Verkalýðsblaðið - 14.08.1979, Blaðsíða 3

I4<tbl. l4.-27.ágiist 1979
VERKALÝÐSBLAÐIÐ 3
GERUM STÉTTARFÉLÖGIN AÐ BARÁTTUTÆKJUM
—Viötal viö Guönýju óladottur
VAR SAGT UPP MED
EINS DAGS FYRIRVARA
Gangastúlkuj sem ráöin
var til afleysinga £ einn
mánuð á deild 8 á Landspít-
alanum, var fyrir skömmu
sagt upp fyrirvaralaust,
þótt sá tími sem hún réði
sig til vjeri ekki liðinn.
Verkalýðsblaðið hitti hana
að máli og innti hana eftir
aðdraganda uppsagnarinnar.
- Ég var ráðin til afleys-
inga £ einn mánuð og átti að
vinna til 18. ágúst. Ég
hafði einnig hug á að vinna
þarna lengur fram á haustið
ef eitthvað losnaði. Þegar
ég fékk ekki kaupið mitt
fyrir júlx fór ég og talaði
við forstöðukonuna, Þá
sagði hún að ég yrði að
hætta, ég ætti að vinna
næsta dag og hætta svo.
Hvernig var ráðningarsam-
ningi þínum háttað?
— Það var skriflegur sam-
ningur og ekkert nefnt við
mig að ég mætti eiga von á
þessu, fyrr en sama daginn
og mér var sagt upp. Þá
sagði forstöðukonan mér að
komutilkynning mín hefði
verið send til baka.
Hvernig brást samstarfsfólk
þitt við?
- Ein konan á deildinni fór
t.d. fyrir mig og talaði við
AOalheiði í Sókn. Ég vil
taka það fram, að ég var
mjög ánægð með vinnustaðinn
og móralinn þar og þðtti
því sleemt að vera látin
hætta.
Var þá fækkað á deildinni
með því að segja þér upp?
- Nei, það var önnur mann-
eskja látin taka við af mér.
Hún var áður a skuröstofunni
og búin að vinna f mánuð.
HÚn átti að vinna þangað til
konan sem ég leysti af kæmi
úr fríinu.
Fær hún þá að halda áfram
þarna?
- Ég býst ekki við þvx en
hún hafði áhuga á að fá
vinnu við spítalann. Hún
verður sennilega látin liætta
þegar hin konan kemur.
á að fækka á deild 8 bar sem
þú vannst?
- Það er talað um að draga
saman .en það hefur ekkert
verið gert ennþá.
Finnst bér að bað megi
fækka?
- Síður en svo. Á þessar.i
deild þarf oft að sitja
yfir sjúklingunum og það er
aðeins ein gangastúlka á
vakt. Það er algjört lág-
mark eins og það er núna.
Hvað ætlar bú að gera núna.
hefur þú fengið aðra vinnu?
- Nei, ég hef ekkert fengið
ennþá. Ég ætla að fara og
tala við þær hjá Sókn til að
komast að þvx hvaða rétt ég
hef. Ég var ráðin. til á-
kveðins tíma en sxðan sagt
upp fyrirvaralaust. Auk
þess hef ég ekki enn fengið
kaupið mitt en ég hef heyrt
að það eigi að borga mér
tfmavinnu, sem þýðir að ég
fæ ekki greidda þá frfdaga
sem hinir fá. Ég held að
það sé ekki rétt að láta
traðka svona á sér.
Frá ritstjáf'n
Sú meinlega pólitfska
villa slæddist inn f
myndatexia með annars
ágætri grein, að níu
menn (rfkisstjómin)
réðu ríkisvaldinu.
Þetta er alvarleg villa,
sem er á ábyrgð rit-
nefndar, en ekki höf-
undar greinarinnar.
Ríkisvaldinu ráða að
sjálfsögðu ekki neinir
níu einstaklingar.
Væri það svo, væm kenni
kenningar Allaballa rétt-
ar um l,friðsajnlega11
þingpæðislega leið til
sósíalismans. Rfkisvald-
inu ræður auðvaldið, og
það telur allnokkru
meira en þá einstakl-
inga, sem sitja f rfkis-
stjóm hverju sinni.
Þetta leiðréttist hér
með, skv. aðsendri ábend-
ingu. Ritnefnd.
21 • águst- hreyfingin
lögð niður*
Fimmtudaginn 2. ágúst sl.
var haldinn fundur í 21.
ágúst-hreyfingunni. A
dagskrá var aðallega eitt
mál - hvort leggja bæri
hreyfinguna niður. Við
höfðum samband við Trausta
Hauksson f stjórn hreyf-
ingarinnar og spurðum
hann, hvað hefði verið
ákveðið. Hann sagði
okkur að það hefði verið
samþykkt að leggja hreyf-
inguna niður. Ástæðurn-
ar fyrir því kæmu fram
í samþykkt, sem gerð
hefði verið á fundinum.
Bað hann okkur að birta
hana orðrétt. Fer hún
hér á eftir.
Samþykktin
Liðsfundur 21. ágústhreyf
ingarinnar, haldinn 2. ágúst
1979, ályktar að hreyfingin
sé lögð niður. Jafnframt
skorar fundurinn á alla
liðsmennhreyfingarinnar og
stuðningsmenn að taka þátt í
að gera fyrirhugaðar aðgerð-
ir Samtaka herstöðvaandstæð-
inga 21. ágúst n.k. sem
glæsilegastar.
Tékkóslavnesk alþýða hef—
ur ekki sfður þörf fyrir
stuðning nú en fyrir 11 ár-
um.
Um leið skorar fundurinn
á alla andheimsvaldasinna að
ganga til liðs við Samtök
herstöðvaandstæðinga f
starfi þeirra, enda em sam-
tökin einu andheimsvalda—inn
sinnuðu fjöldasamtökin hér-
lendis.
Liðsfundurinn samþykkir
að þær eignir hreyfingarinn—
ar sem Samtökum herstöðva-
andstæðinga kann að verða að
gagni verði afhentar samtök-
unum.
Hvað er
félagsdómur?
Nú er félagsdómur bú-
inn að fá deilu farmanna
og skipafélaganna í sfnar
hendur á nýjan leik.
Þegar þetta er skrifað,
er dómur ekki fallinn,
en út frá samsetningu
dómsins er hægt að gera
sér í hugarlund, hverjar
niðurstöður hans muni
verða.
S dómarar eiga sæti
f Félagsdómi. Hæstirétt-
ur tiluefnir tvo og síðan
þrjá aðra og af þeim til-
nefnir félagsmálaráðherra
einn. Síðan er einn full-
trúi atvinnurekenda og
einn frá viðkomandi stétt -
arfélagi eða félagasambandi.
Hlutföllin eru því einn
á móti fjórum. Hvers
vegna segjum við það? Jú
orsökin er sú, að rfkis-
valdið er stéttadrottn-
unartæki og fulltrúar
hæstaréttar og ráðherra
eru allir fulltrúar þess.
Eða þarf einhver vafi að
leika á afstöðu ríkis-
valdsins í málinu, sem
setti bráðabirgðalögin
á farmenn? Auk þess má
benda á að þessir full-
trúar eru hluti yfir-
stéttarinnar og eiga sam-
stöðu með henni bæði and-
lega og efnalega.
Þegar um er að ræða
túlkun á lögum eins og f
þessu tilviki, er ekki
vafi á, hver niðurstaðan
verður. Þrátt fyrir lög
um 40 stunda vinnuviku,
verði farmenn skyldaðir
til að taka yfirvinnu
eins og skipaeigendur
krefjast.
Vinnuvikan er 40
stundir, en samt..
Félagsdómur kvað ein-
róma upp úrskurð um það
að farmenn skyldu vinna.
Þessi niðurstaða dómsins
hlýtur að leiða til þess
að fólk efist um gildi
laganna um 40 stunda vin
vinnuviku.
I bókinni Vinnuréttur
segir m.a. um yfirvinnu:
lrUm almenna vinnumarkað-
inn er ekki að finna nein
ákvæði, hvað þessu við-
kemur, hvorki f lögunum
um 40 stunda vinnuviku
né f lögunum um öryggis-
ráðstafanir á vinnu -
stöðum. Ljóst er að þar
sem almennt er samið um
yfirvinnu í kjarasamningu
er gert ráð fyrir því að
yfirvinna geti verið
fyrir hendi. Almennt
er hins vegar ekki kveðið
á í kjarasamningum um
skyldu starfsmanna til
að vinna yfirvinnu þegar
þess er óskað. Ekki mun
Félagsdómur hafa dæmt
í slíku máli.......11
Um skyldur starfsmanna
rfkisins segir ma. að
l,Starfsmanni sé akylt að
vinna þá yfirvinnu sem
yfirboðarar 'telji nauð-
synlega."
Þá segir einnig að
telja verði “ að yfirvinnu-
skylda geti verið fyrir
hendi ef um fasta yfir-
vinnu er að ræða samkvæmt
samningi eða venju.1"
Nú hefur félagsdómur
kveðið upp þann úrskurð
að yfirvinnuskylda sé
fyrir hendi. Það er
því ljóst, að í augum
yfirstéttarinnar, eru
lögin um 40 stunda vinnu-
viku fyrst og fremst papp-
írsgagn.
Það er í meira lagi
vafasamt af félagsdómi
að skylda farmenn til
yfirvinnu á þeim for-
sendum, að yfirvinna
sé bundin f samningum
þieirra. Þessum samningum
höfðu farmenn sagt upp
og krafist annarrar vinnu-
tilhögunar (vaktavinnu-
fyrirkomulags), en voru
þvingaöir til að vinna
áfram samkvæmt þeim eftir
bráðabirgðalög "alþýðu-
stjórnarinnar".
Þessi niðurstaða félags-
dóms er túlkun á lögum
og þetta er túlkun í þágu
yfirstéttarinnar, með
öðrum orðum stéttardómur.
Farmenn hafa lýst megnri
óánægju með niðurstöður
dómsins og samþykktu nauð-
beygðir að falla frá
yfirvinnubanninu. Þeir
bentu einnig á að kjara
dómur hafi gengið alger-
lega framhjá þeirri grein
bráðabirgðalaganna, sem
fjallaði um, að tillit
skyldi tekið til sérstöðu
þeirra sem sjómanna.
Það hefði vafalaust
verið miklum erfiðleik-
um háð fyrir farmenn að
halda yfirvinnubanninu
til streitu og krafist
algjörrar samstöðu.
Staða þeirra er erfið
því auðherrunum hefur
tekist, með aðstoð hlaupa-
snata sinna f stjórnmála-
flokkunum og fjölmiðlum
þeirra að koma £ veg fyrir
stuðning almennings við
réttláta baráttu þeirra.
Farmenn hafa beðié
stundarósigur. En vfst er
að þeir munu hefja’
baráttu á nýjan leik.
Farmenn sýndu öcru vinn-
andi fólki gott fordæmi.
Þvingunarlög ríkisstjórnar-
innar og úrskurður fél-
agsdóms eru hugsuð sem
aðvörun af hálfu yfir-
stéttarinnar til verka-
fólks, um að því sé eins
gott að fara ekki að
taka upp baráttu fyrir
kjörum sfnum og réttindum.