Vikan - 03.05.1967, Blaðsíða 12
IÞJONIISTU
SELSTQBHKAUPMANNS
„Þá var bannað að selja minna en fjórar
flöskur af bjór í einu hér á landi. Þetta var
gert til þess að menn eyddu síður pening-
unum sínum í bjórinn, því að flaskan kost-
aði 25 aura, en tímakaupið var ekki nema
20 aurar. Það var álitið að menn mundu
síður kaupa fjórar flöskur fyrir heila krónu.
En öllum veittist auðvelt að fara í kringum
þessi lög. Menn skutu auðvitað bara fjórir
saman og fengu hver sína bjórflösku."
aðeins lægra kaup þar, og ég verð að segja, að ég hef aldrei
séð eftir því. í þessu starfi komst ég fyrst í kynni við ísland.
Og kannski var ástæðan til þess að ég fór til þeirra bræðra
einmitt sú, að ég hafði alltaf haft svolítinn áhuga á íslandi
og Grænlandi.
— Og síðan fluttust þér búferlum hingað?
—- Nei, það var ekki nærri strax. Lífið er svo langt.
Og Olsen brosir.
— Nei, ég þurfti að vera í fjögur ár hjá þeim Levybræðr-
um, en eftir þann tíma var ég talinn hæfur til að vera
verzlunarmaður. Þetta var svipað og iðnnámi er nú háttað.
Enda var æði margt sem maður þurfti að iæra. Ég var til
dæmis oft látinn vera í pakkhúsinu hjá Levy, því að það
var mikill vandi að kunna að flokka síld og kunna yfirleitt
að meta varning rétt. Þegar ég hafði verið hjá þeim bræðr-
um í fjögur ár, spurðu þeir mig, hvort ég vildi ganga í þjón-
ustu selstöðukaupmannsins J. P. T. Bryde. Ég var til í það.
Það hefur mikið verið skrifað um selstöðukaupmennina
alræmdu, og Bryde var sem sagt einn af þeim. Það var
hann sem keypti gamla húsið í Hafnarstræti, þar sem John-
son & Kaaber höfðu aðsetur sitt til skamms tíma, og þar
var verzlun hans til húsa. Húsið var gert upp 1907, þegar
kóngurinn kom í heimsókn, til þess að allt liti nú vel út á
yfirborðinu. Bryde hafði fimm verzlanir hér á landi: í
Reykjavík, Hafnarfirði, Borgarnesi, Vestmannaeyjum og Vík
í Mýrdal. Einnig hafði hann 5 fiskiskútur og fragtskip í
förum milii íslands og Danmerkur. Það var 350 tonna gufu-
skip og hét ísafold. Það var svo sem enginn Gullfoss og
flatbotna til þess að það gæti siglt til Borgarness. Það þarf
ekki að orðlengja um selstöðukaupmennina. Þeir höfðu það
allt of gott. Þeir fengu að dangla með þessa verzlun sína eins
og þeim sýndist, og það gat náttúrulega ekki gengið til
lengdar. Enda fór verzlun þeirra allra út um þúfur.
Þegar ég hafði verið níu ár í þjónustu Brydes, kall-
aði hann mig á fund sinn og spurði mig, hvort ég vildi
fara til íslands. Sjálfur fór hann venjulega einu sinni á
sumri hingað, og nú vildi hann láta mig vera hér til þess
að losna við það. Jú, ég var alveg til í að fara til íslands.
Þá tók karlinn bakföll mikil og var steinhissa á, að ég
skyldi vera fús til þess að fara til íslands. Síðan spurði hann
mig á hverju ég ætlaði nú að byrja, þegar ég kæmi hingað,
12 VIKAN 18-tbl-
iÞarna var Brydeverzlun til húsa. Húsið var gert upp 1907, þegar kóngurinn kom, til þcss að
allt liti nú vel út á yfirboröinu. O. Johnson & Kaaber hafa til skamms tíma haft aðsctur sitt
Þarna var Brydeverzlun til húsa. Húsið var gert upp 1907, þegar kóngurinn kom, til þess að
Olsen á skrifstofu sinni hjá Al-
mennum tryggingum í Pósthús-
stræti.
Gömul mynd af Olsen og dóttur-
syni hans, John. Myndin er tekin
á Víðivöllum, en þar bjó Olsen í
13 ár, allt þar til hann fluttist að
Laufásvegi 22.
Eiginkona Carls Olsens, Metha.