst löngunina til þess að leika op-
inberlega. Eg hafði líka efni á, að
hætta þvi. Eg var orðinn rikur mað-
ur og settist í helgan stein á land-
setri mínu, sem er dagleið liéðan.
Það er aðeins örsjaldan, að ég held
hljómleika, og það er cinmitt i til-
efni slíkrar undantekningar, að ég
er nú staddur í Buenos Ayres. Mér
er nær að halda, að það verði síð-
ustu liljómleikarnir, sem ég lield.
En ég er mjög glaður yfir því, að ég
skyldi láta tilleiðast að leika opin-
berlega i þetta skipti, liar sem það
hefir leitt mig á fund góðs æsku-
vinar. Ef til vill kemst ég nú aftur
á sporið. Þú getur kannske sagt mér
eitthvað um það, sem hefir skeð
heima, meðan ég hefi verið í burtu.
Þú hittir svila minn, sagðir þú. Get-
urðu kannske sagt mér, hvers vegna
fyrri konan mín dó og hvers vegna
svili minn fékk ekki bréfið frá
mér?“
Gunnar Broberg liafði hlustað á
frásögnina mcð mikilli athygli. nú
horfði liann á vin sinn með ein-
kennlegu augnaráði og sagði:
„Já, Henrik, ég get frætt þig um
margt og það ýmislegt merkilegt.“
Siðan sagði liann honum, hvernig
Annalisa hafði lilíft honum við á-
hyggjum, en borið liær ein, þvi að
hún hafði ekki viljað íþyngja hon-
um um of. Hann lýsti úróa hennar
og kviða, þegar hún fékk ekkert
bréf frá honum. Það hefði sennilega
verið, þegar hann var veikur í Mex-
ico. Allt þetta og sorgin út af dauða
systur liennar, hefði eyðilagt heilsu
hennar svo, að hún hafði aðeins
lifað skamma stund eftir að hún
eignaðist dóttur.
Henrik hafði fölnað upp. Hann
hafði gripið fast um handlegg Gunn-
ars og hélt honum eins og í skrúf-
stykki.
„Og barnið, Gunnar, barnið!“
sagði hann hásum rómi.
„Barnjð? Það dafnaði ágætlega.
Svili þinn og seinni kona hans gátu
ekki fengið það af sér að senda það
á munaðarleysingjahæli. Þau tóku
hana að sér og liafa alið hana
upp scm sitt eigið barn.“
Henrik Malte skalf frá hvirfli til
ilja.
„Barn! Barn! Eg á dóttur — og
ég vissi það ekki! Og eitt ennþá
Gunnar! Segðu mér eitt ennþá! Er
barnið mitt á lifi?“
„Að því er ég best veit, Henrik,“
flýtti Gunnar sér að segja til þess
að róa hann. Hann komst sjálfur
við, er hann sá geðshræringu vinar
sins. Hann sagði honum nú allt það,
sem hann vissi um Evu. Stjúpfaðir-
inn væri dáinn, en hann vssi eklci
betur en að Eva byggi lijá stjúpmóð-
ir sinni, frú Fogt, i Sviss.
Henrik sat sem lamaður um stund.
Síðan kreppti hann hnefana á
krampakenndan liátt.
„Og allt þetta hefi ég ekki haft
húgmynd um! Eg á barn — dóttur
— og ég liefi aldrei séð hana. Lif
mitt hefir verið tómlegt og gleði-
snautt síðan seinni konan mín dó,
og nú frétti ég að ég á barn á lífi.
,Og ég hefi einmitt alltaf óskað mér
þess, að ég ætti barn! Juanita og ég
óskuðum þess ákaft að eignast barn.
En jiað gat ekki orðið. Það var eig-
inlcga eini skugginn á liamingju okk-
ar. Og allan þennan tíma hefi ég
átt barn á lífi, barnið hennar Önnu-
lisu. Fyrirgefðu, Gunnar, að ég er
ekki með sjálfum mér! Þetta kemur
svo óvænt.“
„Eg veit það, Henrik, og ég skil
lng. En jjetta er ekki of seint vitað,
Ilenrik. Þú getur hvenær sem er
sótt barnið j)itt.“
„Þú getur verið sannfærður um
l)að að jiví fyrr, sem ég gæti gert
það, þeim mun betra fyndist mér
])að. En jafnhliða j)eirri ósk skýtur
hræðilegum kviða upp í huga mér.
Er barnið mitt mér ekki ókunnugt?
Vill hún flytjast til min? Vill hún
yfirgefa stjúpmóður sína mín vegna.
Það er svo undarleg tilfinning að
vita það allt i einu, að maður eigi
dóttur á lífi, og mér mundi verða
það ofviða að taka því, ef hún
tæki mér ekki.
„Vertu ekki svona dapur i bragði,
Henrik! Það hlýtur að vera liægt
að byggja brú milli þín og barnsins
þíns! Ef svo væri, að hún vildi ekki
yfirgefa stjúpmóðurina, þá tækir
])ú hana með líka. Frú Fogt er
skynsöm og indæl manneskja.“
Henrik varpaði öndinni léttar og
þrýsti hönd vinar sins.
„Þú hefir rétt fyrir þér! Þakka
þér fyrir ráðlegginguna! Ef hún
veigrar sér við að fara með mér
hingað, ])á er heldur ekkert því til
fyrrstöðu að ég verði eftir hjá
henni. Eg væri fús til þess að stofna
heimili fyrir barnið mitt i hvaða
landi scm væri í Evrópu. Annars
er ég alveg ruglaður út af þessu,
elsku besti Gunnar minn. Þú verð-
ur að vera þolinmóðúr gagnvart
mér. En hugsaðu þér bara, ef ég
hefði ekki látið leiðast til að halda
þessa hljómleika, ef þú liefðir ekki
verið staddur hérna af tilviljun og
ef ég hefði borðað uppi i herberg-
inu mínu, en ekki liérna niðri, eins
og venjulega þá hefði ég sennilega
aldrei fengið að vita að ég ætti
dóttur.“
Hann sat þögull eitt augnablik,
síðan kallaði hann á þjón og bað
hann fyrir skilaboð til herra Brown.
Eftir augnablik kom einkaritarinn.
„Hlustið þér nú á, Brown. Eg hefi
fengið fréttir, sem valda þvi, að ég
verð að fara til Sviss undir eins.
Beynið þér að komast að þvi hve-
nær næsta skip fer til Evrópu. Ef
það fer á morgun, þá verður að af-
lýsa hljómleikunum. John verður að
undrbúa allt undr ferð okkar. Látið
mig svo strax vita, hvenær næsta
skip fer og pantið farmiða fyrir
yður, John og mig. Þér vitið hvern-
ig ég vil hafa það. Verið þér nú
fljótir!“
Brown virtist alls ekkert undr-
andi, rvorki á hinn fljótráðu á-
kvörðun húsbóndans né asanum. Þess
vegna hneigði hann sig áðeins og
gekk burt.
Henrik Malte hlustaði á við sinn
góða stund ennþá. Hann hafði nú
fengið betri stjórn á tilfinningum
sínum ok hlustaði rólekur á fráá-
sagnir af ýmsum smáatriðum. Þeir
ræddust ennþá við þegar Brown
kom aftur.
„Kap Polonia fer ekki á morgun,
heldur hinn daginn kl. 7 að morgni.“
„Kap Poloina" var stærsta og
besta gufuskipið sem sigldi á þess-
ari leið. Brown var búinn að kaupa
farmiða og segja John að undirbúa
ferðina. Hótelstjóranum hafði verið
tilkynnt, að Henrik Joachim mundi
fara um borð annað kvöld strax eft-
ir hljómleikana, cn ekki dveljas á
gisttihúsinu u mnóttina.