Fálkinn - 25.09.1953, Síða 5

FÁLKINN
5
um fleng í kvikrayndum þeirra ára,
og unga piltinum frá Austur-I.ondon
fannst þaS frekar brjálæðiskennt en
skeraratilegt.
Honum leið illa og botnaði ekki í
neinu, þar sem hann stóð á sviSinu
í diplomatfrakka, raeS pípuhatt, ein-
glirni og snúið og smurt franskt
yfirskegg. Iif þaS var þetta, sem liann
bafSi komiS austan yfir Atlantshaf
til aS taka þátt i, þá var honum ekki
á móti skapi aS komast austur yfir
aftur, því aS liann var sannfærSur
um aS svona „list“ væri ekki viS
sitt liæfi.
Og Mack Sennet, hinn mikli skop-
leikakóngur kvikmyndanna, var líka
í þann veginn aS iSrast eftir aS hann
liefði ráðiS Chaplin og tekiS liann
aS sér.
En þá var það að Chaplin „fann
sitt eigi'ð iag“ — snögglega og af tii-
viljun.
Ilonum var falið að taka á sig
gervi, sem væri verulega gaman að.
Hann leitaði i fatageymslunni og
fann stórar buxur, fiata, langa stíg-
vélagarma og bambusprik, setti á sig
ofuriítið yfirskegg og kórónaði svo
verkið nieð liörðum hatti, sem var
að minnsta kosti tveimur númerum
of iítill honum. í þessum skrúða hóf
hann lífsferii iitla mannsins, sem á
virðulegan bátt lýsir yfir sinni ó-
skeikanlegu réttlætiskennd í þeirri
vondu veröid, sem virðist aðeins
hafa eitt markmið: að drepa í honum
lífslogann," kyrkja í honum góð-
mennskuna og hafa hann undir í
baráttunni fyrir hugsjónunum.
Chaplin sigrar.
í þessum görmum réðst hann í vík-
ing til að bcrjast við dreka og bjarga
ungum meyjum. En í fyrstu voru drek-
arnir honum erfiðir, og meyjarnar ef-
uðust um hann. Mabel Normand, hin
fagra, var ein þeirra sem efaðist. Hún
var Vanadís þeirra tíma á hvita tjald-
inu og hafði ágæta kýmnigáfu. Það
var ekkert ástafjas milli þeirra, en
samt sem áður hafði hún mikil áhrif
á hann, sem kona. Hún hafði reynsl-
una og hún var dugleg og beitti sér
óspart til aS kenna Chaplin tækni og
vélabrögð hinnar nýju þöglu iistar.
Og á næstu tveimur árum, fyrst und-
ir umsjá Mabei Normand, siðan Mack
Sennets og loks í eigin hlutverkum
mynda sem hann samdi og stjórnaði
sjáifur— sigraði Chaplin og hlaut bæði
heimsfrægð og auð.
Chaplin-sóttin ^laug eins og eldur í
sinu um allan heim. Hatturinn hans
og yfirskeggið, bambusprikið, vagg-
andi göngulagið og raunalega brosið
var stæit alis staðar, ekki aðeins á
leiksviðinu heldur meðal krakkanna
á götunum i New York, London, París
og Berlín.
Árið 1916 var Chaplin orðinn 27
ára og hafði 2000 steriingspunda tekj-
ur á viku — tvö þúsund pund á viku,
og skattar þekktust ekki á svipaðan
liátt og nú. IÞaS var ekki óefnilegt að
ná í svona gróðamann og giftast hon-
urn! Og svona frægan! Hann var iik-
legur til að verða útgengilegur ú hjú-
skaparmarkaðinum.
Allir sem muna fyrri heimsstyrj-
(ildina minnast líka kvikmyndarinnar
„Byssa um öxl“, þar sem Chaplin er
að flækjast milli óvinaherjanna og
snýr að lokum á sjálfan keisarann
og krónprinsinn. Þegar þessi mynd var
fuiigerð var lialdið stóreflis sam-
kvæmi, og það var þar sem Chaplin
hilti bláeyga, ljóshærða undurfagra
mey, sextán ára. Chaplin blossaði upp
af ást.
Við heimkomnna ttl Teherao.
Soraya íransdrottning er nú komin h.'im til Teheran frá Róm eftir stutta dvöl þar. Eins og kunnugt er flýði
hún land með manni sínum fyrir skönmu, en fylgdi honum ekki heim aftur, þegar keisarasinnar kvöddu hann
heim eftir byltinguna í íran. Drottningin sést hér á leiðinni til flugstöðvarbyggingarinnar í Teheran. Múgur
og margmenni var þar saman kominn, og ábyrgir aðilar höfðu mikinn viðbúnað, því að ekki var laust við, að
þeir óttuðust tilræði við drottninguna.
Drauðdkötturinn
ti tndonej
í kgl. bókasafninu i Kaupmanna-
liöfn er eftirtektarverð skýrsla frá
Eilert Hagerun, biskupi i Niðarósi,
um ýmsa fyrirburði sem gerðust á
Andanesi. En KeimildarmaSur biskups
er prófasturinn Jens Hveding. Bisk-
upinn segir svo frá:
Um Bartólomeusmessu 1722 varð
bóndinn Rafn Stefán Olsen fyrir kyn-
iegum ofsóknum.
Um miðjar nætur heyrðusl bylm-
ingshögg kringum bæjarlnisin, svo að
kýrnar trylltust og hlupu út á tún.
(Kýr voru ekki hýstar á nóttinni um
það leyti árs í þá daga).
Daginn eftir þegar fólkið liengdi
matarpottana yi'ir eldinn var fisk og
súpu hrært saman af ósýnilegum
höndum, sem lirærðu í pottunum og
gerðu matinn óætan. Og matarskálun-
um var velt á borðunum meðan verið
var að lesa borðbænina. Samtímis
Hún liét Mildr.ed Harris og var dóttir
fatageymslukonúnnar í kvikmynda-
stofnuninni. Mildred liafði aiist uþp
milli kvikmyndaleiktjaldanna. Þegar
hún var níu ára hafði henni verið fai-
ið fyrsta hiutverkið. SíSar hafði hún
lcikið nokkrar uppkomnar stúlkur.
Næsta blað segir frá hvcrnig fór
milli Mildred og Chaplins.
þessu sá heimilisfólkiS einhverja veru
í ijóragatinu á mæninum. Var hún
svipuð ketti. Þessi ári kastaði steín-
um og viðarkubbum niður i stofuna,
og urðu allir hræddir, sem voniegt
var.
Þegar fólk læsti niðri askana voru
hirslurnar brotnar upp og öskunum
])eytt í allar áttir, en þó undarlegt
mætti heita hlutust ekki slys af þessu.
Fólk fór nú að spyrja „andann“
hver hann væri, hvort'hann væri frá
guði eða djöflinum. En veran svaraði
alltaf sömu orðunum og töluð voru,
eins og bergmál. Þó heyrðist aS rödd-
in var veik eins og í barni.
Stjúpsonur bóndans, sem Eriingur
iiét, fór á fætur til að kveikja upp
eld á hlóðunum einn morguninn. Þá
kom andinn í kattar líki og með feyki-
langa rófu og skreið ofan í kistu, sem
stóð þarna. Erlendur var ekki seinn
á sér og skeilti kistunni í iás og hugð-
ist brenna hana og útrýma þannig
kvikindinu. En í sömu svifum sér
liann að kötturinn er kominn upp á
hillu og glottir.
í annað skipti skreið kötturinn of-
an í sokk, sem hékk tii þurrks við
reykháfinn. Erlendur þreif sokkinn
og bróðir iians grípur öxi og heggur
á sokkinn, því að eitthvað virtist vera
i honum. En þegar þeir höfðu marg-
liöggið sokkinn sáu þeir köttinn sitja
í ljóragatinu.
Daginn eftir voru þil barin og
tunnur, kcröld og kirnur Urotið í spón
fyrir augunum á heimafólkinu.
Ef einhver ætlaði að les’a i bók
slökknaSi þegar í stað á ljósinu. Sandi
var þeytt og vatni skvett í andlitið
á fólkinu. Og þegar verið var að
draga heim hey utan af engjum, á
sleða sem til þess var ætiaður, varð
hann allt i einu svo þungur í drætti
að ekki var hægt að mjaka honum.
Um veturinn gerðist það að fólkið
ætlaði að aka sleða, en hann komst
ekki úr sporunum fyrir íhlaupum. En
skammt frá var besta færi.
Einu sinni er bók og bandhnykill
lá á borðinu tók draugurinn bókina
og fór að vinda bandinu á hana. Svo
fleygði hann bókinni í húsbóndann,
sem iá uppi í rúmi, en hélt sjálfur
í hnykilinn. Þetta endurtók sig livað
eftir annað en loks spratt maðurinn
upp og ætlaði að reyna að reka ó-
fétið út. En þá var maðurinn lam-
inn með sófii. Draugurinn barði og
barði uns maðurinn náði af honum
sóflinum. Þá hvarf andinn.
Oft birtist hann í skrýmslislíki úti
á túninu. Það var svipað lcú eða hesti,
en var líka í annarra dýra líki. Stund-
um þegar hjónin lágu i rúminu var
stráð yfir þau sandi, og eins þegar
þau voru að matast.
Þetta hélst ]>angað til í mai vorið
eftir. Þá heyrðust aftur bylmings-
högg, þakinu var lyft af liúsinu, sveif
það i lausu lofti um stund en fór svo
á sinn stað aftur. Siðar heyrðust aft-
ur læti, svo mikii að fóik kom hlaup-
andi af næstu bæjum. Sýndist þvi
skinnpoki koma svífandi frá bænum
og út á tún. En eftir það varð draugs-
ins ekki vart. Og sama ári.ð dó bónd-
inn á bænum. *
COLA
(Spurj VKVKK