Fálkinn - 29.03.1965, Blaðsíða 27

karakterstyrkleik, en hinir al-
heilbrigðu. Sem dæmi má
nefna Önnu Pavlovu, sem var
svo heilsulaus í æsku, að henni
var vart hugað líf.
Rétt og rangt
Það sem er í rauninni undir-
staða allra hreyfinga í ballett,
er staðan, eðlileg staða í ein-
hverri af hinum fimm „positi-
onum“. Þetta verður bezt sýnt
með dæmum á meðfylgjandi
myndum, (bls. 10) og skal
þá tekið fram fyrst, að staðan
á mynd A er röng, en rétt
á mynd B. Kennari stúlku
A hefur greinilega sagt við
hana: „Réttu vel úr öxlun-
um, horfðu hátt, hafðu það
á tilfinningunni, að hálsinn
sé langur, teygðu úr þér
eins og þú getur, reyndu að
láta herðablöðin mætast, inn
með rassinn og snúðu fótunum
út á við.“ Árangurinn: flatur
brjóstkassi, sem stafar af óeðli-
legri þenslu á brjóstvöðvunum;
veik rifbein og þar af leiðandi
röng öndun; útstæð þind, sem
eykur bakfettuna og gerir
ennþá meira áberandi útstæð-
an afturendann. Lærin og fót-
leggirnir vilja gjarnan gildna
og verða hnökrótt. Öklinn verð-
ur veikur, og nemandinn stend-
ur aðeins í innanverðan fótinn,
vega þess að hann berst við
að snúa fótunum út, en veit
ekki, að hreyfingin byrjar í
mjöðmunum, en ekki neðan
við hnén. Hreyfingar verða
áreynslukenndar, og jafnvæg-
ið lélegt. Hér hefur átt í hlut
fávís kennari, og á hann bein-
línis sök ,á því, að þessi nem-
andi, sem ella var gott efni,
verður aldrei dansari að gagni,
en á eftir að kenna sér meins,
bæði í baki og fótum, það sem
eftir er ævinnar.
Allt öðru máli gegnir svo
um stúlkuna á mynd B. Hún
er hvorki stíf né slök um axl-
irnar, vegna þess að hún rétt-
ir eðlilega úr þeim. Hún þrýst-
ir mjaðmagrindinni fram og
heldur inn maganum, og er þá
óþarfi að hafa áhyggjur af
afturendanum. Höfuðið situr
beint og eðlilega á hálsinum,
vegna þess að hún hefur það
á tilfinningunni, að hún þrýsti
hálsinum aftur á bak, í staðinn
fyrir að lyfta hökunni. Hún
stendur jafnt og eðlilega í báða
fætur, og þeir snúast af sjálfu
sér út á við, vegna þess að
snúningurinn byrjar í mjöðm-
unum. Jafnvægið er í full-
komnu lagi bæði til líkama og
sálar, og með svona góða undir-
stöðu til að byggja á eru í
rauninni allar leiðir færar.
Við erum enn
á byrjunarstigi
En þessum árangri er ekki
náð á einum degi; það kostar
mikið erfiði að verða nýtur
dansari, og þetta er aðeins
byrjunin. Hér á íslandi erum
við enn á byrjunarstigi, og það
munu líða mörg ár, þar til
hægt verður að mynda sóma-
samlegan „Corp de ballett",
sem getur tekið til meðferðar
eitthvert hinna klassísku verk-
efna. Öðru hvoru stingur upp
kollinum hæfileikafólk, sem
leitar sér menntunar erlendis,
en þar sem ríkið hefur enn
ekki skapað þessu fólki neina
atvinnnmnpu'eika eftir 13 ára
rekst'ir bp,1eC ’^óla, ilendist
það erlendis og er sjálfsagt
okkur glatað að eilífu. Sumt
hefur þó snúið aftur, stúlkur
með fullgild kennarapróf frá
viðurkenndum skólum. Ríkið
styrkir þær til náms, en hvað
tekur svo við? Þegar heim
kemur eru þær algerlega
hundsaðar, og erlendar mann-
eskjur ráðnar í það starf, sem
þær voru fullfærar um að ann-
ast og hafa einmitt menntun
til, þ. e. a. s. kenna byrjend-
um og undirbúa þá, sem ganga
undir próf, Síðan væri tilvalið
að ráða hingað erlendan „kóreó-
graf“, skapandi mann, sem gæti
blásið eldi í hinn listræna
neista, sem æfingar og pína,
próf og aftur próf, sem hafa
gert sitt bezta til að slökkva.
Hann gæti ef til vill lyft dans-
inum upp í æðra veldi, skapað
listræna heild og á þann hátt
örvað íslenzka dansara til frek-
ari átaka og aukið virðingu
hins almenna áhorfanda fyrir
dansinum sem sérstakri list-
grein. Hann mundi þá kannski
hætta að líta á ,,ballett“ sem
einhvers konar hopp og híum
hæ aldamótaóperettu.
Bryndís Schram.
27
FALMNN