Vikublaðið - 03.02.1950, Blaðsíða 4

2
VIKUBLAÐIÐ
Um fólkshald smiðjunnar er það að segja, að fyrsta árið
voru að meðaltali 28 menn, fer síðan jafnt vaxandi og er árið
1940 orðið um 60. Nú vinna að staðaldri um 130 manns í smiðj-
unni, og er þá ekki meðtalið skrifstofufólk. — Flest hefur
starfsfólkið verið 143 í nóv. 1948.
Þó nokkrir af núverandi starfsmönnum smiðjunnar hafa
starfað frá byrjun. Má geta þess, að báðir núverandi yfirverk-
stjórár réðust þangað fyrstu vikurnar, annar sem verkstjóri,
hinn sem sveinn.
Á þessum tuttugu árum hefur tímakaup vaxið úr kr. 1.60
í kr. 11.82 eða 7,4 faldast, launagreiðslur úr kr. 75.000.00
í kr. 3.400.000.00. Framleiðslan hefur og vaxið úr kr. 190.000.00
í kr. 7.200.000.00.
Auk viðhalds og viðgerða hefur Landssmiðjan unnið mikið
að nýsmíði, t. d. smíðað brýr fyrir vegamálastjórnina, annast
uppsetningu lýsis- og olíugeyma, smíðað þurrkara og önnur
tæki í fiskimjöls- og síldarverksmiðjur, séð um innréttingu á
farþegaíbúðum í e. s. Súðinni og klefum áhafnarinnar á olíu-
skipinu Þyrli, enn fremur annast margbrotinn leikhúsútbún-
að í Þjóðleikhúsinu o. fl. o. fl.
Fjárhagur Landssmiðjunnar hefur oft verið ræddur opin-
berlega og því ekki ástæða til að rekja hann hér sérstaklega.
Þó skulu hér birtar niðurstöðutölur frá seinasta uppgjöri
(þ. e. árslok 1948). Eru eignir þar bókfærðar á kr. 5.012.022.05
og skuldir á kr. 4.724.951.49. Skuldlaus eign því kr. 287.070.56.
Þetta ár (1948) gaf kr. 145.000.00 í rekstrarágóða og var af því
lagt í varasjóð kr. 29.000.00.
í sambandi við álagningu vélsmiðja, er fróðlegt að geta þess,
að í árslok 1944 voru fyrst sett verðlagsákvæði og þá þótti rétt
að leyfa smiðjunum álagningu sem svaraði 32% af greiddu
kaupi. í Árslok 1949 er álagningarheimildin svo lækkuð niður
í 20%. — Á sama tíma hafa rekstrariðgjöld stigið. Mun verða
að leita víða um lönd til þess að finna jafnlága álagningu.
Um framtíð smiðjunnar er erfitt að segja með vissu. Margt
í fjármálum þjóðfélags vors er nú í athugun hjá sérfróðum
mönnum, og þær breytingar til umbóta, er kunna að verða
gerðar, geta haft töluverð áhrif á afkomu þessa fyrirtækis
sem og annarra. Hins vegar vitum vér, að menn hér á landi
hafa nú séð, hver skilyrði eru fyrir hendi til bættra lífskjara
með frekari tæknilegri þróun og fái hún að verða óslitin, þá
á Landssmiðjan, sem og önnur hliðstæð fyrirtæki, mikil verk-
efni framundan.
Forstjórar Landssmiðjunnar hafa verið tveir, þeir Ásgeir
Sigurðsson frá 1930 til ársloka 1946, en þá tók við Ólafur
Sigurðsson. J. V.
Furðusögur:
Feigð séð á
Akureyri
um margra ára skeið, og
gekk auðvitað oft og víða um
kaupstaðinn.
Eitt sinn var ég á gangi í
svonefndri Bót, en hún er
hluti af Hafnarstræti. Var ég
á norðurleið og kominn í
nánd við skóverzlun M. Lyng-
dals. Það var fremur lítil
umferð á götunni að þessu
sinni.
$æsta hús norðan við
Lyngdal átti Jón Friðfinns-
son, og er stutt á milli húsa
þessara. Ég sé, hvar stúlka
kemur á móti mér, ung og
lagleg. Kannaðist ég við
hana, en setti þó aldrei á mig
nafn hennar. Þegar unga
stúlkan var í fárra skrefa
fjarlægð frá mér, breiðist hel-
gríma yfir ásjónu hennar.
Varð andlitið eins og á líki.
Mér brá ónotalega, brá hend-
inni upp að augunum og neri
þau augnablik. Mér komu tvö
orð í hug: Ofsjón. Feigð.
Er ég leit upp var andlit
stúlkunnar eðlilegt. Hún
gekk fram hjá mér. En ég sá
hana ekki framar. Hún dó
skömmu síðar af vofeiflegu
slysi. X.