Vikan - 13.08.1959, Blaðsíða 8

’
„1hrtu Irúr“
þá á hvern bæ, ga£ skynsamlegar ráð-
leggingar og hughreysti þá, sem um
sárt áttu að binda. Heimsókn sr. Óla£s
að Þú£u vakti sr. Bjarna til umhugs-
unar um það, hve prestsstarfið væri
göfugt og veglegt starf. Að hughreysta
l)á, sem i raunir rötuðu. Þetta starf
skyldi hann velja sér. Upp frá þeim
degi festi sú ákvörðun rætur í huga
unglingsins.
langan tiina. Setið lengi i stjórnar-
ne£nd Kvennaskólans i Reykjavík. I
Prestafélagsstjórn og stjórn Bibliu-
£élags. Prófdómari um árabil viö guð-
fræðideild háskólans. I stjórn Ekkna-
sjóðs og ótal margt fleira. Þess utan
ritaðar fleiri hundruð og fimnitiu
greinar og prédikanir i blöð og tima-
rit, haldnir þúsundir fyrirlestra innau
lands og utan. Heiðursdoktor >
«||. IIJAISM JIÍH'SSOSÍ
■TB' NÆSTA ÁRI verða liðin fimmtiu
ár, siðan sr. Bjarni Jónsson varð
prpstur við Dómkirkjuna í
Reykjavik. Þessi sérstæði maður, sem
að réttu má kalla Reykviking númer 1,
hefur lifað hér og starfað alla sína
prestsskapartið. Hann hefur verið
lengur starfandi en nokkur annar
prestur bæjarins fyrr og siðar, áreið-
anlega unnið flest verk allra presta á
fslandi fyrr og siðar. Enda má með
sanni segja, að hann hafi bókstaflega
gengið i ættir mann fram af mannl,
og samt er hann flestum yngri í anda.
þótt árin séu orðin mörg að baki. Ur.g
hjón, sem hann gaf saman fyrstr
nrestsskaparár silt, 1910, gætu hafa
látið hann skira barn sitt árið eftir
og ferma svo á sínum tirha; svo hef'ir
hann ugglaust vígt barnið i heilagt
hjónaband kringum Alþingishátiðar-
árið, skírt börn þess og fermt. ef til
riil sætt h.jónin og þannig hefur hring-
rás lífsins gengið viðstöðulaust og
sennilega er hann nú búinn að jarð-
syngja gömu hjónin.
Litlu munaði.
g R. BJARNI JÓNSSON fæddist 21.
október 1881 í Mýrarholtsbæn-
um við Bakkastig i Reykjavik.
Foreldrar hans voru hjónin ÓlÖf
Hafliðadóttir og Jón tómthúsmaður
Oddsson frá Laxárdal í Kjós. Sr. Bjarni
óist upp hjá foreldrum sínum, en fað-
ir hans lézt, áður en sr. Bjarni náði
fullorðinsaldri. Fimm ára lá hann fár-
veikur í barnaveiki heima í Mýrar-
hoitsbænum. Dr. Jónassen, landlæknir,
vitjaði hans og sá þegar, að skjótra
handtaka var þörf. Síðan var dreng-
urinn tekinn og dúðaður í yfirsæng og
farið með hann í spítalann við Þing-
holtsstræti Þar framkvæmdi Jónassen
barkaskurð á honum, en hefði aðgerð-
in dregizt hálfa eða heila klukkustund,
hefði verið úti um líf sr. Bjarna.
Skurðaðgerð þessi hafði þá aðeins ver-
ið framkvæmd einu sinni áður hér á
landi. en heppnaðist samt mjög vel.
Ávallt síðan lét dr. Jónassen sér annt
um viðgang sr. Bjarna og sat á
fremsta bekk í Reykjavíkurdómkirkju,
þegar sr. Bjarni prédikaði fyrsta sinn,
til að heyra, hvernig rödd hans væri.
Margir undruðust, að sr. Bjarni
skyldi verða prestur. Innlendir og er-
lendir sérfræðingar hafa talið honum
flest betur fallið til árangurs en erii
og önn og talþörf prestsembættis í
stóru prestakalli. Eitt sinn kom sr.
Bjarni til Kaupinhafnar. Hafði hann
þá verið þjónandi i Reykjavík ellefu
ár. Fór hann til frægs sérfræðings,
sem at.hugaði hann og spurði siðan:
„Hvert er starf yðar?" ,,Ég er prest-
ur,“ svaraði sr. Bjarni að líkindum.
Skekta fauk á sérfræðinginn: „Það
hlýtur þá að vera í mjög litlu presta-
kalli." „Við Dómkirkjuna í Reykja-
vík.“ var svarið. Sérfræðingnum
þótti það næsta furðulegt og á mótl
öllum reglum, að slikt gæti átt sér
stað. _
Tekin ákvörðun-
$R. B.JARNI hefur sennilega V®ri2
þrettán ára, þegar Viann fékk
fyrst. þá ItUgmynd að verða
prestur. Aðfangadagskvöld 1894 fór
hann með föður sínum til aftansöngs
i Dómkirkjunni. Að lokinni messu
héldu þeir feðgar heJmleiðis-. Ot'i Váf
frost, snjór og skaírennÍU'guf ög íáir
á ferli. Þegar þeir kómU á móts við
Bryggjuhúsið svöhefhda, tók faðir
hans skyndilega fast i handlegg hon-
um. Þótti Bjarna það undarlegt. Fóru
þeir nú hjá Grófinni. Þar var sagt, að
eitthvað óhreint væri á sveimi. Und-
arlegan geig setti að Bjarna, er faðir
hans greip aftur fast i handlegginn.
Ilafa þeir skamman veg farið eftir
og voru rétt við Geirsbúð, er faðir
hans hneig niður í snjóskafl án þess
að mæla orð af vörum. Var hann
skyndilega orðinn mikið veikur og
dauf urðu jólin þau í Mýrarholti. Þetta
var fyrsta áfallið í lífinu, sem hafði
varanleg áhrif á hug sr. Bjarna. And-
stæðurnar urðu svo miklar, viðbrigð-
in snögg. er jólafagnaður og tilhlökk-
un drengsins breyttust skyndilega í
sorg og sáran kvíða. Fyrr hafði hann
aidrei fundið til einstæðingsskapar,
aldrei skilið, hvernig þeim er innan-
brjósts, sem þurfa huggunar við á
dÖDrustu stundum lífsins.
Tveim árum síðar var sr. Bjarni
smaladrengur að Þúfu i ölfusi. Land-
skjálftar miklir gengu þó yfir og
hrundi fjöldi bæja, fólk lézt af sömu
völdum og eymd mikil ríkti í héraði.
Sr. Ólafur í Arnarbæli ólafsson fór
lirfið ár.
^ÍÐAN LÁ LEIÐIN um Latinu-
skólann, þaðan til KáUpinhafn-
~ arháskóla, svo til Isafjarðar, þar
sem hann var skólastjóri barna- og
unglingaskólans nokkur ár. Erfið leer-
dóms- og reynsluár við föðurmissi 01
fátækt, en áfram knúihh af ihrtri köll-
un, Svo fékk sr. Bjarni veitingu fyrir
préstsstarfi við Reykjavíkurdómkirkju
sumarið 1910. Þá var prófastur sá ein-
staki ljúflingur og gæðaprestur sr,
Jóhann Þorkolsson, Af honum lærði
sr. Bjarnl margt ðg allt ið bezta, Þótt
hann færi hálfþreyttur eða lasinn tii
kirkjunnar, kom hann alhéill héim áft-
ur. tíann haffil nefniiegá sannfaérzt
Um það af sr. Jóhanni, að ávallt væri
einn, sem kominn væri á undan i
kirkjuna — Drottinn sjálfur — til
þess að láta ble.ssun fýlgjá síurtdinni.
t DómkiVUjunni hefur mikilvægasti
þátturinn í lífi sr. Bjarna Jónssonar
verið. Hann hefur lifað þar glöðustu
stundirnar, en lika erfiðustu daga ævl
Si.nnar, Spænska veikin geisaði héjf
1918, elns og ktihhúit ií. Þá hrundi
fóikið hiðúí ög kuma dagana jarðaði
sr. Sjárni tuttugu manns. Einu sinni
þuifti hann að tilkynna móður, að
uppkominn sonur hennar væri látinn,
en þegar hann kom til hennar, var
hún að stumra yfir öðrum syni sinum,
sem lá fyrir dauðanum lika og dð eftir
örfáa daga. Þá lærði hann margt af
syrgjendunum. Hann kynntist þreki
þeirra, sem um sárast áttu að binda,
og segist sjálfur oft hafa sýnt minni
kjark og liugprýði en þeir, sem hann
átti að hugga. Hann dáðist að styrk
fólksins og ðbilandi trú.
„Brynleifsk fróðleikskom".
NIKKUR SKÝRSLA verður að
fylgja um hin fjölþættu störf sr.
Bjarna: Skipaður dómprófastur
í Reykjavíkurprestakalli 1924 og
gegndi þvi til 1951. Prófastur í Kjalar-
nesþingi 1932—1938. Vígslubiskup í
Skálholtsstipti inu forna frá 1937. Set-
ið á mörgum kirkjuþingum erlendis.
Utanferðirnar segir hann, að hafi hald-
ið sér vakandi í andanum og víkkað
sjóndeildarhring sinn til gagns og
blessunar i starfinu, — verið eins kon-
ar vítamin. Kynni við ótal merkis-
menn, innlenda og erlenda, ljúfa læri-
feður og slranga leiðbeinendur, sem
göfga sál hvers manns. Formennska í
Kristilegu félagi ungra mama yrrn
fræði frá Háskóla Islands 1941. Heiö-
ursmerki og stórkrossar Fálkaórðunn-
ar, Dannebrogsriddari og heiðurs-
merki þýzka Rauða krossins og mörg
fleiri.
Biiiávegis gamanniái.
HÝMNI DÓMPRÓFASTSINS og
hnittin tilsvör hans eiga ekki
sinn líka með geistlegum þjón-
um hérlendia. Hanh er fæddur húmor-
istl og vart koma góðborgarar svo
saman, að eigi komi sr. Bjarni þar við
sögu, Og aUfúsUgestur er háhri álls
Stáðar og tækifærisræður hánS éhú
margár ágeetár, Senn’iiegá þekkir ehg-
’ihh Reykvíkingur jafn margá sám-
borgara, enda héfur hánh skírt, férmt
og gefið saman slík firn af mannskap,
að erfitt yrði tölu á að koma, auk
allra jarðarfaranna. Þess vegna gerir
hann það tll öryggis, að taka ofan fyrir
Séra Bjarni á leið úr Dómkirkjunni.