Fálkinn - 21.05.1954, Qupperneq 5

FÁLKINN
5
fr-
ingarnir töldu það ólöglegt, en þá
sagði Esóp að þeir yrðu að gefa sér
frelsi, því að annars gæti hann ekki
lijálpað þeim.
Og nú var samþykkt i einu hljóði
að Esóp skyldi verða frjáls. Og hús-
bóndi hans og vinur vildi ekki þiggja
iausnargjald fyrir hann.
Nú varð vegur Esóps enn meiri en
nokkurn tíma áður. Hann var gerður
út í sendiferð til Krösusar konungs
liins ríka, sem varð forviða er hann
sá hann, og spurði hvort andstæðingar
sínir hefðu ekki haft neinn ásjálegri
mann til að senda. En liann hafði ekki
ennþá heyrt Esóp taka til máls. Ræða
hans byrjaði eins og dæmisaga:
„Einu sinni var barn að eltast við
skaðleg skordýr og veiddi engisprettu.
Þetta saklusa kvikindi taldi sér dauð-
an vísan og bað fyrir sér: — Ég hefi
ekki gaman af neinu nema að syngja,
og hvaða gagn hefir þú af að drepa
mig? —• Barnið komst við og sleppti
kvikindinu. Yðar hátign hefir nú álíka
saklausa skepnu frammi fyrir sér. Það
eina vopn sem ég hefi er röddin min,
og hana hefi ég alltaf notað mann-
kyninu til góðs? Vill yðar hátign
hlusta á rödd mina?“ Og Krösus vikn-
aði eins og barnið og leyfði honum að
bera fram friðartillögur sínar og féllst
á ])ær.
Og Esóp sneri lieim sem sigurveg-
ari. Honum voru reist minnismerki i
lifanda lífi. — Krösus fékk mikinn
áhuga á honum og dæmisögum hans
og livatti Esóp til að skrásetja þær.
í Korintu var honum fagnað sem
einum af sjö vitringum Grikklands.
Síðar fór hann í boði Krösusar til
Babylon og settist þar að. Krösus
minntist sérstaklega dæmisögu hans
um hlutaskipti ljósins, en lnin er
svona: „Ljónið hafði verið á veiðum
með þremur öðrum dýrum, og á eftir
skipti það veiðinni i fjóra jafna hluta.
„Fyrsta hlutann á ég, þvi að ég er
konungur dýranna, annan vegna þess
að ég er sterkastur dýranna. Þriðja
hlutann tek ég fyrir ómakið og þann
fjórða hirði sá sem þorir.“ — „Það er
mátturinn, sem ræður, sagði strákur-
inn þegar liann lamdi köttinn,“ eru
niðurlagsorð sögunnar.
Síðar fór hann til Delfi til að kynn-
ast véfréttinni þar, en varð fyrir von-
brigðum er hann sá hve prestarnir
voru lygnir og öfgafullir, og skrifaði
niðrandi sögu um véfréttina.
En prestarnir voru valdamenn og
afréðu að stúta Esóp áður en þessi
saga bærist Krösusi til eyrna. Þeir
tóku gullbikar, sem var eign véfrétt-
arinnar og laumuðu honum í farangur
Esóps. Bikarinn fannst þar og Esóp
var tekinn fastur fyrir þjófnað og
helgispjöll og dæmdur til dauða. Lýs-
ingin á örlögum hans er svona:
„Esóp var dæmdur til dauða og
fleygt fyrir björg og liggur hans aumi
búkur niðri i botni gljúfurs, en ódauð-
leiki hans hófst eftir dauðann.“
British Broadcasting Co. hefir ráðið
í þjónustu sína 58 ára gamlan múrara.
Hann hefir það til sins ágætis að geta
ieikið vandasömustu lög á — reið-
hjólapumpu!
<>
Pat Kelly, sem er 72 ára hefir gef-
ist upp við að finna nafn lianda síð-
asta barninu sínu, sem er telpa. Hann
hefir notað öll nöfnin sem honum
detta í liug, á þau 22 börn sem hann
hefir eignast áður. Nýfædda barnið
er 15 barn fjórðu konunnar lians.
<>
LITLA SAGAN
Vitri dómarinn
Kínversk þjóðsaga.
EINU SINNI var silkikaupmaður á
leið frá Peking á markað i næstu
borg. Hann reið múlasna og reiddi
undir sér þrjátíu hespur af silki i
poka.
Hann lagði upp síðla dags og þess
vegna var myrkur komið á þegar
hann var aðeins kominn hálfa ieið.
Hann reyndi að finna sér öruggan
næturstað, en þarna var hvergi kofa
að sjá, hvað þá þorp. En skammt frá
veginum sá hann grafreit, með hárri
girðingu í kring. Sitt hvoru megin
við gröfina stóðu styttur höggnar í
stein.
Hann afréð að gista þarna i graf-
reitnum. Tók pokann með silkihesp-
unum af málasnanum, lagði hann und-
ir höfuðið og sofnaði brátt. Þetta
hafði verið erfiður dagur og erfið
ferð og kaupmaðurinn svaf eins og
steinn fram á morgun. En þegar hann
vaknaði var enginn silkipoki undir
höfðinu á honum.
Hann fór að hágráta, því að nú átti
hann hvorki varning né peninga, og
vissi engin ráð til að hafa mat handa
fjölskyldunni.
Hann sat lengi á gröfinni og hugs-
aði ráð sitt, og loks afréð hann að
fara til næsta bæjar og leita á náðir
fógetans. En fógetinn var í embættis-
ferð í höfuðborginni, og bóndi nokkur
var settur í embættið á meðan. Hann
var kunnur fyrir visku og réttlætis-
kennd og allir virtu hann.
Bóndinn hlýddi á kæru kaupmanns-
ins og spurði: — Sástu engan eða
heyrðir þarna nálægt gröfinni?
— Nei, svaraði kaupmaðurinn. —
Það var ekkert nema tvær stein-
styttur.
— Látið sækja þessar styttur, við
Hvort sinn smekk.
— Hvað er þetta! En enginn hér til
að afgreiða viðskiptavinina?
notum þær sem vitni, sagði bóndinn.
Þeir sem á hlýddu héldu að bónd-
inn væri orðinn elliær. Ilvenær höfðu
steinstyttur verið látnar hera vitni
fyrir rétti?
En það var ekki leyft að finna að
eða dcila fyrir rétti, og þess vegna
varð svo að vera sem bóndinn vildi.
Meðan réttarvitnin voru að sækja
stytturnar söfnuðust allir bæjarbúar i
réttarsalinn eða kringum bann til að
heyra hvernig þessu einkennilega
máli reiddi af.
En ekki voru þó nema þrjátiu á-
heyrendur í salnum. Þvi að vegna
þess að málið var út af þrjátíu silki-
hespum máttu ekki nema þrjátíu
hlusta á.
Svo hófst málið. Fyrst las dómarinn
nokkrar línur í gamalli kínverskri
spekibók, síðan las hann úr lögbók-
inni, en þar stóð hvernig refsingin
væri ákveðin, og loks bað hann silki-
kaupmanninn að segja aftur frá því
sem gerst hefði.
Og silkikaupmaðurinn sagði frá.
Nú sneri dómarinn sér hátíðlegur
að styttunum sem stóðu við dóm-
grindurnar: — Hvern sáuð þið nótt-
ina sem silkikaupmaðurinn svaf i
grafreitnum ykkar, þegar silkipokan-
um var stolið?
Stytturnar svöruðu auðvitað engu.
Þá sagði dómarinn hátt og snjallt:
— Ef þið neitið að svara dæmi ég ykk-
ur til tuttugu vandarliögga hýðingar,
hvora um sig!
Og gamli bóndinn lyfti hendinni til
merkis um að réttarþjónarnir gætu
byrjað á hýðingunni.
Varðmennirnir tóku nú gilda lurka
og fóru að lumbra á styttunum. En
þegar þeir sem sátu í salnum sáu
þetta, fóru þeir að skellihlæja.
Dómarinn sótroðnaði af vonsku og
stóð upp úr sætinu: — Það er glæpur
að hlæja að framkvæmd refsingar, —
það sýnir óvirðingu fyrir réttinum,
hrópaði hann. — Þess vegna dænii ég
hvern og einn ykkar til þess að skila
liingað einni hespu af silki fyrir dög-
un í fyrramálið. Og sá sem ekki kemur
með silkihespu skal fá að kenna á
vendinum.
Og nú flýttu allir sér út i silkileit,
þvi að þeir vissu að þessi dómari lét
sjaldan sitja við orðin tóm.
Þetta fór eins og dómarinn hafði
gert sér í liugarlund. í aftureldingu
komu allir þrjátiu, liver með sina
silkihespu .......
Þegar silkikaupmaðurinn sá þetta
æpti hann af gleði: — Þetta er silkið
mitt! sagði hann.
— Vitanlega er það silkið þitt, sagði
dómarinn. Og svo sneri liann sér að
hinum þrjátíu og spurði:
— Hvar keyptuð þið hespurnar?
— Og þeir svöruðu allir i senn: —
Hjá kaupmanninum liérna. Fyrst vildi
hann ekki selja, en svo buðum við
þrefalt verð ........
— Þá er það kaupmaðurinn, sem
liefir st'olið silkinu, sagði dómarinn.
Sækið peningana ykkar og komið með
hrappinn hingað. Hann skal fá mak-
leg málagjöld.
Svo leit dómarinn yfir söfnuðinn
og sagði: — Það voru þessar stein-
styttur, sem lijálpuðu okkur að ná i
þjófinn. Hefði ég ekki dæmt þeim
hýðingu þá hefðuð þið ekki lilegið.
Og hefðuð þið ekki hlegið þá hefði
ég ekki getað refsað ykkur. Og hefði
ég ekki refsað ykkur þá hefðuð þið
eklci farið í silkileit og borgað þre-
falt verð. Af þessu sjáið þið að þetta
er steinstyttunum að þakka. *
PARÍSARTÍSKA.
Tískuhöfundurinn Dior er einkum nafn-
togaöur fyrir sérvisku og byltingar í
tískuheiminum. Þess gætir þó furöu
lítiö á þessu sniöi, þó ber þaö eitt ein-
kenni kjólasniöa hans í ár, mittissaum-
inn vantar og kjóllinn er settur saman
fyrir neöan brjóst. AÖ ööru leyti er
kjóllinn mjög einfaldur og hin austur-
lenska gerö skartgripsins sem borinn
er á öxlinni fer mjög vel viö kjól-
inn.
COLA VPyXKUR
Tjöld,
Sólskýli
SVEFNPOKAR
BAKPOKAR
FERÐAPRÍMUSAR
SPRITTTÖFLUR
SPORTFATNAÐUR
alls konar
og m. m. fl.
Geysir hi.
Fatadeildin.