Fálkinn - 13.03.1959, Side 7

FÁLKINN
7
HÁVARÐUR HJALTNESKI.
Menn fóru herskipum ór Noregi til
Hjaldtlands meö liöfðingja rdði ok
fóru herskildi yfir landit, rændu
menn fé, en tóku suma af lífi. Maður
hét Hávarðr. Hann var lögsögumað-
ur þar, vinsæll ok ríkr at fé. Hann
flýði fyrir þessum ófriði frá búi sinu
ok eign, en gróf niðr kistu þá, er
lausafé hans var i, gull ok silfr. Ok
er þeir fundu ekki silfr eða annað fé,
er þeim var mikit sagt, þá létu þeir
haldit verða eftir honum, en hann
hafði fingrgull mjög mörg i féhirslu,
en ekki annat fé. Ok er þeir váru ná-
lega eftir honum komnir, þá var þar
sandr, er hann var staddr. Hann lætr
þar falla gullin niðr í sandinn ok
gengr síðan á ofan ok hét þá því, at
tímum síðar var ég halaður upp i
kopta af þilfarinu á ,.Nautilus“ og
flogið með mig til íslands, en þar
stóð flugvél ferðbúin til að flytja mig
til Washington.
Eisenhower forseti tók á móti mér
og fagnaði mér innilega. Og í fyrsta
skipti á friðartimum var skip sæmt
„The Presidential Unit Citation“.
Svo flaug ég til Englands og liitti
„Nautilus" í Portland. Okkur var
fagnað með miklum virktum og eftir
nokkra daga sigldum við til New
York á mct-tíma.
Þann 8. ágúst 1958 — fimm dögum ftir að „Nautilus“ hafði farið um norðurpólinn óskaði Eisenhower forseti
Anderson til hamingju með ferðalagið.
Jartein Þorláks helga. — 4.
liann mundi gefa inum sæla Þorláki
byskupi eitt gullit, ef honum yrði
auðit at finna þau aftr. Ok litlu síðar
gátu þeir handtekit hann ok fundu
ekki. Riðu þeir þá eftir honum annat
sinn, og leysti fé sitt. Og er þeir váru
i burtu, þá fór Hávarðr at leita gulla
sinna ok fann þegar öll ok sendi eitt
i Skálholt, sem hann bafði heitit.
Litlu síðar tók Hávarðr augnaverk
ákafan, ok kómu læknar til ok gerðu
at slikt er þeir kunnu, ok var þat at
árnaðarorði ins sæla Þorláks byskups,
og hét á hann enn til heilsubótar sér.
Ok náliga þegar hann hafði hcitit,
fell blindi af augum hans með þeim
hætti sem Sál forðum, svo sem hreist-
ur væri, ok var hann þá jafnskyggn
sem áðr eða skyggnari. Hávarðr lét
þings kveðja eftir þetta ok lýsti þess-
ari jarteikn, er liann liafði fcngit ok
bað menn til at styrkja heitit með
honum ok fá inum sæla Þorláki hönd
fujla mjöls hver maðlr, er nökkut
sæði hafði. Þar gengu menn glaðliga
undir þat heit, ok kom þat mjöl út
it sama sumar, ok svá gerðu þeir lengi
síðan.
VEIÐIFÖR SVERTINGS.
Sá atburðr varð, at tveir menn
reru til fiski, góðir fiskimenn. En
annar þeirra fiskaði ekki um daginn,
ok hét sá Svertingr ok var inn besti
fiskimaðr, ok þótti honum undarligt.
Ok litlu fyrir nón kenndi liann fiski
ok dró þann at horði ok sá, at heil-
agr fiskr var. Þá brast vaðrinn á
borði, ok renndi fiskrinn burt með
færit. Ok þá tók hann annan öngul,
ok kom síðan fiskr á, ok kom liann
um stundar sakir, ok slapp sá af, en
hann tók til sín færit, ok var þá rétt-
ur öngullinn, er upp kom. Honum
þótti þá allt fara at einu. Síðan liétu
þeir á inn sæla Þorlák byskup, at þeim
skyldi aftr koma þat, er týnt var, ok
sungu fimmtán sinnum Pater noster,
ok hétu þeir at gefa fátækum mönn-
um af veiði sinni Þorláki byskupi til
þakka. Tekr hann þá inn þriðja öng-
ul ok lét þann fyrir borð, ok beitr
fiskr á, þegar er þess mætti fyrst ván
vera, ok þurfti þá báða til, áðr sá yrði
dreginn. Ok bá er sá kom at borði,
er bitið liafði, þá loddi þar ok við
nnnarr fiskr heilagr, ok hafði sá með
sér veiðarfæri Svertings, ok hafði
vaðrinn brugðist um þann vaðinn, er
síðar kom fyrir borð. Drógu þeir þá
innanborðs báða fiskana ok þökkuðu
þenna inn fagra atburðr almáttugum
guði ok inum sæla Þorláki byskupi,
létu síðan at landi með góðri veiði
ok sögðu þessa jarteikn vel ok greini-
lega öllum þeim, er á vildu ldýða.
Anderson (annar frá v.) í kafbátsturninum ásamt fyrirliðum sínum, að
athuga hvar sé tiltækilegast að komast norður úr Beringssundinu.
2400 metrar, og ég leit á uppdráttinn.
Eini staðurinn, sem sagður var með
svo miklu dýpi. var rétt hjá norður-
pólnum. Höfðu mælitækin og áttavit-
arnir svikið okkur? Vorum við að
hringsóla kringum pólinn? Það var
ómögulegt. Við hlutum að liafa lent í
ókunnum ál á hafsbotni.
Við vorum að velta þessu fyrir
okkur. Og þegai- ég svo fékk að vita
að sjórinn hitnaði ckki en varð kald-
ari þóttist ég vita að við værum
komnir á ókunnar slóðir. Við gátum
ómögulega verið nærri Norðaustur-
Grænlandi. Sem snöggvast flökraði
það að mér að við værum komnir til
Siberíu.
Meðan ég var að velta þessu fyrir
mér varð sjórinn yfir okkur gagnsær
og blár. Og í sjónpípunni sást sterkur
blágrænn litur. Ein minúta . .. finun
... tíu mínútur. Öll tækin sýndu ís-
lausan sjó. Ég lét hægja ferðina og
við fórum upp i sjónpípuhæð — var-
lega, ef ske kynni að þarna væri
slæðingur af ís.
ÞAÐ TÓKST!
Ég stöðvaði skipið og hafði afturá.
Stjórnborðsloftnetinu var skolið upp
— „ishakanum“ okkar. Við nálguð-
umst yfirborðið mjög hægt. Loftnets-
stöngin stóð bein. Ég sá öldulireyf-
ingu. Þegar sjónpípan kom upp úr
sjónum skein sólin í speglinum. Við
vorum lausir við ísinn — loksins.
Það tókst hjá okkur.
Við fórum hægt meðan siglinga-
fræðingurinn var að taka sólarliæð-
ina. Þarna var ísinn mjallhvítur, ó-
líkur þvi sem var eystra
Við fórum fram hjá selkóp, sem var
að sólbaka sig uppi á jaka. Hann varð
ekkert liissa þó liann sæi okkur. Nei,
hann lét eins og það væri alvanalegt
að kafbátar kæmu upp úr sjónum
kringum hann . ..
Loks kom skýrslan frá Jenks sigl-
ingafræðingi: — Við vorum rétt fyrir
norðaustan Grænland. Eftir 2944
kílómetra ferð, — þar af 9G klukku-
tíma undir ís — vorum við minna
en 15 km. frá þeim stað, sem við
höfðum reiknað með fyrirfram. Það
er að mínu áliti ein aðdáunarlegasta
nákvæmni i skipstjórn, sem nokkurn
tima hefir verið gerð. Ég varð svo
liissa að ég hristi höfuðið ...
Svo var þessi tilkynning send á
dulmáli:
Til allra útvarpsstöðva Bandaríkja-
flotans: Þetta er leynisendistöð með
tvær áríðandi tilkynningar.
Lengi vel kom ekkert svar. Loks
heyrðum við afar óskýrt:
Þetta er Bandaríkjaflotastöð í Jap-
an. Sendið V, svo að við getum stillt
á yður.
Svo liðu nokkrar mínútur þangað
til við gátum sent þessa sögulegu
þriggja orða tilkynningu:
Nautilus níutíu norður.
Þó „Nautilus“ fari venjulega hart
yfir varð viðburðarásin þó enn hrað-
ari upp úr þessu: Nokkrum klukku-
ENDIR.
Úr
annálum