Fálkinn - 26.11.1953, Page 3

FÁLKINN
3
Onassis heitir hann — Aristoteles Sokrates Onassis. Af grísku bergi brot-
inn. Sonur kaupmanns, sem Tyrkir drápu í Smyrna. Hann kom
fótunum undir sig í Ameríku. Byrjaði sem léttadrengur á gistihúsi í Buenos
Ayres, en er nú einn ríkasti maður í hcimi og á fleiri skip en nokkur
annar maður. Eigandi 91 olíuflutningaskips og 19 hvalfangara, halla, flug-
véla, bíla o. s. frv. Nýlega hljóp af stokkunum í Hamborg 45.909 smálesta
olíuflutningaskip — hið stærsta í heimi — og það hlaut nafnið „Tina
Onassis“. Það er því alnafna konu milljónamæringsins, sem þið sjáið
hér á myndinni með manninum, sem kom Evrópu á annan endann í sumar,
er hann keypti spilavítið í Monte Carlo, sem rambað hefir á barmi gjald-
þrots um nokkurra ára skeið. Er nýtt blómáskeið í sögu .spilabankans í
uppsiglingu undir stjórn mannsjns, aem allt leikur í lyndi fyrir —
milljónamæringsins Onassis?
Hann heypti Nonte (orlo
EF ségja ætli ýtarlega frá ævi
Aristotelesar Onassis þau iþrjátiu ár-
in, sem hann liefir fetað sig greiðlega
áfram til auðs og valda — og ham-
ingju, þá yrði það stór hók. Og hvern-
ig ælli að raða efninu niður? Maður-
inn héfir ótal járn i eldinum samtímis
og skréppur daglega i einkaflugvél
milli landa — jafnvel heimsálfa — lil
að líta eftir fyrirtækjum sínum.
Árið 1920 hvarf Onassis af æsku-
slóðum sínum og sagði: „Aldrei sný
ég aftur til Smyrna“. Hann vnr 10 ára
gamall j)á og einstæðingur í veröld-
inni. Þegar hersveitir Kemals pasja
lögðu undir sig Smyrna-hérað í
Litlu-Asíu, fékk gríska þjóðarbrotið
engin grið. Foreldrar Onassis og syst-
ir létu lífið.
Síðustu skihlingum sínum varði
Onassis til jiess að komast með gömlu
vöruflutningaskipi til Argentínu. Far-
angurslaus og í steikjandi hita stcig
hann þar á land og fór að sviþkst um
eftir starfi. Hann lcomst að sem létta-
drengur á gistihúsi og var þar síðan
simavörður.
En Onassis var lil annars starfa í
þennan heim borinn. Áður en mörg
ár iiðu, skaut upp nýju nafni í tóhaks-
versluninni i Buenos Ayres: Aristotel-
es Sokrates Onassis. Hann hafðí tekið
upp þráðinn, sem faðir hans varð að
leggja frá sér. Árið 1929 var banlca--
innstæða hins duglega, unga manns
orðin 180 þús. dollarar.
Onassis tengdist aftur nánum bönd-
um við þjóðerni sitt, er hann aflaði
sér aftur grisks rikisborgararéttar og
varð ræðismaður Grikkja í Buenos
Ayres. Þá var það, að augu hans opn-
tiðust fyrir siglingum. Þar sá hann
framtíðarmöguleika blasa við, einmitt
þegar heimskreppan drap dug úr eig-
endum flestra iitgerðarfélaga. Hann
keypti 0 vöruflutningsskip fyrir 20.
000' doilara af kanadískum útgerðar-
mönnum, sem voru i fjárkröggum.
Nokkrum árum áður höfðu sömu
skip kostað 12 milljónir dollara.
Fimm árum síðar lét Onassis smíða
fyrir sig 15 þús. tonna olíuflutninga-
skip i Svíþjóð og varð fyrsti Grikkinn,
sem lagði út i olíuviðskipli á heims-
mælikvarða.
Svo kom siðari heimsstyrjöldin.
Floti Onassis var orðinn 46 skip.
Hann leigði Bandamönnum þau fyrir
allgóða þóknun. Þegar leið að striðs-
lokum, hugsaði hann mál sitt vandlega
og ha.fði 'gert sér ákveðna áætlun, er
friður komst á. Þegar ameriska risa-
fyrirtækið Betlehem Stecl retlaði að
loka skipasmíðastöðvum sínum, hirlist
hinn lávaxni Grilcki á skrifstofum
þess ag pantaði smiðí á fyrsta oliu-
flutningaskipinu, sem hyggt var í
Bandarikjunum eftir stríð. Pöntunin
hljóðaði upp á 6 20.000 tonna slcip,
sem kostuðu 34 milljónir dollara.
Onassis kom á fót viðskiptafyrir-
tækjum i París, Montevideo, N'ew York
og Aþenu. Og svo fékk hann allt i einu
áhuga á hvalveiðum. Þjóðverjar máttu
þá ekki smíða hvalveiðiskip fyrir sig
cða stunda hvalveiðar, en það varð
einmitt til þess að Onassis lét smiða
marga hvalfangara sína þar og réð
næstum því eingöngu Þjóðverja á skip-
in. Þó hafði hann keypt hvalveiðiskip
vestanhafs fyrir 40 milljónir.
Sem aðaleigandi 30 skipafélaga,
undir fánum 5 ])jóða, hcfir Onassis
skrifstofur í öllum stórhorgum heims.
Þar sem oliuflutningar frá nálægari
Austurlöndum til landa í Norður-Ev-
rópu voru orðnir snar þáttur i starfs-
sviði hans, urðu aðalbækistöðvar hans
i Genua og Marscille. Og svo fór hann
að svipast um eftir góðum samastað
til ibúðar við Miðjarðarhafið. Ilann
fékk brátt augastað á vetrariþróttn-
höllinni i Monaco, sem staðið hefir
auð í mörg ár. En ráðendur húseigna
þar í landi höfnuðu hón lians. (Eitt
féiag —i Bains de Mer — ræður flcst-
um byggingum dvergríkisins).
En Onassis var ekki af baki dott-
inn. Hann brá sér á fund vinar síns,
Bainers prins i Monaco, og fékk þær
fréttir, a‘^ yfir 3 milljón króna halli
væri árlega á rekstri spilahankans,
sem eitt sinn var mesti fjársjóður
ríkisins. „Sá dagur kemur, að ])ér
verðið að selja/1 sagði hann. .
Nú er liðinn 'sá tími, þegar slagæð
heimsins lá um Monte Carlo og þjóð-
höfðingjar og auðkýfingar dvöldust
þar langdvölum og gullið flóði um göt-
ur dvergrikisins. Allar tilraunir til
þess að draga að bandaríska auðjöfra
eftir stríð hafa misheppnast. Þangað
koma nú engir V'ina gamlar konur
með strútsfjaðrir — leifar gamalla
tima — og „blankir“ ferðamenn í
hópferðabifreiðum.
Smám saman kom Onassis sér inn-
undir hjá prinsinum, og um alllangt
skeið hefir það legið í loftinu, að tíð-
inda væri að vænta af þcim vettvangi.
Onassis er eklú vaniy að eyða dýr-
mætum tima lil einskis. f sumar, sem
leið, stofnaði hann lil ýmiss konar
skemmtana í Monte Carlo, og lífsvott-
ur fór að færast i hina dauðu borg.
Stórkarlarnir. sem áður fyur höfðu
átt drjúgan skilding.í spilabankanum,
en höfðu smátt og smátt dregið það
til sín, fóru aftur að sækjast eftir
hlutahréfum í fyrirtækinu. En það var
orðið um seinan. Onassis hafði tryggt
sér og „leppum" sinum öruggan
meirihluta hak við tjöldin og fengið
hlessun furstans á framtíðarfyrirætl-
unum sínum.
„Hér skal ég kveikja líf,“ tilkynnir
hinn nýi húshóndi í spilabnnkanum
og þessi vetur og næsta sumar verða
prófsteinninn á það, hvorl honum
tekst j)að sem annað, er hann tekur
sér fyrir hcndur.
En Monte Carlo er ekki allt fyrir
Onassis. Hann ætlar að verða „kon-
ungur hafsins" enn um skeið. Christ-
ina dóltir hans skírði nýlega 45.000
smálesta olíuflulningaskip, sem smíð-
að var fyrir hann í Hamborg. „Tina
Onassis“ heitir skipið, í höfuðið á
konunni hans. Tvö önnur 45.000 tonna
skip eru i pöntun, svo að Onassis
virðist ekki ætla að draga járnin úr
eldinum að sinni.
Eftir stórkostlega veislu á lúxus-
hótclinu „Vier Jahreszeitcn" i Ilam-
horg i tilefni skírnarinnar á skipinu
Tina Onassis, Iiélt fjölskyldan, sem
nú er talin sú auðugasta í Evrópu,
suður á Bláströndina, jiar sem þau
eiga íhurðarmikið heimili i ævintýra-
höllinni Chateau de la Cröe hjá
Cannes.
Onassis — einn ríkasti maður
heimsins, lilt þekktur fyrir örfáum
árum — er ólikur flestum öðrum
milljónamæringum heimsins: Hann er
hamingjusamur og síkáUir.
Ný húsakynni Máls og menningair
Nýr bókaflokkur Máls og menning-
ar — níu bækur — konm iit fyrir síð-
ustu helgi, en þá var cinnig opnuð
ný bókabúð félagsins á Skólavörðu-
stig 21. Framkvæmdastjóri félagsins,
Kristinn Andrésson, skýrði þá frá því,
oð stofnað hefði verið hlutafélagið
„Vegamót" í þvi skyni að kai|Oa eða
reisa hús fyrir framtíðarstarfsemi
Máls og menningar. Félagið hefir nú
þegar fest kaup á húsunum Laugaveg
18 og Vegamótastíg 5.
í hinum nýja bókaflokki Máls og
menningar eru eftirtaldar bækur:
Vestlendingar, eftir Liiðvik Kristjáns-
son, íslenska þjóðveldið, eftir Björn
Þorsteinsson, Ef sverð jiitt er stutt,
eftir Agnar Þórðarson, Hliðarbræður,
eftir Eyjólf Guðmundsson, Ljóðaþýð-
ingar, eftir Helga Hálfdánarson, írsk-
ar fornsögur, er Hermann Pálsson
hefir valið og þýtl, bók um Chaplin,
Lífið hiður, eftir Pjotr Pavenko, og
Talað við dýrin, cftir Konrad Z.
Lorenz.
Ilin nýju húsakynni bókaverslunarinnar.