Vikan - 18.06.1953, Blaðsíða 12

BN SAUD, konungur
Saudi Arabíu (fullt
nafn: Abdul Aziz ibn
Abdur Rahman al Fai-
sal al Saud) er þjóðhöfðingi á miðaldavísu.
Hann er alger einvaldur í ríki sínu, getur líf-
látið menn eftir geðþótta sínum og hirt eigur
þeirra. Hvorutveggja hefur hann gert oftar
en einu sinni. Hann er grimmur og afturhalds-
samur á vestræna visu (þrælahald er fullkom-
lega löglegt í landi hans), og þegnar hans cru
snauðir og óupplýstir, en hann fer sínu fram
og er fastur í sessi — fyrst og fremst af
einni ástæðu: það vill svo til, að Saudi Arabía
(sem nær yfir um 4/5 Arabíu-skaga og er
stærri en Frakkland og Italía til samans) er
eitt af auðugustu olíusvæðum heims. Þessi olía
gefur hinum aldraða kóngi gull og gersemar
— og völd.
Þó að Xbn Saud sé kominn á
áttræðisaldur, þá vantar svo-
sem ekki, að hann hafi kon-
unglegt yfirbragð. Þetta er 300
punda svarthærður og svart-
skeggjaður risi, herðabreið-
ur maður með kónganef og
tindrandi svört augu. Líkami
hans er alsettur örum; það eru'
minjar frá þeim tímum þegar
hann var að leggja undir sig
rikið.
Hann býr eins og miðalda-
kóngur, og er síst „heflaðri".
1 viðhafnarsölum sínum er
hann umkringdur þrælum, lif-
vörðum og hirðgæðingum.
Hann borðar — að hætti hirðingjans — með
guðsgöflunum — og kvað gera það græðgis-
lega. Hann hefur átt 120 konur, en gætt þess
vandlega að skilja við þær nærþví jafnharðan
og hann ,,giftist“ þeim, til þess að brjóta ekki
það boðorð Kóransins, sem mælir svo fyrir,
að karlmaðurinn megi aðeins eiga fjórar kon-
ur. — Hann á — af skiljanlegum ástæðum
kannski — börn um landið þvert og endilangt,
og hefur enda sagt sjálfur: „Þegar ég var
ungur, skóp ég heila þjóð!“
Hann þolir engar mótbárur, lætur þegna sína
aldrei gleyma því, að hann sé herra þeirra
— og svipa. Embættismennirnir eru hræddari
við hann en sjálfan skrattann, og þeir ávarpa
hann (það minnir mann á þúsund og eina
nótt!): Ó, þú sem ert vor landsföður og vor
lög. Þó bregður svo við, að óbreyttum hirðingj-
um leyfir hann undantekningarlaust að þúa
sig, og frjálst er þeim — innan ákveðinna tak-
marka — að ganga á fund hans og bera upp
klögumál sín.
Ríkið er ekki merkilegt — að olíunni sleppt-
ri. Þetta er eintómur sandur. Það er ekki eitt
einasta stöðuvatn í öllu landinu og engin á.
Hitinn er hinsvegar óskaplegur. En i heimi
Múhameðstrúarmanna er þetta samt merki-
legt land og nærri því heilagt; það stafar af
því, að í því eru helgustu staðir þeirra: Mekka,
þar sem Múhameð spámaður fæddist, og Me-
dina, þar sem hann dó.
Ibúar Saudi Arabíu munu vera hátt á sjö-
undu milljón.
Ibn Saud lagði undir sig ríkið með báli og
brandi. Á 18. öld komst ætt hans til mikilla
metorða og valda, en glataði hvorutveggja.
Hún var blásnauð þegar Ibn Saud fæddist fyr-
ii 73 árum. Hinsvegar tók hann snemma þá
ákvörðun, að við svo búið skyldi ekki lengi
standa, og 1901 gekk hann fram af miklum
dugnaði, þegar faðir hans steypti soldánin-
um í Nejd af stóli og gerðist soldán í hans
stað. Svo hraustur var hann meir að segja
og kænn, að faðir hans lét af völdum skömmu
síðar og fól syninum soldánssætið.
Þá hófst tími mikilla víga og stóð í ald-
arfjórðung. Ibn Saud færði út ríki sitt og
át|ti í styrjöldum við
Tyrki og aðra keppi-
nauta. Hann særðist
níu sinnum, en vék
þó í ekkert skipti af vigvellinum. Að lokum
hafði hann sigrast á öllum óvinum sínum og
hertekið Mekka og Medina. Árið 1926 lýsti
hann sig svo konung Arabíu og sex árum síð-
ar breytti hann nafni landsins og nefndi það
í höfuðið á sjálfum sér: Saudi Arabíu.
Ibn Saud er slunginn stjórnmálamaður á
cína visu og hefur feiknmikil áhrif í hinum
arabiska heimi. Hann er vinveittur Bretum
og studdi bandamenn í síðustu styrjöld. Þeg-
ar Mussolini reyndi að mýkja skap hans (þ. e.
múta honum) með gjöfum, snerist hann þannig
við því, að hann rak sendiherra Itala úr landi.
Þó getur hann verið fjandanum þrárri þeg-
ar því er að skipta. Hann hef-
ur frá upphafi verið mikill ó-
vinur Isarelsríkis, og sendi
hermenn sína gegn þvi, þegar
það var stofnað 1948. En
Arabar stóðu þá ekki Gyðing-
um á sporði í hermennskunni
og töpuðu því stríði með
skömm, þó að segja megi
kannski, að þvi sé ekki lokið
fyrr en friðarsamningar hafi
yerið gerðir.
Roosevelt heitinn forseti
reyndi mikið til að fá Ibn Saud
til að fallast á stofnun Gyð-
ingaríkisins, en árangurslaust.
Þeir áttu saman fund um borð
í bandarisku herskipi að lok-
inni Yalta-ráðstefnunni 1945. Tundurspillir var
sendur eftir kónginum og tjaldað yfir hann
á dekkinu. Þetta var í fyrsta (og væntanlega
síðasta) skipti sem Ibn Saud steig fæti út fyrir
konungsríki sitt. En þegar forsetinn bar upp
erindið, svaraði Ibn Saud nei — og þar við
sat.
SVARTA GULLIÐ" — olían — fannst í
Saudi Arabíu 1938. Þetta eru óskaplega
auðugar olíulindir. Áður en þær fundust, hafði
Ibn Saud rösklega 100 milljóna króna árstekj-
ur, sem mestmegnis byggðust á tollheimtu af
pílagrímum, sem fara þurftu til Mekka. Nú
er hann samningsbundinn við Arabian-Ameri-
can olíufélagið, sem vinnur olíuna úr landi
hans og skilar honum helmingi ágóðans. Gróði
kóngsins af þessu nemur nærri 2,000 millj-
ónum króna’ á ári!
Hann stingur fénu í eigin vasa. I hans
kokkabók á kóngurinn landið. Upp á síðkastið
mun hann þó hafa varið einhverju af þessum
peningum til umbóta í ríki sínu, en ekki er
hann að flýta sér og vissulega gengur hann
ekki of nærri sjóðum sínum. Þó veitti ekki
af. Fátækt landsmanna er mikil og þekking
þeirra af ákaflega skornum skammti. Sjúk-
dómar eru tíðir, og menningin — hún er bara
ókomin til Saudi Arabíu ennþá.
Þrælar eru seldir á opinberum uppboðum,
þjófar eru handhöggnir,, ræningjar réttaðir á
torgum úti, ótrúar konur grýttar í hel.
En Ibn Saud situr í friði að sínu. Hann á
olíu.
/ þessum dálkum
segir nœst frá
FRU ELEANOR ROOSEVELT
ekkju Kuosevelt forseta

LONDUM
IBN 5AUD
slcvett í skálina hennar og hún drakk það með á-
fergju, því að munnur hennar var mjög þurr. Hún
hvíslaði til Michele, og sagði henni að nú hefði hún
loks verið kölluð fyrir tribunalinn, og Michele
sagðist nú harma það í fyrsta sinn á æfi sinni,
að hún tryði ekki á guð. „Ef ég tryði, þá mundi
ég biðja fyrir þér, Céline .... Ég verð kvalin
af ótta út af þér í allan dag.“
Odette var leidd út úr fangelsinu klukkan 8.
Það voru engir hliðargluggar á „saladfatinu“,
en á afturdyrunum var ofurlítill ljóri, umbúinn
vírgrind, og með því að leggja andlitið að hon-
um, gat Odette séð ögn af götunni. Hún sá fólki
bregða fyrir, og á meðan bíllinn sat fastur í
umferðarteppu fáein augnablik, gat hún séð nokk-
urn börn að leik. Einhvernveginn minnti þetta
hana á hinar möi'gu ferðir til Paddington, þegar
hún hafði fyrst reynt að komast til Frakklands,
hversu fjarlæg henni hafði fundizt hún vera
fólkinu á götunum. Hún hafði stöðvað leigubíl-
inn á Edgware-veginum til að kaupa sér vönd
af fjólum. „Gæfan fylgi yður, ungfrú," hafði
maðurinn sagt. „Megi gæfan ávallt fylgja yð-
ur . .. .“
Saladfatið stanzaði. Afturdyrnar voru opnað-
ar með miklum bægslagangi.
„Heraus, heraus. Schnell, schnell ..."
Gæfan fylgi yður, ungfrú.
Hún kom aftur til Fresnes seint um daginn.
Þegar SS-konurnar voru á brott, kom hún fyrir
stólnum og dýnunni, eins og hún var vön, steig
upp á hann og kallaði lágt niður loftgöngin.
„Halló, Michele."
„Céline. Ertu komin aftur?“
„Já. Ég er komin aftur."
„Segðu mér hvað gerðist. Segðu mér allt.
Ég hef óttazt svo um þig í allan dag.“
„Það var alveg ástæðulaust — í þetta sinn.
Við fórum í „saladfatinu" á Avenue Foch, og
ég var leidd upp á loft og lokuð þar inni í litlu
herbergi. Ég beið þar í tvo eða þrjá tíma, og
svo var mér gefinn þessi líka maturinn, kjöt,
kartöflur og þykk sósa.“ Michele andvarpaði.
,,Ég vissi strax hver var meiningin með þessum
veizluhöldum, að gera mig syfjaða áður en yfir-
heyrzlan hæfist, og ég borðaði bara helminginn.
Ég tók kartöflu og faldi hana, og ég er hérna
með hana. Ég sendi þér hana niður með matar-
kerrukellingunni. “
„Kartafla! Guð minn góður ....“
„Svo sendi yfirmaðurinn eftir mér. Hann er
ungur maður, mjög snyrtilegur, ljós yfirlitum
og „korrekt". Það er Eau-de-Cologne lykt af
honum. Hann lagði fyrir mig margar spurningar.
Hann var ósköp kurteis — þrátt fyrir þá stað-
reynd, að eftir tveggja tíma yfirheyrzlu hafði
hann aðeins getað skrifað þrjár línur á mjög
stóra pappirsörk. Loksins sagði hann, að við
mundum hittast aftur, og svo var ég lokuö inni
til að bíða eftir „saladfatinu". Þetta er allt og
sumt. Þeir höfðu gefið mér kjöt og sósu í há-
degisverð, og allt orðið til einskis. Nú ætla ég
út að glugganum mínum til að horfa á sólarlagið.
Ég er mjög heppin, að hafa farið á Avenue Foch
og koma aftur i svona góðu ástandi.“
„Tribunal!“
„Já, en . . . en ég var kölluð fyrir tribunalinn
í gær.“
„Þér eigið að mæta þar aftur i dag. Tribunal,
tribunal!“
Hurðinni var skellt aftur. Ef það að fara á
Avenue Foch þýddi ekki annað en kjöt og þykka
sósu og tækifæri til að sjá sem snöggvast frjálst
fólk ganga á götunum, þá væri ekki mikið að
óttast. En henni sagði svo hugur um, að för
þangað mundi eiga eftir að merkja miklu meira
en það. Meðan hún var á námskeiðunum í Eng-
landi, hafði henni verið sagt frá þessum ungu,
snyrtilegu Gestapo-foringjum, sem hefðust við
í húsinu nr. 84 við Avenue Foch. Þeir væru hinn
vandlega valdi kjarni Gestapo-lögreglunnar, og
þeir hefðu fengið langa og nákvæma þjálfun í
vandaðasta skóla Himlers. Þeir klæddust eng-
Framhald á bls. 14.
12