Fálkinn - 29.01.1954, Síða 5

FÁLKINN
5
picadores ríðandi og með langar
lensur — allir eru þessi menn skart-
klæddir, svo að fylkingin er glæsileg.
Og loks kemur kerran, með þremur
bjölluhestunum fyrir; hún er notuð til
að flytja nautin burt, jafnóðum og
þau eru drepin. Eftir kerrunni koma
margir „sandmenn“, sem eiga að raka
yfir sandinn á sviðinu og koma öllu
í lag eftir liverja viðureign.
LEIKURINN — ATIÐ.
Þessi skrúðganga hverfur aftur af
sviðinu og það er autt. Þá gefur leik-
stjórinn merki með vasaklút og nautið
kemur inn og fær ofbirtu í augun af
sólinni. Matadorinn og toreadorarnir
horfa á það úr felustað bak við girð-
inguna, sem er kringum sviðið, og
athuga hvernig skapi það múni vera
i. Svo ganga þeir fram gegn nautinu
með capa sina í vinstri liendi — það
eru herðaskjól, rauð á ytra l)orði en
sitrónugul að innan — og veifa dul-
unni og erta nautið, sem þegar er orð-
ið æst. 'Því að á sviranum á því er
ofurlítil slaufa með litum mannsins,
sem ól nautið upp. En hún er fest
með tituprjón, sem rekinn liefir verið
á kaf gegnum skinnið.
Nautið ólmast en toreadorinn veifar
capa eftir ákveðnum leikreglum, sem
kallaðar eru veronica. Bolinn stangar
— en alltaf í duluna, sem verið er að
veifa. Maðurinn víkur sér undan og
þetta virðist líkast listdansi, og er
besti þátturinn i öllu atinu. Það virð-
ist vera teikur, en krefst mikillar fimi
og kunnátta af toreadorsins hálfu.
Nú heyrist blásið í túðra og aftur
veifar leikstjórinn hvíta vasaklútnum.
Og nú koma picadores inn riðandi,
með tensurnar.
Þeir eiga ekki að vega að nautinu
og verða að tialda sig á útjaðri leik-
sviðsins og bíða eftir að nautið ráðist
á hestana þeirra. Þessir hestar eru oft
blindir, en ef svo er ekki eru lilífar
hafðar fyrir augum þeirra, svo að þeir
sjái aðeins beint framundan sér.
Nautið reynir að stanga hestinn í
kviðinn og oft rifu nautin hupp eða
magál hestsins sundur svo að innyflin
féllu út. En nú eru korkhlífar hafðar
til að fyrirbyggja þelta. Korkið þvæl-
ist fyrir hornunum svo að hestinn
skaðar ekki. En meðan nautið er að
stanga hestinn rekur picadorinn lens-
una í hálsinn á nautinu, svo að blóðið
vellur út. Þessi blóðtaka dregur úr
viðnámi nautsins undir bardagann
sjálfan. Ekki má nautinu þó blæða
of mikið, því að þá ætlar fótkið vitlaust
að verða og heimtar að picadorinn
sé rekinn út. Sumir matadorar sleppa
þessum þætti og drepa nautið án þess
að þvi hafi verið „tekið blóð“. Svo
var t. d. um Manuel Rodriguez, hinn
„ódauðlega matador" sem kallaður
var, en þó beið bana á leiksviðinu
sumarið 1947, aðeins rúmlega þrítugr
ur. Hann hafði um hálfa aðra milljón
peseta árstekjur, cða nær 700.000
krónur.
Hinn viðbjóðslegi leikur picador-
anna stendur aðeins nokkrar mínút-
ur og nú heyrist lúður gjalla á ný
og matadorinn fer aftur að erta naut-
ið með capa sinni. En nú kemur mað-
ur hlaupandi beint á móti nautinu
með tvö marglit spjót, tioppar upp
og kastar þeim háðum þannig að þau
standa föst i' hryggnum á bola, og
vindur sér svo til hliðar. Stundum
leikur matadorinn þetta tilutverk
sjálfur, en það er hættulegt, því að
ef nokkru skeikar lendir maðurinn
milli hornanna á nautinu og þá er
dauðinn vís. Stundum kasta þrir menn
— banderitlos — spjótum í nautið
CLARK GABLE OG KONURNAR HANS — II. GREIN.
Clark Qablc
og Carolc Combard
liver eftir annan, svo að þau verða
atls sex.
EINVÍGIÐ.
Og loksins nú er nautið talið nægi-
lega búið undir síðustu viðureignina.
Grafhljóð er hjá áhorfendaskaranum.
Og nú kemlir matadoriiin fram og er
aleinn á sviðinu, með nautinu. Hann
heldur á hárauðum dúk — muteta —
sem vafinn er um lítið sverð. En það
er ekki þetta sverð sem hann drepur
nautið með, heldur eins konar teikfang
til að prófa nautið með.
Nautið er orðið dasað eftir það sem
á undan er gengið, en ræðst samt
beint að óvini sinum, sem er óspar á
að leika atls konar tistir til að vekja
hrifningu áhorfendanna. Stundum
gengur liann beint á móti nautinu, og
lieldur dulunni fyrir aftan bak, en á
síðustu stundu snarast hann lil liliðar
og tætur duluna blakta framan í bota.
Stundur stendur matadorinn á hnján-
um og leikur sama leik, því að nautið
ræðst alltaf á rauðu duluna.
Nú tíður að leikstokum. Matadorinn
fleygir litla sverðinu og toreadorinn
réttir lionum stóra kesju. Hann vefur
„muletunni" um hana, hátíðlegur.
Fólkið heimtar hljóðfæraslátt. Og i
takt við tagið gengur matadorinn fram
á móti nautinu, miðar kesjunni og
tekur duluna í vinstri hönd. Hann
tyllir sér á tær, færir sig skref áfram
og rekur svo sverðið í ákveðinn blett
milli bóganna á nautinu. Ef matador-
inn hittir rétt og rekur sverðið nógu
djúpt á það að lenda i hjarta nauts-
ins. En það er ekki alttaf sem þetta
tekst í fyrsta sinn, en þá verður hann
að draga sverðið út, en fær nýtt sverð
fyrir næstu atlögu. Ef matadornum
mistekst oft verður fólkið fokreitt og
fer að æpa og blístra að matadornum
en klappar fyrir nautinu! Stundum
heldur það áfram að klappa fyrir því
eftir að búið er að murka úr þvi tífið,
og kastar rósum á skrokkinn þegar
honum er ekið út á kerrunni.
En oftast er það matadorinn, sem
fær klappið. Og ef hann hefir staðið
sig vel, stingur leikstjórinn upp á að
honum sé sérstakur sómi sýndur: að
hann fái halann eða annað eyrað af
nautinu! Áhorfendum finnst það
stundum of títið, og heimtar að hann
fái bæði eyrun! — Og meðan verið
er að aka nautsskrokknum út gengur
matadorinn hringinn kringum leik-
sviðið og lófaklapp dynur.
Svo er rakað yfir sandinn og næsta
naut kemur inn. *
— Eruð það þér, sem hafið pantað
lestrarlampa . ... ?
Dómarinn: — Þér hafið stolið bux-
um af manni sem var að baða sig.
Hafið þér nokkrar málsbætur?
Sakborningur: — Já, herra dómari.
Það var bannað að baða sig þarna.
ÞAU hittust árið 1936, eftir að Clark
og Rliea Langman voru skilin að borði
og sæng. Það kostaði Gable hálfa aðra
milljón dollara samtals. Skaðabætur
til Rheu og þóknun til málaflutnings-
manna. Clark var orðinn leiður á öllu
liessu málaþrasi og vildi fá frið, tivað
sem það kostaði. Ekki sist vegna
Carole.
Konungur kvikmyndanna.
Carole Lombard, tjóshærð og lífs-
gtöð, hafði gersigrað „konunginn af
Holtywood", eins og hann tiét nú.
Krýningin fór fram 1938, um leið og
Myrna Loy var krýnd drottning. Hún
átti fullt í fangi með að verja drottn-
ingartitil sinn eftir á, fyrir keppinaut-
um eins og Joan Crawford og Greer
Garson, en enginn gat keppt við Clark,
og í rauninni ber hann konungsheit-
ið ennþá.
Clark var ekkert hrifinn af konungs-
titlinum og var jafnvel illa við liann.
Og hann ætlaði að ganga af göflunum
einn morguninn er hann kom i bún-
ingsherbergið sitt og sá að það var
tjaldað með rauðu og gullið hásæti
komið að tiorðinu og veldissproti í
stórri blómakörfu. Vinur lians Spencer
Tracy, sem átti upptökin að þessu.
varð að fela sig til ])ess að komast
Iijá timlestingum.
Clark Gable var nefnilega meinilla
við að gert væri stáss að honum. En
sumu gat hann ekki skorast undan,
svo sem „Oscars“-verðlaununum, sem
liann fékk eftir myndina „It happend
One Night". Oscars-styttan er vafa-
laust sú heiðursviðurkenning, sem
kvikmyndaleikarar meta mest. Og
margir hafa grátið söltum tárum yfir
að fá hana ekki. En hvað gerði Clark
Gable? Hann gaf „Oscar“ sinn.
Nokkrum dögum eftir að hann hafði
fengið verðtaunin, kom Watter Lang
í lieimsókn til hans ásaifit frú sinni
og Richard syni þeirra. Drengurinn
teygði sig upp að hillunni með Oscar-
myndinni og horfði aðdáunaraugum
á hana. — Þegar ég er orðinn eins
stór og frægur og Clark fæ ég Oscar
tíka, sagði hann. Langhjónin hlógu, en
Clark spurði strákinn: — Langar þig
að eiga hana? Drengurinn stóð með
hálfopinn munninn og vissi ekki livort
þetta var gaman eða alvara. Þá tók
Clark styttuna og sagði við drenginn:
— Þú mátt eiga hana!
Fáir þekkja hann.
Þannig er sá Clark Gable sem fáir
þekkja. Hann gerir oft það, sem fæstir
mundu búast við af Iionum. Hann er
hættur að svara betlibréfunum, sem
daglega koma í póstinum, en það
stafar ekki af nisku heldur af þvi að
hann hefir slæma reynslu. Það eru
sem sé aðallega atvinnubetlarar, sem
skrifa honum atlar raunarollurnar
um live bágt þeir eigi. Hins vegar geta
margir vottað hjálpfýsi hans, ekki
síst þeir sem vinna i kvikmyndasöl-
unum. Hann er fljótur að skrifa ávis-
un, ef liann veit um einlivern, sem er
í kröggum.
En rausnarlegustu gjöfina fékk Judy
Garland þegar luin var 15 ára. Þó að
Clark Gable og Carole Lombard
lifðu hveitibrauðsdagana á býli hans
í Encino. Það voru sælustu dagarnir
í lífi hans.
hún væri orðin fræg var hún ógn
feimin við „fræga fólkið“. Þegar hún
átti að syngja dægurlagið „Please,
Mister Gable“, var hún dauðhrædd, að
eiga að nefna nafnið hans í visu. Hún
frétti að hann hefði verið viðstaddur
og meira að segja klappað. Á afmætis-
daginn sinn fékk hún böggul. „Með
lijartanlegri kveðju frá Clark Gab!e,“
sagði sendiltinn. í öskjunni var
grammófónplata og þegar hún var
spiluð lieyrðist rödd Clarks: „Hatló,
mikla litla starfsystir! Hér er Clark
Gabte. Hann getur því miður ekki
komið sjátfur, en þú skalt vita að ég
óska þér af heilum liug til hamingju
og óska þér alls góðs. En hvers vegna
er stúlkan með fallegu augun tirædd
við Clark frænda? Hefir nokkur sagt
þér að ég sé úlfurinn i dulargervinu,
sem sagt er frá í ævintýrinu? Það er
versta skröksaga. Judy, trúðu mér ..“
Og svo sagði hann henni hve lirifinn
hann liefði orðið af vísunni hennar,
að hann væri viss um að hún yrði
einhvern tima dáð leikkona og þar
fram eftir götunum. Þetta var besta
afmælisgjöfin, sem Judy Garland lief-
ir nookkrun tima fengið.
Það var lijá Lang-hjónunum sem
Clark kynntist Carole Lombard. Frú
Lang hafði verið einkaritari Carole,
eða réttara sagt trúnaðarvinur henn-
ar. Þessi vinátta hélst, og Carole kom
oft heim til frú Lang. — Og þar tiitti
hún Clark. Og þau urðu ástfangin
við fyrstu sýn.
Framhald á bls. 14.