Fálkinn - 04.04.1952, Page 3

FÁLKINN
3
\
KONUNGSHEIMSÓKN í DANMÖRKU.
Sænsku konungshjónunum var mjög vel tekið í Danmörku, er þau heimsóttu nýlega. Mgnd-
in er frá móttökunum í Kaupmannahöfn.Gustaf Adolf og Friðrik konungur eru í fremri
vagninum, en Louise drottning og Ingrid drottning í þeim aftari.
hórður horsteinsson á Sæbóli, hrepp-
stjóri í Kópavogshreppi, varð fimmt-
ugur 29. mars s.I. / tilefni afmœlis-
ins hefir Guðm. G. Hagalin skrifað
ævisögu hans.
Elizabeth II. Englandsdrottning.
Philip prins.
drottningarmaður 500 þúsund krón-
ur, en það voru gullkrónur. Philip
fær margfalt hærri krónutölu.
Charles litli prins er nú orðinn
ríkiserfingi og fær þess vegna sér-
stök laun, en þau verða varla nema
rúml. 200.000 kr. En hann er svo
ungur að liann er ekki einu sinni far
inn að fara í bíó, og ætti því að
geta lagt upp, enda er hann sjálf-
sagt á ókeypis fæði hjá mömmu
sinni. Sem krónprins og hertogi af
Cornwall á hann samkvæmt göml-
um reglum kröfu á tuttugu sinnum
hærri upphæð. Hertoginn af Glou-
cester er á sérstökum launum en
hefir haft rúmlega 400 þús. kr.
launaviðbót á síðustu árum vegna
j)ess að hann varð að taka á sig
ýrnsar opinberar skyldur í veikind-
um bróður síns. Nú missir hann
þessa aukaþóknun aftur, ef Elizabetli
þarf ekki á honum að lialda.
En hún mun ætla að notast við
Philip sinn til skrafs og ráðagerða.
Hún hefir þegar forframað liann
þegjandi og gert liann að „fremsta
manni rikisins". en það heiti bar
hertoginn af Gloucester eftir frá-
fall bróður hans. Hann varð her-
togi næstur á eftir Georg bróður sín-
um og næstur kom hertoginn af Kent
yngsti bróðirinn, sem fórst í flug-
slysi á leið til íslands á stríðsárun-
um. Sonur hans erfði hertogatitil hans
Næstur varð Edward konungur her-
togi af Wales. Og loks var Philip
liinn gríski prins hertogi af Edin-
burgh 1947 er hann giftist Eliza-
betliu. Að réttu lagi var liann þvi
sá fjórði í tignarröðinni áður en
Elizabeth setti liann i öndvegið.
Það er d/rt að vera konungur
George VI var á „sultarlaunum“.
Georg VI., scm nú er fallinn frá,
er talinn hafa haft verri launakjör
en flestir þjóðhöfðingjar og tekjur
konungsfjölskyldunnar cru ekki
nærri eins ríflegar og halda mætti,
þegar litið er á allt hið ytra prjál,
sem embættinu fylgir.
Talið í íslenskum krónum hafði
Georg VI. um 18,3 milljónir í kon-
ungsmötu, ekkjudrottningin kringum
2,3 milljónir, Elizabeth þáverandi
prinsessa 1,8 milljón, Pliiliph prins,
maður hennar 450 þúsund og Mar-
garet prinsessa 230 þúsund ísl.
krónur.
Ivonungsmata Georgs var u m2.3
milljón krónum lægri en Edwards
VIII. bróður lians liafði verið og þó
höfðu peningar rýrnað í verði. Mest-
ur hluti konungsmötunnar fer í laun
og framfæri hirðarinnar, sem kon-
ungur verður að borga sjálfur. Ilann
liafði ekki afgangs nema rúmar
fjórar milljónir handa sjálfum sér.
Af þessu fé varð hann að greiða
viðhald og rekstur halla sinna, Bal-
moral og Sandringham og kosta
eldi veðhlaupahesta sinna. Og svo
„persónulegar þarfir“, en til þessa
teljast gjafir til ýmissa stol'nana, ein-
staklinga og fyrirtækja. Hertoginn
af Windsor segir frá því í endur-
ininningum sínum, að bróðir hans
liafi orðið að gæta mestu sparsemi,
til að láta launin hrökkva. Þvi að það
er siður að ríkjandi konungur nýt-
ur ekki tekna af eignum krúnunnar
en verður að kosta viðhald þeirra.
Eitt af fyrstu verkum Elízabethar
cr að skrifa stjórninni bréf og af-
sala sér þessum tekjum, eins og fyr-
irrennarar hennar hfaa gert. En í
sama bréfi fer hún þess á leit, að
stjórnin sjái henni fyrir sómasam-
legu lifsuppihaldi. Þessar tekjur sem
hún afsalar sér eru ekki smáræði,
sjálfsagt um 80 milljón krónur á ári,
með núgildandi verðlagi. Það eru
einkum tekjur konungsbúanna, sem
hleypa þessu fram. Drottningin tap-
ar því iniklu fé á þvi að taka ekki
launin „í fríðu“, eins og konung-
arnir gerðu forðum, þvi að allur
kostnaður af konungshúsinu nemur
ekki nema um 40 milljón krónum.
Nú kemur lil kasta Parlaments-
ins að ákveða drottningu og drottn-
ingarmanni laun, en það hefir þing-
ið ekki gert í 112 ár, síðan Victoria
drottning giftist. Þá fékk Albert
KONUNGUR SÆMDUR GULLMERKI.
25. mars varð sögulegur dagurfgrir háskóla Kaupmannahafn-
ar, því að þá var konungur í fgrsta sinn sæmdur heiðurs-
merki skólans úr gulli fgrir skerf sinn í þágu vísinda. Kon-
ungurinn var Gusiaf Adolf, og sést hann hér við hlið háskóla-
rektorsins, prófessors II. N. Ilansen.