Verkalýðsblaðið - 04.07.1978, Blaðsíða 6

Œ\ VKRKALÝÐSBLAÐID
12.tbl. 4.árg. 1978
\ Lönd vilja sjálfstæði ■ þjöðir vilja frelsi ■ alþýðan vill byltingu
Saga Albaníu: Saga
frelsisbaráttu smðpjóðar
Albanía er lítið fjöllátt
land á Balkanskaganum, og á
landamæri að Júgðslavfu í norð-
ur og austur, að Grikklandi í
suður, og á strönd að Adrfa-
hafi í vestur. Ibúar landsins
eru rúmlega 2 millj. og í
höfuðborginni Tirana Aiúa um
200 þús. manns.
Albanía var um áraraðir
kúguð af öðrum íöndumj fyrr á
öldum af Grikkjum og Rámverjum .
á miðöldum reyndu Byzans og
ítölsku verslunarborgirnar að
tryggja sár markaði í Albaníu
fyrir vörur sínar. X 15. öld
var Albanía hertekin af Tyrkjum,
líkt og önnur Balkanlönd, en
Tyrkir voru staersta herveldi
þess tíma. Albanska þjððin hefur
alla tíð barist fyrir frelsi
sfnu, og á seinnihluta 15. aldar
barðist hún gegn yfirráðum
Tyrkja undir forystu láns-
herrans Skanderbegg, og hefur
Skanderberg æ síðan verið
þjáðhetja Albana.
I Balkan-stríðinu 1912
tókst Albaníu að losa sig
undan 450 ára kúgun Tyrkja, ,
en sjálfstæði landsins varði
ekki lengi. 1922 komst albanski
aðalsmaðurinn Ahmed Zogu til
valda með aðstoð erlendra
málaliða, og tilnefndi sjálfan
sig seinna, sem konung. Stjórn
Zogu var mjög afturhaldssöm,
og nokkrum árum seinna var
Albanía gerð að hálfnýlendu
ítala. 1939 hertóku ítölsku
fasistarnir Albaníu; þeir
þörfnuðust ekki lengur þjánustu
Zogus. Herseta fasistanna
leiddi til skipulagðrar
andstöðu alþýðunnar. 1 þessari
baráttu var Kommúnistaflokkur
Albaníu stofnaður árið 1941
(nú Flokkur vinnunnar), undir
forystu núverandi formanns
flokksins, Enver Hoxha.
Fasistarnir megnuðu ekki að
brjóta á bak aftur baráttu
alþýðunnar og árið 1943 gáfust
ítalir upp. Að vörmu spori
sendi Hitler hersveitir sínar
til Albaníu, en þær voru einnig
hraktar burt.
Þann 29- návemberl944 var
öll Albanía frelsuð. Hín harða
barátta í frelsisstríðinu, hafði
kennt albönum að standa saman
og treysta á eigin krafta.
Þetta kjörorð hefur albönsk
alþýða haft að leiðarljósi
í hinni miklu sósíalísku
uppbyggingu, sem hófst strax
eftir frelsunina 1944-
frjAlst verkalýðsfélag stofnað í pöllandi.
Nýlega stofnuðu tveir frum-
kvæðishópar x Póllandi frjálst
verkalýðsfólag, í andstöðu við
opinberu verkalýðsfelögin. í lok
apríl gaf hápur verkamanna, við
skipasmíðastöð 1 Gdansk út
yfirlýsingu,sem hvattitil myndunar
frjálsra verkalýðsfálaga, Þetta
var eftir að likt frumkvæði
hafði komið fram í námu-og
iðnaðarbamum Katowice.
1 Gdansk-yfirlýsingunni
segir að opinberu verkalýðs-
fálögin í Pðllandi séu verk-
færi í höndum "hinna einokunar-
sinnuðu vinnuveitenda", og því
hafi verkalýðsstéttin ekki
lengur nein samtök, sem verji
og berjist fyrir hagsnunum
hennar. Þetta er grundvöllur
stofnunar frjáls verkalýðs-
félag^í Pðllandi, og byggir
hann á reynslunni frá verk-
fölluml970 og 1976.
Tveir frumkvæðismanna hafa
verið handteknir og Gierek-
stjórnin reynir ákaft að sundra
andstöðuliðinu
FÉLAGIKUO NIOJO ER LATINN
Fálagi löíá Mójá er látinn. Hann lást þann 12. jifoí s.l., 86
ára gamall, eftir langvarandi veikindi.
Kló Mójó var meðlimur miðstjómar Komimínistaflokks Kína, vara-
formaður þjóðlegrar ráðgjafanefndar kinversku alþýðunnar, forseti
kínversku vísindaakademíunnar og formaður f sambandi kihverskra
bókmennta-og listahópa.
Fólagi Kiíó Mójó var góður vinur Maós formanns og harður and-
stæðingur þeirra endurskoðunarsinnuðu klfka sem upp komu f Kfna
á dögum hans. Hann barðist gegn Lfií Sjátsf, Lfn Pfá og loks f jór-
menningaklfkunni, sem reyndi að hrifsa til sfn völdin eftir lát
Maós formanns.
Tvö áf ljóðum Maós Tsetúngs em kennd við nafn Kúós Mójós.
Við birtum hór hið sfðara, "Svarljóð til fólaga löíó Mójó", ort.
ort árið 1963, f fslenskri þýðingu Guðmundar Sæmundssonar.
SVAKLJÓÐ TIL FÉLAGA Ktfð Mðjð
- Bragarháttur : "Gjörvallt fljótið er rautt"
á þessum örlitla hnetti
ráðast flugur á veggi
þær suða án afláts
hræddar
örvinglaðar
á jóhannesarbrauðstrónu
gortar einn mauranna :
- við eigum stórt land
og ekkert er auðveldara
en að grafa undan risatrónu
Vestanvindar
feykja laufi yfir Tsjangan
Örvar
þjóta suðandi hjá
Svo margri dáð
ætti að vera lokið
hvert andartak krefst skipulags
jÖrðin snýst
himininn hverfist
- Bfða í árþifsundir ?
Það er of lengi -
MffiTUM IEGI J
Höfin f jögur skulu mylja hlekkina
ský og bylgjur
skulu settar af stað
meginlöndin fimm skulu skjálfa
vindar og þrumur skulu öskra :
- Afl vort er ósigrandi
sópum burt
öllum meindýrum I
(ifr "Gangan mikla. Ljóð Maós Tsetúngs", 1977)
Sendiherra Albaníu á íslandi:
„Styðjum baráttu
fslands fyrir sjálfræði ”
Nýskipaður sendiherra Albanfu
á fslandi, Bashkim Dino, átti
vikudvöl hór á landi og afhenti
forseta fslands trínaðarbróf
sitt. í för með sendiherranum
var verslunarfulltníi álbanfu,
Myfit Hazibiu, og var til-
gangur hans að koma á verslunar-
samskiptum milli landanna
tveggja. Verkalýðsblaðið náði
tali af albönsku fólögunum, og
fer viðtal við sendiherran hór
á eftir-
MIKELVÆGT AB EFLA SAMSKIPTI
SMfejdBA.
Vbl.: Rvenær komust f orm-
leg samskipti á milli landanna
tveggja?
Bashkim Dino : Formlegum
samskiptum var komið á fyrir
tveimur árum, er fulltrúar
landanna tveggja áttu með sór
viðræður f Stokkholmi. Þetta er
f fyrsta skipti sem albanskur
sendiherra kemur til landsins,
þannig að þetta er f raun sögu—
legur atburður. Við teljum að
Island og Albanía eigi margt
sameiginlegt; Þetta eru hvor-
tveggja lítil Evrópulönd. Við
leggjum áherslu á að styðja
baráttu íslands fyrir sjálfræði,
og studdum eindregið útfærslu
fiskveiðilögsögu íslands út í
2oo mílur.
Vbl.: Hvernig mun samskiptum
landanna verða háttað?
B .D.: SamskLptin munu vera
bæði verslunar- og menningar-
leg. Við viljum hefja gang-
kvama verslun við landið undir
kjörorðinu "við gefum og tökum".
Albanía hefur aðeins gagnkvaiiia
verslun við einstök lönd, en
ekki "blokkir", eins og t.d.
Efnahagsbandalag Evrópu. Það
sem Albanía hefur landi ykkar
að bjóða eru ýmis konar iðnaðar-
og landbúnaðarvörur. Margt
kemur til greina aö Albanfa
kaupi frá fslandi, svo sem fiskur,
fiskinet, ullarvörur og óunnar
skinnavörur. Einnig er mikLl-
vægt að koma á menningarlegum
tengslum milli landanna.
VEL ÞRÖAÐUR IBNAÐUR
I ALBANfU.
Vbl.: Hvað hefurðu að segja okkur
um hina miklu sósíalísku upp-
byggingu í Albaníu.
B.D.: fyrir 1944 var Albanía
landbúnaðarland. Nú koma meira
en 60% þjóðartekna frá iðnaði.
Við leggjum mikla áherslu á
iðnaðanippbygginguna, og er iðn-
aður mjög fjölbreyttur. Albanfa
er auðugt land af margs konar
málmum, og einnig finnst þar
nokkur olía. Sem dæmi má nefna
að vað erum þriðju stærstu króm-
framleiðendur heims, og nýlega
var tekið í notkun stórt stál-
iðjuver. Þá framleiðum við
úr olíu 56 vörutegundir.
Einnig hafa orðið miklar fram-
farir í landbúnaði, og höfum við
mörg þróuð samyrkjubú. Mikil
vatnsorka er í Albaníu, og hafa
allar borgir og bæir verið raf-
væddir. Einnig er flutt úr
raforka til Grikklands og Júgó-
slavíu. Allt þetta hefur verið
byggt upp eftir frelsun lands-
ins undan fasistum 1944- Við
treystum sem mest á eigin krafta
og framleiðum nú allar neyslu-
vörur heima. Það sem við kaupum
aðallega frá öðrum löndum eru
ýmiskonar vélar. Við höfum
gðð verslunarsambönd vxða um
heim, þó eru nokkur rfki sem við
viljum engin samskipti við, s.s.
Bandaríkin, Sovátríkin, Israel,
S-Kðrea og S-Afríka.
Að lokum vil ég taka það friun
að okkur hefur verið mjög vel
tekið hár á landi og kann ég
vel við bæði land og þjóð.
Meðlimir PAC
dæmdir í Swaziland
í síðasta mánuði voru 50 með-
limir PAC (Pan Africanist Con-
gress, í Azaníu), handteknir í
Swazilandi, og hafa þeir setið í
fangelsi sfðan án dóms. 3 þeirra
komu fyrir rétt fyrir skömmu, og
voru tveir dæmdir til fangelsis-
vista fyrir að hafa vopn og skot-
færi undir höndum, en sá þriðji
verður afhentur fasistastjórainni
í Suður-Afríku (Azanfu), fyrir
sömu "sök". PAC-meðlimurinn
Gabiszulu fékk 21 mánaða fangels-
isdóm, Blzamzoni 18 mánaða, en
Mngomizulu verður sendur böðlura
fasistana í S-Afríku, og bíður
hans líklega dauðadómur þar.
Það stingur nokkuð í stúf, að
stjóra Swazilands undirritaði
ásamt öðrum ríkjum, svo nefnda
Dar es Salaam-yfirlýsingu, sem
styður vopnaða frelsisbaráttu í
suður hluta Afríku. Þessi sama
ríkisstjóm fangelsar, og sendir
frelsishetjur til Vorsters.
Hinir 47 PAC-meðlimirnir
sitja enn f fangelsi. Stjóra-
völd Swazilands segja að þetta
sé "millibilsástand", þar til
eitthvert ríki lýsi sig fúst til
að taka við föngunum.
Mótmæli gegn dómnum á PAC-
meðlimunum þrem, gætu komið í
veg fyrir afhendingu Mngomizulus
til Vorsters. Sendið mótmæli til:
The Goverament of Swaziland,
Mbabane, Swaziland.
Styðjum PACl
Eritreu
söfnun
no ©þus.
ÍíV<4 'niœ* 'ht
OUR JUST STRUGGLE WILL WIN
VAR RETTFERDIGE KAMP VIL VINNE
FYRIR
Eins og lesendur Verkalýðs-
blaðsins hafa orðið varir við,
hafa engar upplýsingar birst
um Erftreu-söfnunina f tveim
sfðustu tbl. Vegna mistaka
hafa upplýsin^ar ekki borist
ritnefnd um gang sífí-unarinn-
ar. Verður nií gerð bragarbót
á þvf.
Nií hafa safnast kr. 47*386
ég má vel við una, þar sem
söfnunin stendur til 1. sept.
Hafa framlög borist jafnt og
þótt, og söfnuðust kr. 15.000
á kosningafundi EIK(m-l).
Félagar, herðum róðurinn,
förum langt yfir mEirkið. Aldrei
hefur þörfin fyrir stuðning
verið meiri f Erítreu, nií þeg-
ar fasistamir f Eþfópíu sækja
harðar enn nokkru sinni fyrr
að frelsishreyfingum og allri
alþýðu Erftreu.
Lifi ELF og EPLFÍ
Lifi barátta alþýðu Erftreu
gegn innrás fasistanna f
Eþfópíu með stuðningi heims-
valdasinna Sovótrfkjannal
Falanglstar..
framhald af forsíðu.
maður falangistaliðsins f S-
Ifbanon, Saad Haddad, krefst
þess að yfirráð herliðs hans,
sem telur um 600 manns, séu
talin lögleg, þar sem hann er
fyrrum herforingi í lfbanska
hemum. Lfbönsk stjómvöld
hafa mótmælt þessu, og kraf-
ist að Saad Haddad láti
svæðin af hendi til gæslu-
sveita SÞ.
Það er alkunn baráttuaðferð
síonista að nota falangistana
sem eins konar aðstoðarhersveit-
ir í Ifbanon, og hafa þeir látið
falangistum vopn í té. Allt
frá 1975 hafa falangistar marg
sinnis reynt að hertaka líbðnsk
þorp með ísraelskum skriðdrekum.
Tilgángur síonista með innrás-
inni inn í S-Lfbanon í mars var
m.a. að brjóta á bak aftur pale-
stfnsku frelsishreyfinguna.
Þetta mistókst, og síonistar
voru neyddir til að draga her-
lið sín til baka út úr Lfban-
on, og þá þurfa þeir enn á ný
að treysta á falangistana.
Þeir einu sem eiga.traust
og virðingu líbönsku þjóðar-
innar eru þeirsea, hófu baráttuna
gegn hernámssveitum síonista í
mars ásamt alþýðu landsins, þeir
sem.lögðu líf sittí sölurnar
fyrir frelsi og sjálfstæði þjóð-
arinnar, þ.e. hersveitir Ifhana
og palestfnuaraba.
"VANMáTTUR" GÆSLUSVEITA SÞ
Þrátt fyrir kröfu Ifbanskra
yfirvalda um að falangistar
láti af hendi svæðin sem fsraels-
menn hertóku til gæslusveita SÞ,
er ekkert útlit fyrir það að
gæslusveitirnar reyni að yfir-
taka svæðið. Falangistarnir
hafa umkringt og ráðist á hluta
norsku gæálusveita SÞ, þannig
að ljóst er að það er ekki PLO
sem ógnar gæslusveitunum, heldur
falangistarnir — "handlangarar" -
síonista í S-Líbanon.
PLO hefur lagt á það áherslu að
þeir vilji hafa gott samstarf
við gæslusveitimar, svo framar-
lega sem þær ráðist ekki á laga-
legan rótt þeirra í S-Líbanon,
sem þeir hafa samkvaemt Kairó-
sáttmálanum frá I969.
Þetta undirstrikar aðeins
vanmátt gæslusveitanna og að
koma þeirra til S-Lfbanon mið-
ast fyrst og fremst að því að
gæta hagsmuna ísraelsríkis, eins
og bent hefur verið á áður í
Verkalýð sblaðinu.