Nýtt kirkjublað - 01.01.1912, Blaðsíða 10
6 NÝTT KIRKJUBLAÐ ^
Siðalögin eru ekki fyrirskipanir konungs eða lagagreinar
frá löggiafarvaldi, heldur eru það lög samviskunnar, svo sem
þeir hafa numið, þessir hinir spámannlega menn, er þeir
heyrðu rödd hins Eilífa tala hið innra með þeim. Helgisiða-
lögin eru ekki prestareglur til hagsmuna fyrir „kirkjuna11, held-
ur eru lögin þau aðallega tilraun og viðleitni þeirra tíma
til að túlka iðran og ákall, lofgjörð og helgun, svo sem trúar-
lífsreynslunni var þá komið hjá mönnum. Sagan er ekki
saga af miklum konungum eða voldugri þjóð, heldur er hún
saga um það, hvernig guð hefir komið fram við konungana
og þjóðina. Ljóðin og. skáldsögurnar og sjónleikina er ekki
verið að færa í letur til skemtunar. En listabúningurinn er
valinn til þess að ná taki á ímyndunaraflinu og tilfinningalíf-
inu til að koma því inn í menn að guð er oss nærri, þótt
eigi sjáum vér hann, að hann er lífsförunauturinn, vinurinn
og hjálparinn, eigi síður en löggjafinn.
Og höfundarnir sem rita um félags-siðmenninguna, byggja
kenningar sínar á þeim megin-sannleika að réttlætið sé hin
eina sanna speki, úr því að það er réttlátur guð sem heim-
inum stjórnar. Og hinir miklu prédikarar sem brýna svo fast
réttlætisskylduna fyrir hverjum einstökum og þjóðfélaginu, þeir
byggja allar sínar áminningar á því að guð sé nálægur mönn-
unum. Þeim er það svo ljóst. Og hver einstök mannssál
verður að vera guði að geði og honum samrímd til að geta
lifað í friði við sjálfa sig. Og sama er um þjóðfélagið alt
að segja.
Það hefir svo sem ekki mikið að segja fyrir gildi biblí-
unnar, hvort axarblaðið ílaut í ánni, hvort stórfiskurinn gleypti
Jónas, hvort syndaflóðið náði yfir alla jörðina, hvort heimur-
inn var skapaður á 6 dögum, hvort hinn fyrsti maður var
syndlaus, þótt allir niðjar hans væru syndugir. Það sem á
leikur er það, hve dyggilega og einlæglega þessir menn hafa
lýst sinni trúarreynslu í kenningum sínum um líf einstaklings-
ins og félagsheildarinnar.
Og kenningavnar þeirra eða boðskapurinn sameiginlegi
er í stuttu máli svo sem hér segir:
Guð er einn. Hann er réttlátur og hann krefst réttlætis
af börnum sínum. Hann heimtar ekkert fram yfir það, og
lætur sér eigi minna nægja. Hann er vinur mannanna og